آیا ادامه تحصیل بعد از چند سال ترک تحصیل ممکن است؟ سواد و آگاهی در هر جامعه اهمیت دارد و هر کشوری به دنبال فراهم کردن امکاناتی برای بالا بودن سطح دانش و معلومات مردمش است. با این حال در جامعه همیشه افرادی وجود دارند که به دلایلی نتوانستند ادامه تحصیل بدهند و یا اصلاً سراغ تحصیل بروند. به طور کلی کسانی که می خواهند دوباره ادامه تحصیل بدهند میتوانند در مدارس بزرگسالان ثبت نام کنند و با توجه به سن و سطح دانش خود در یکی از مقاطع درس بخوانند. برای دریافت مشاوره تحصیلی کلیک کنید.
یکی از مسائل مهم که نظام های آموزش و پرورش را به تامل فراخوانده موضوع ترک تحصیل است. به طور کلی ترک تحصیل به معنای وضع دانش آموزی که قبل از پایان آخرین سال یک دوره آموزشی که در آن ثبت نام کرده است آن دوره را ترک کند. به این نوع ترک تحصیل که قبل از پایان دوره صورت می گیرد ترک تحصیل گفته می شود یا ناکامی یک دانش آموز در به پایان رساندن یک دوره تحصیلی مثلاً مقطع ابتدایی قبل از گرفتن مدرک آن دوره را ترک کند. ترک تحصیل یکی از معضلات آموزش در جهان است. امروزه ترک تحصیل به عنوان یک پدیده جهانی مطرح است. همچنین درمورد نقش تحصیلات در زندگی بخوانید.
تقریباً در همه کشورهای در حال توسعه ترک تحصیل به عنوان یک حوزه مورد علاقه پژوهشگران و برنامهریزان سیاسی است. بر اساس گزارش وضع فقر پدیده ترک تحصیل به عنوان یکی از چالش های رو به افزایش و مانع کسب سیاستهای ملی توجه شده است. شواهد نشان میدهد که دانش آموزان زیادی در مقاطع مختلف تحصیلی متاسفانه در حال ترک مدرسه هستند.
در کشور ایران پدیده ترک تحصیل به یکی از معضلات و نگرانیهای اصلی نظام آموزش و پرورش تبدیل شده است. با توجه به گزارش مرکز آمار ایران بیش از یک چهارم دانش آموزان در سال مدرسه را ترک می کنند. همچنین با توجه به اظهارات معاون آموزشی نهضت سواد آموزی نه میلیون و ۷۰۰ هزار بی سواد در کشور هنوز وجود دارد که یک میلیون و ۴۳۰ هزار نفر آنها مربوط به کودکان ۶ تا ۱۸ سال است که در هیچ مدرسه ای ثبت نام نکرده اند. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه تحصیل در سن بالا کلیک کنید.
با این حال ارائه دقیق آمار مربوط به ترک تحصیل به دلایل مختلفی از جمله وجود مراکز مختلف ارائه کننده و کتمان نقاط ضعف آموزش و پرورش و مسائل این چنینی مشخص نیست. استان ایلام به عنوان یکی از استان های مرزی و توسعه نیافته واقع در غرب کشور هم با این مسئله روبرو است. مخصوصاً در شهر مرزی موسیان و نواحی روستای اطراف آن که بافت قومی قآن عرب است. پدیده ترک تحصیل مخصوصاً در مقطع ابتدایی شایع تر است.
دلایل مختلفی برای ترک تحصیل افراد در مقاطع سنی مختلف وجود دارد که بعضی از آنها شامل موارد زیر می شوند:
این مقوله به همه آسیب ها مشکلات درون خانواده و به طور کلی هر آنچه سبب اختلال در خانواده میشود اشاره می کند از جمله سالمندی والدین، بیماری والدین، طلاق، مراقبت از والدین، عدم پیگیری مسائل آموزشی، موافقت با ترک تحصیلی، عدم تعامل با بچه ها در خانه، بیسوادی والدین، نیاز به کار بچه ها، و سربازی برادر است. کژسامانی خانواده که عمدتاً به علت ساختار پرجمعیتی آن بوده شرایطی را ایجاد کرده که عدم پاسخ به نیازهای عاطفی فرزندان را تمام شده است. برای دریافت مشاوره کودک کلیک کنید.
