
- نویسنده : دکتر فرزاد طباطبایی
یکی از موانع رسیدن به موفقیت ترس از شکست است. اما موفقیت بدون شکست به دست نمیآید. مسیر رسیدن به موفقیت، یک راه پر پیچ و خم بوده که شکستهای زیادی در پی دارد، ولی برای اینکه به موفقیت برسید باید با پیگیری و تلاش به فعالیت خود ادامه دهید. در طی تاریخ شاهد ثبت موفقیتهای بسیاری هستیم اما به شکستهای آنان قبل از رسیدن به موفقیت هیچ اشارهای نشده است. نکته قابل توجه این است که تک تک این موفقیتها حاصل شکستهایی بوده که نتوانسته آنها را از تلاش منصرف کند. شکستها مانند سکوی پرتابی برای رسیدن به موفقیت عمل میکنند. در این مقاله به نقش شکست در زندگی، رسیدن به موفقیت و راههای با این ترس میپردازیم.
دیدگاه و نگرش افراد موفق نسبت به شکست
افراد موفق به شکستهایی که در مسیر رسیدن به موفقیت متحمل میشوند به چشم یک تجربه ارزنده مینگرند و آن را همانند مرحلهای از زندگی میدانند که برای رسیدن به هدف مورد نظر باید گذرانده شود. پس برای رسیدن به قله موفقیت ممکن است سقوطهایی را تجربه کنید، به جای تمرکز بر شکستهایتان، که باعث بی انگیزه شدن میشود از آنها درس گرفته و به عنوان پلی برای رسیدن به آرزوهایتان استفاده کنید. اما از طرفی این ترس میتواند ریشهای بوده و در واقع مبتلا به یکی از انواع فوبیا به نام آتیچی فوبیا باشید. فوبیا نوعی اختلال اضطرابی است. باعث ایجاد حس ترس شدید نسبت به یک شی، موقعیت یا رویداد می شود. ترس ممکن است برای دیگران غیر منطقی به نظر برسد، اما فرد مبتلا به فوبیا واقعاً احساس ترس، تهدید و خطر می کند.
آتیچی فوبیا چیست؟
آتیچی فوبیا یک ترس شدید از شکست است. این کلمه از کلمه یونانی "atyches" به معنای "بدبخت" گرفته شده است. افراد مبتلا به آتیچیفوبیا ممکن است از هر موقعیتی که احتمال شکست را می بینند، مانند امتحان یا مصاحبه شغلی اجتناب کنند. همچنین می تواند به معنای ترس از یک رابطه شکست خورده، یک شغل ناموفق یا ناامیدی برای دیگران باشد. ترس اغلب به خود شکوفایی تبدیل می شود. به عنوان مثال، اگر آنقدر از شکست خوردن در یک آزمون می ترسید که از شرکت در آزمون خودداری می کنید، ممکن است در نهایت در کل کلاس مردود شوید.
ترس از شکست می تواند منجر به طیف وسیعی از مشکلات عاطفی و روانی، از جمله شرم، افسردگی، اضطراب، حملات پانیک یا اعتماد به نفس پایین شود. ممکن است بر نحوه عملکرد شما در مدرسه یا محل کار یا نحوه تعامل شما با دوستان و اعضای خانواده تأثیر منفی بگذارد. آتیچی فوبیا با آتلوفوبیا که ترس از نقص است متفاوت است. برای اطلاع از انواع فوبیا کلیک کنید.
چرا دچار ترس از شکست می شویم؟
اکثر افراد مبتلا به آتیچیفوبیا به سختی با عواقب شکست مواجه می شوند. آن ها بر این باورند که اگر احتمال شکست در کاری وجود داشته باشد، حتی تلاش برای انجام آن فایده ای ندارد. با این حال این نگرش یک ویژگی ذاتی نیست. ترس از شکست ممکن است به دلایل زیادی ایجاد شود. از بزرگ شدن با والدین انتقادی گرفته تا قلدری یا یک رویداد آسیب زا. اگر تا به حال در کاری شکست خورده اید و احساس تحقیر یا ناراحتی کرده اید، ممکن است این احساسات بسیار فراتر از حادثه اولیه در شما باقی مانده باشد. در صورت عدم کنترل، شک به خود می تواند به نیرویی تبدیل شود که به جاه طلبی های شما آسیب می رساند.