اثر پرکاری مادر در فعالیتها و کم کاری پدر به دلایل سالمندی و فرهنگ حاکم در میان خانواده معمولا بخشی از وظایف پدر را بر دوش مادر می کشد و نیز اهمال و سستی در مدرسه رفتن مراقبت از عوامل اصلی مربوط به کسانی خانواده است. پیامد این وضعیت سرکشی کمتر دانش آموزان به مدرسه و یا ترک تحصیل آنها هست. در واقع عدم پیگیری امورات فرزندان در خانه و نیاز به کار و کمک آنها به نوعی با چراغ سبز ترک تحصیلی فرزندان توسط والدین همراه است. همچنین درمورد پدر خوب بودن کلیک کنید.
گاهی اوقات علت ترک تحصیل به علت نبود مدرسه در روستا یا نبودن زمین فوتبال، نداشتن سرویس مدارس، مزاحمت پسران در حین تردد به مدارس روستاهای اطراف و مختلط بودن کلاس ها می باشد. این مقوله از جمله موارد مهم و سرنوشت ساز در ترک تحصیل خیلی از دانش آموزان است.
ادامه تحصیل در مقطع متوسطه در بعضی از روستاها نیاز به رفتن به مدرسه خارج از آن مکان را دارد که ناچار برخی افراد دچار مشکلاتی همچون فواصل دور در برخی روستاها یا نبودن یس ایاب ذهاب در دسترس میشوند. کلاس های مختلط در مقطع پنجم ششم دبستان هم باعث ترک تحصیل شده است چرا که برخی افراد دیدگاه منفی به این گونه کلاس ها دارند. هرچند در برخی از روستاهای دور افتاده به علت کم بودن دانش آموزان مجبور به این کار هستند. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه مدیریت کلاس کلیک کنید.
عامل دیگری که به عنوان شرایط مداخله گر در ترک تحصیل اهمیت دارد تعامل و رابطه عاطفی و محبت انگارانه بین معلم و شاگرد است. به عبارتی این عامل کلیه مراحل روابط عاطفی محبت نهادن، دوست داشتن دانش آموز، عدم تعصب خاص معلم به دانش آموزان و به طور کلی رابطه همراه با محبت و دوستی است. با توجه به دنیای کودکانه دانش آموزان مقطع دبستان که بین ۶ تا ۱۱ سالگی هستند معلم خود را الگوی مهمی می دانند و انتظار دریافت انواع بازی و محبت را او دارند. حساسیت سنی و شکنندگی روحی این سنین در این مقطع می توانند از آنان دانش آموزانی با شوق و یا برعکس افراد منزوی بسازد.
به هر حال رابطه معلم و شاگرد در این مقطع ابتدایی اهمیت زیادی دارد. در این مواقع است که دانش آموزان به خاطر عشق و علاقه ای به معلم خود برای مقطع بعدی با شور و انگیزه بیشتری آماده می شوند. حساسیت و انتظار دانش آموزان از معلم عامل مهمی برای ادامه تحصیل محسوب می شود که نمی توان از آن غفلت کرد. اما مشکلات ایجاد شده بین دانش آموز و معلم سبب درگیری میشود و باعث می شود که او آماده افت تحصیلی و در نهایت ترک تحصیل شود.