شکست بزرگترین معلم زندگی است
شکست یکی از ابزارهای مهم برای رسیدن به موفقیت است. اشتباه کردن و شکست خوردن بهترین معلمان در مسیر زندگی برای انجام کارها و رسیدن به هدفهایتان هستند. اما پذیریش شکست، ریسک کردن و اشتباه کردن برای بسیاری از مردم سخت است و به جای تلاش کردن برای رسیدن به موفقیت، تصمیم میگیرند در حاشیه امن زندگی خود بمانند و ریسک نکنند. توجه داشته باشید که بزرگترین موفقیتها حاصل بزرگترین ریسکهاست و احتمال شکست در مسیر رسیدن به موفقیت وجود دارد. البته نباید کورکورانه در شب پرواز کنید و برای رسیدن به موفقیت امیدوار باشید. دستیابی به هدف نیازمند تعیین هدف، شناخت استعدادها، تقویت مهارتهای خود، برنامه ریزی، تلاش و مقابله با ترس از شکست است.
ترس از شکست مانعی در رسیدن به رویاها
نقل قول ها و ضرب المثل های رایج درباره شکست و عباراتی مانند اینکه اگر در ابتدا موفق نشدید، تلاش کنید و دوباره تلاش کنید به راحتی قابل یادآوری و خواندن هستند اما در واقعیت جزم کردن عزم برای غلبه بر شکست می تواند چالش برانگیز باشد. نگرش افراد به زندگی و اتفاقات آن، بزرگترین ابزاری است که میتوان از آن برای رسیدن به موفقیت بهرهمند شد. ترس از شکست شما را از دنبال کردن بلند پروازیهایتان منصرف میکند. تاثیر بلند مدت ترس از شکست وقتی مشخص میشود که به گذشته زندگی خود مینگرید و افسوسی همیشگی به متوسطها و عدم خودشکوفایی واقعی همراه شما خواهد بود.
منطقه قدرت یا منقطه امن؟
قدم برداشتن در مسیر اهداف، همان اندازه که احتمال دارد با شکست همراه باشد، ممکن است با موفقیتهای کوچک نیز همراه گردد. به همین دلیل باید به تک تک اتفاقاتی که در مسیر رسیدن به هدف پیش میآید نگاهی تحلیلی داشته باشید تا به بهترین نحو ممکن از آنها بهره مند شوید. برای رسیدن به منطقه قدرت خود یعنی موفقیت، لازم است که از منقطه امن و راحت خود خارج شوید و با پشتکار لازم برای رسیدن به اهداف تلاش کنید.
رمز موفقیت، حفظ نگرش مثبت و انگیزه یادگیری مطالب جدید
داشتن نگرش مثبت در مسیر رسیدن به موفقیت کمک میکند تا از اتفاقات و شکستها نهراسید و از تمام توان خود برای رسیدن به اهدافتان استفاده کنید. در واقع انگیزه برای ادامه مسیر با وجود تمام ناملایمتیها زاده نگرش مثبت است. پارامتر دیگری که عامل تعیین کننده در موفقیت است، تمایل و انگیزه برای یادگیری مطالب جدید بوده که منجر به بهبود مستمر مهارتهای شما میشود و شما را در مسیر نزدیک شدن به اهداف قرار میدهد. برای اطلاع از 7 راز موفقیت در زندگی کلیک کنید.
ترس از شکست و شیوه های درمانی
روان درمانی برای افرادی که ترس از شکست دارند موثر واقع میشود، درمان شناختی _ رفتاری معمولا مورد استفاده قرار میگیرد تا به شما کمک کند که انتخابهای پیش روی خود را بررسی کرده و با جهان بینی و نگرش دیگری به موقعیتها بنگرید. در درمان روان پویشی به بررسی تعارضهایی که عامل زیر بنایی ترسهایتان است پرداخته میشود. اگر ترس از شکست به دلیل عدم مسئولیت پذیری باشد و به وسیله احساس عدم کنترل بر زندگی برانگیخته شود، درمانگر تکالیفی به شما واگذار میکند تا تصمیم گیری مستقل را در شما تقویت کند. برای آگاهی بیشتر از مسئولیت پذیری کلیک کنید.
روش های موثر در مقابله با ترس از شکست
با انجام برخی راهکارهای ساده میتوانید به ترس از شکست خود غلبه کنید. این راهکارهای به شرح زیر هستند:
1. ترس از شکست | شناسایی ترس
با خود فکر کرده و علت ترس از شکستتان را شناسایی کنید. در واقع امتحان کردن کارها و موارد جدید چیزی نیست که باعث ترس و نگرانی شود. این ترس اکثرا ناشی از این است که افراد بدترین حالت ممکن را در نظر میگیرند. اما این را با قطعیت بدانید که هیچوقت بدترین تصورات شما از یک کار اتفاق نمیافتد.
2. افزایش اعتماد به نفس
زمانی که با اعتماد به نفس کامل وارد یک کار جدید شوید، ترس و نگرانیتان از شکست خوردن هم کاهش مییابد. چراکه اعتماد به نفس شما احتمال اشتباه را تا حد زیادی کاهش داده و از طرف دیگر باور اطرافیان را به شما بیشتر میکند. به همین دلیل آنان هم شما را تشویق و حمایت میکنند.
3. آهسته پیش روید
یکیی از مهم ترین دلایل ترس از شکست، تمرکز بر سختترین قسمتهای آن است. تصور کنید که میخواهید از یک کوه بالا بروید. اگر در ابتدای کار به قله بنگرید مسلما ترس از شکست و احساس ناتوانی تمام وجود شما را فرا میگیرد. اما با پیش روی آهسته و گام به گام به موفقیت میرسید. برای آگاهی بیشتر از درمان اضطراب کلیک کنید.
4. ترس از شکست | بی توجهی به ترس
تا حد امکان نسبت به ترسهایتان بی توجه باشید و به دل آن کار بروید. مثلا افراد موج سوار گاهی مواقع با موجهایی به بلندی یک ساختمان مواجه میشوند و اگر بخواهند به آن ترس توجه کنند، از کار خود لذت نمیبرند. به همین دلیل آنان به نقطه برخورد با موج نگاه نمیکنند و در واقع نسبت به ترسشان بی توجه هستند. با استفاده از روشهای کاهش استرس میتوانید ترس خود را نسبت به شکست کاهش دهید. برای دریافت درمان مناسب از خدمات مشاوره کنترل استرس استفاده نمایید.
5. بدانید که انسان نترس وجود ندارد
این تفکر که انسانهای موفق، نترس و افسانهای هستند باعث محدودیت افراد و ترس آنان از شکست میشود. اما حقیقت این است که هیچ فرد نترسی در دنیا وجود ندارد و چه بسا انسانهای موفق ترس بیشتری هم در وجود خود احساس کرده باشند. اما فرق آنان با سایر افراد این است که بر ترس خود غلبه کرده و وارد آن کار مورد نظر میشوند. پس از نگرانی و ترس خود شرمسار نباشید و بدانید که این بخشی از فرایند موفقیت است. و در آخر بهتر است که برای غلبه بر ترس خود حتما از کمک یک روانشناس بهرهمند شوید تا شما را در جهت رسیدن به موفقیت یاری کند.