باورها و اعتقادات شیوه نگاه به جهان و محیط اجتماعی را ایجاد می کند. مفاهیمی همچون اعتقاد به ازدواج پیش از موعد اعتقاد به ارجحیت نقش خانه داری زن ازدواج اجباری فرزندان عدم اعتقاد به ورود دختران به دانشگاه تلقی دختر ۱۰ سال به بالا به عنوان زن کامل ارجحیت ازدواج بر ادامه تحصیل تابوی معلم مرد و بلوغ زودرس مسائلی هستند که در ترک تحصیل نقش مهمی دارند. مثلا بعضی از ساکنان عرب در ایران اعتقاد دارند که بچه ها باید زود ازدواج کنند به خصوص ازدواج دختران در سن پایین را بر هر چیزی مقدم میدانند. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه کودک همسری کلیک کنید.
ضعف پایه تحصیلی یا سرزنش نظام ارتقای تحصیلی غیبتهای مکرر عدم علاقه به درس خواندن و یاد نگرفتن درس از جمله مواردی هستند که سبب عدم انگیزه برای رفتن به مدرسه و زمینه ساز ترک تحصیل هستند. مخصوصاً ظرف پایه تحصیلی یکی از دلایل ترک تحصیل و بی انگیزگی محسوب می شود. ضعف پایه درسی یا نداشتن صلاحیت برای ارتقای تحصیلی ناشی از این موضوع است که معلمان در وضعیتی قرار داده میشدند که دانش آموز ابتدایی نباید هرگز مردود شود.
این موارد نشان دهنده وجود بعضی آسیب های آموزشی است که تحت مقوله آسیب های تحصیلی نام گذاری می شوند. از عناصر دیگر این مقوله به عدم درس خواندن میتوان اشاره کرد. دوست داشتن مدرسه و علاقه و درس در ماندن یا ترک مدرسه تاثیر زیادی دارد. این عوامل باعث میشود دانش آموزی گاهی بدون دلیل خاص ترک تحصیل کند یا منتظر کوچکترین فرصت پیش آمده برای فرار از مدرسه باشد.
این مقوله شامل مولفه های ترویج بی فایده ای درس خواندن ترویج بسندگی سواد خواندن و نوشتن و ترویج الگوی ترک تحصیلی است. بی فایده بودن درس خواندن به اشکال و صور مختلف در بین بعضی از افراد وجود دارد. برخی اعتقاد دارند اگر هر نوع مدرک تحصیلی از هر دانشگاهی بگیرند باز هم بی فایده است و بیکار هستند.
برخی از والدین هم اعتقاد دارند که مدرسه کلا مکانی نیست که فرزندشان همه چیز در آن یاد بگیرد یا اعتقاد دارند نباید وقت بچه ها سال ها در مدرسه تلف شود و به دنبال آن مایل هستند که فرزندانشان زودتر تشکیل خانواده دهند. برخی افراد هم اعتقاد دارند که فرزندشان لازم است فقط در حداقلی از سواد باشند و مابقی آن اهمیت ندارد. پدیده ترک تحصیل در سطح روستا به پیامدهایی از قبیل ترویج کفایت درس خواندن و سواد منجر شده است. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه نقش والدین در تحصیل کلیک کنید.
فقر سطوح مختلفی را در بر میگیرد فقر اقتصادی گویای انواع چالش های کوچک تا بزرگ از بیکاری موقتی تا بیکاری دائمی از نداشتن پشتوانه مالی و حمایتی عدم توانایی تهیه لوازم البسه است. با توجه به مشکلات مالی در بعضی از روستاها و شهرهای دور افتاده برخی از خانواده ها به علت ناتوانی در تامین لوازم فرزندان خود و یا پرداخت هزینه ایاب ذهاب و همچنین بیکاری همسر و یا درآمد بسیار کم او مجبور هستند فرزندان خود را وادار به کار کنند یا مانع از رفتنش به مدرسه شوند.
مشکلات مالی زیاد حتی برای دانشجویانی که قادر به تامین هزینه دانشگاه نیستند هم باعث افت انگیزه و ترس از آینده و در نهایت ترک دانشگاه می شود. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه تاثیر مشکلات خانوادگی بر دانش اموزان کلیک کنید.
مهمترین پیامد ترک تحصیل شکل گیری جوامعی با افراد بی سواد است چرا که هر چه سطح دانش و اطلاعات زن ها و مردها در جامعه بیشتر باشد آن جامعه رفاه بیشتری هم دارد. فرزندان تربیت یافته در جامعه با افراد باسواد هم از سلامت روحی و روانی و جسمانی بیشتری برخوردار خواهند بود. دخترانی که با اجبار و یا اختیار ترک تحصیل می کنند مجبور می شوند به ازای آن مسئولیت های خانواده و ازدواج را به عهده بگیرند و مشغول فرزندپروری شوند. در حالی که میتوانستند از دوران نوجوانی و جوانی خود در جهت رشد و شکوفایی استعدادها و توانمندی هایشان بهره بیشتری ببرند.
همینطور این موضوع برای پسران هم صدق میکند و ترک تحصیل برای آنها و وارد شدن به بازار کار میتواند آنها را از سن کم با دغدغه های اقتصادی روبرو کند. در واقع آنها زمانی که دچار بحرانهای سنین نوجوانی هستند مجبور به تحمل فشارهای اقتصادی هستند. از اثرات منفی ترک تحصیل در هر دو جنس دختر و پسر می توان به موارد دیگری همچون عدم لذت از کار، احساس بی ارزشی و عزت نفس پایین عدم توانایی شرکت در بحث ها به دلیل کم بودن سطح تحصیلات ناتوانی در برابر حل مشکلات عدم کشف استعدادها و هویت شخصی و بیتجربگی در تربیت فرزند اشاره کرد.
اگر بخواهید سواد دانش آموزان را تقسیم بندی کنید آنها را می توانید در سه دسته بیسواد مطلق کم سواد یا تحکیم سواد قرار دهید. یکی از شرایط ادامه تحصیل بعد از ترک آن یا ثبت اولیه بزرگسالان رعایت شرایط سنی است. آن دسته از افرادی که سواد ابتدایی را ندارند و یا به صورت خیلی مختصر دارند لازم است در مقطع ابتدایی ادامه تحصیل بدهند. کسانی که میخواهند در دوره ابتدایی ادامه تحصیل بدهند لازم است از سه شرط زیر اقدام کنند: برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه تشویق به درس خواندن کلیک کنید.
کسانی که به دنبال ادامه تحصیل برای گرفتن این مدرک هستند این امکان را دارند که به دو روش شرکت در آزمون جامع آموزش و پرورش و مدارس راهنمایی اقدام نمایند. کسانی که سن آنها از حداکثر سن مجاز بیشتر است لازم است به صورت بزرگسال ادامه تحصیل دهند.
یکی از مهمترین سوالات سواد آموزان این است که برای ادامه تحصیل در مقطع متوسطه لازم است به کجا مراجعه کنند و چه اقداماتی انجام دهند یا اینکه چگونه مدرک دیپلم را بگیرند و کارهای لازم برای اخذ مدرک انجام دهند. نکته مهم این است که آموزش آن ها از راه دور است. این افراد در دو گروه هستند: لازم التعلیم و فاقد شرایط سنی که مجاز به ثبت نام در مدارس عادی نیستند.
در این روش کلاسها به صورت حضوری و غیرحضوری برگزار می شود. مثلاً برای پایه دهم حداقل سن مجاز برای ثبت نام ۱۵ سال تمام و برای پایه یازدهم ۱۶ سال تمام و برای پایه دوازدهم ۱۷سال تمام است. همچنین حداکثر سن مجاز برای ادامه تحصیل دانش آموزان پسر به شرط رعایت قوانین نظام وظیفه ۲۰ و برای دختران ۲۲ سال تمام است. همچنین درمورد روش صحیح درس خواندن کلیک کنید.
با توجه به پیامدهایی که ترک تحصیل دارد و آسیب های ناشی از آن میتوان با حل مشکلاتی که منجر به این عامل میشود آمار افراد با مدرک زیر دیپلم را کاهش داد:
افزایش امکانات در سیستم آموزشی و همینطور بهره مندی دانش آموزان از آزادی بیشتر برای بیان عقاید و نظراتشان میتواند در بسیاری از مواقع از ترک تحصیل آنها جلوگیری کند. بهتر است سیستم آموزشی کشور به گونه ای باشد که به دانش آموزان امکان تفکر خلاق را بدهد و به دنبال آن انگیزه و انرژی آنها را برای رفتن به مقاطع بالاتر بیشتر کند. وقتی دانش آموزان در مدرسه انگیزه بیشتری برای درس خواندن پیدا می کند از طرفی ساعات مطالعه کتاب غیر درسی آنان هم بالا میرود و باعث می شود که میلشان به بالا بردن اطلاعات افزون گردد.
برای دانش آموزانی که به دلایل شخصی همچون اضطراب و افسردگی، وسواس و مشکلات روحی روانی دیگر نمی توانند درس بخوانند یا مسائل خانوادگی و مشکلاتی در درون خانواده دارند برگزاری جلسات مشاوره رایگان می تواند هم به حل مشکلات آنها کمک کند و هم از بی انگیزگی آنها در تحصیل جلوگیری کند. نکته مهم این است که بسیاری از ترک تحصیل ها مخصوصاً در مقطع نوجوانی به دلیل تغییرات مربوط به سن و تصمیمات نادرست شکل می گیرد.
از این رو مدارسی که مشاوران با تجربه نوجوان و کودک دارند و اجازه جلسات گروهی به آنها میدهند در بالا بردن انگیزه تحصیلی دانش آموزان و شوق آنان به مقطع تحصیلی بالاتر موفق تر هستند.
متاسفانه با توجه به شرایط اقتصادی نابسامان در بعضی از شهرها و روستاها، برخی از دانش آموزان مجبور می شوند برای کمک خرجی به خانواده مدرسه را ترک کند و دنبال بازار کار باشند. اگر مسئولین بتوانند کمک های مالی را برای خانواده های مناطق محروم و کم بضاعت یا افرادی که والدین آنها شرایط ویژه ای دارند مانند معلولیت یا جانبازی فراهم کنند تا حد زیادی به مشکل ترک تحصیل به این علت کمک کردند. برای دریافت مشاوره تلفنی فردی کلیک کنید.
خانواده و آداب و عقاید و باورهای آنها در ترک تحصیل دانش آموزان و یا حتی ادامه تحصیل آنها بسیار تاثیر گذار است. خانواده هایی که عقاید و باورهای محدودی دارند و به درس خواندن کودکان در حد نوشتن و خواندن استفاده می کنند معمولاً انگیزه ای هم برای رفتن به مدرسه در آنها باقی نمیگذارد. اما از طرفی اگر خانواده فرزند خود را تشویق به درس خواندن کنند و خودشان هم مطالعه داشته باشند تا کودکانشان به عنوان الگو ببینند می تواند تا حد زیادی شوق تحصیل را در فرزندشان زنده نگه دارد.
ترک تحصیل نوعی معضل اجتماعی محسوب می شود که هر جامعهای به دنبال رفع آن است. گاهی موارد بی انگیزگی و ادامه تحصیل ندادن به علت مسائل روحی و روانی و مشکلات خانوادگی می باشد که موضوع کاملاً روانشناسی است و لازم است با مراجعه به مشاوران با تجربه علت آن ریشه یابی شود. برای دریافت خدمات مشاوره روانشناسی کلیک کنید.
دیدگاه ها
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای مورد نیاز نشانه گذاری شده اند*