
- نویسنده : دکتر فرزاد طباطبایی
سخت ترین روز ترک متادون روز هشتم آن است. ترک متادون یکی از سختترین کارهایی است که انجام میشود. برای هر فرد با توجه به شدت اعتیاد و طول دورهی مصرف این ترک میتواند متفاوت باشد. متادون معمولا بیشتر از دیگر داروها در بدن انسان میماند. نشانههای فیزیکی مانند آنفولانزا و علامتهای روانی ناخوشایند همچون استرس معمولا آشکار میشوند. برای کسب آگاهی بیشتر در این زمینه از مشاوره ترک اعتیاد تلفنی راهنمایی بخواهید.
متادون چیست؟
متادون جزو گروهی از داروها به شمار میرود که به عنوان اپیوئیدها و نوعی داروی ترک اعتیاد به شمار میروند. این دارو در جنگ جهانی دوم تهیه شده و در آمریکا ابتدا به عنوان نوعی ضددرد برای دردهای بسیار زیاد استفاده شد. این دارو این روزها علاوه بر کم کردن درد به عنوان بخشی از درمان وابستگی به هروئین کاربرد دارد. متادون به شکل دارویی، قرص خوراکی، فراوردهی تزریقی، پودر و محلول خوراکی در بازار عرضه میگردد. متادون برای اولین بار در سال 1960 به عنوان درمان نگهدانده با متادون اعتیاد رایج شد. این دارو در ردهی داروهای ضروری سازمان بهداشت، ایمنی ترین و موثرترین دارو در سیستم بهداشتی محسوب می شود. متادون از لحاظ ساختمان با مورفی فرق دارد اما از نظر خاصیت ضد درد همچون مورفین میباشد. میزان 7 تا 10 میلی گرم متادون کارکردی همانند 10 میلی گرم مورفین دارد.1-روش مصرف متادون
متادون غالبا به صورت قرص، آمپول یا شربت استفاده میشود. مصرف متادون میتواند تا 24 ساعت حالت خماری را در افراد دچار اعتیاد به هروئین کنترل کند. متادون با سرعت بالا به سیستم بدن انسان وارد و آزاد میشود و مدت زمان بیشتری از هروئین یا هر مادهی دیگری در بدن ماندگاری دارد. متادون به شکل تزریقی در موارد خاص در درمانگاهها برای تسکین دردهای زیاد استفاده میشود. قرص متادون در رنگ سفید و قهوهای است که تفاوتی جز رنگ با همدیگر ندارند. برای آشنایی با انواع قرص متادون کلیک کنید.2-چرا متادون اعتیادآور است؟
این دارو یکی از اقسام داروهای افیونی محسوب میشود که در آزمایشگاه ها از ترکیبات شیمیایی مرفین تهیه می شود. به همین دلیل استفاده آن همانند تریاک و سایر مواد افیونی سبب تسکین و آرامش و حس لذت در انسان می شود. در پی تجربه آن، فرد برای تجربه کردن این حالات به مصرف متادون رو می آورد. از دیگر دلایلی که برای اعتیاد به متادون وجود دارد این است که با استفاده آن برای یک مدت دگرگونیهایی در ترشح مواد ضد درد به صورت نرمال از مغز به وجود می آید به این صورت که توانایی کارکرد همیشگی مغز دچار تغییراتی می شود و فرد برای تجربه احساس نرمال بودن باید مقداری از آن را دوباره استفاده کند و گرنه علائم نامحدود جسمی و روانی ترک این ماده آشکار می شود. در این وضعیت برای پیشگیری از این احساسات نامطلوب استفاده از متادون نیاز است.نشانه های مصرف متادون
اگر به استفاده از متادون توسط یکی از اطرافیان خود مردد هستید میتوانید علائم زیر را در او بررسی کنید. با هر بار استفاده متادون و تا موقعی که اثر دارو از بین رفته باشد شما نشانه های جسمانی و روانی خاصی را در فرد مشاهده می کنید. در صورتی که همه یا تعدادی از نشانه ها را در فرد مورد نظرتان وجود دارد بهتر است برای اطمینان با یک متخصص مشورت کنید:- ضربان نامنظم قلب
- ناتوانی در تمرکز حواس
- سردرد
- خارش بدن
- تنگی نفس
- خشکی دهان و خواب آلودگی.
1-نشانه های اعتیاد به متادون
مصرف متادون در چند بار اول سبب ایجاد نشانه هایی در رفتار و جسم انسان می شود. با توجه به این نشانه ها می توان اطمینان پیدا کرد که فرد از متادون استفاده می نماید. هرچند بدونید که این علائم ممکن است به هر دلیل دیگری هم وجود داشته باشد. نشانه های رایج اعتیاد به متادون شامل موارد زیر است:- نشانه های اعتیاد رفتاری: ایجاد مشکلات در رابطه جنسی، اختلالات خواب، تحریک پذیری، از دست دادن تمرکز و احساس خستگی و خواب آلودگی
- نشانه های جسمی اعتیاد به متادون: ورم صورت، اختلال در چرخه قاعدگی زنان، سردرد، تعریق تهوع و استفراغ
2-نشانه های اولیه اعتیاد به متادون
برخی از رفتارها نشان دهنده آن است که فرد نسبت به استفاده از متادون اعتیاد پیدا کرده است. این نشانه ها موارد زیر را در بر میگیرند:- افزایش میزان استفاده: بعد از مدتی از مصرف دارو فرد متوجه میشود که دیگر با همان میزان قبلی احساس آرامش ندارد به همین علت مقدار استفاده اش را بالا میبرد. این افزایش که تحمل دارویی هم نامیده می شود نشان از آن دارد که در جسم انسان نسبت به مقدار پیشین دارو مقاومت به وجود آمده و تحت تاثیر آن نیست.
- بروز نشانه های ترک: نشانه های ترک یعنی اگر بین دو مرحله استفاده فاصله زمانی بالا برود و یا مقدار مصرف کم شود نشانه های جسمی و روانی نامطلوبی در فرد آشکار می شود. این نشانه ها شامل سردرد، دل درد های عضلانی، سرد یا گرم شدن بیش از حد بدن، استرس، پرخاشگری و افسردگی، تب و لرز، ضعف در بینایی، بی اشتهایی و بی خوابی هستند.
3-نشانه های مسمومیت با متادون
متادون یکی از داروهایی است که تجزیه و دفع آن از بدن به آرامی اتفاق میافتد. به همین علت مقداری از آن در بدن انسان باقی می ماند و در صورتی که فرد در طی این زمان دوباره به مصرف دارو بپردازد نشانه های مسمومیت آشکار می شود. علاوه بر آن احتمال دارد بیمار در یک نوبت مصرف متادون به علت زیاده روی نشانه های مسمومیت را بروز دهد. اصلی ترین نشانه های مسمومیت با متادون که لازم است هر چه سریعتر به مراکز درمانی ارجاع شود شامل: سردی بدن، کاهش ضربان قلب و تعداد تنفس، کاهش سطح هوشیاری و اگر مسمومیت شدید باشد احتمال ایست و سکته قلبی و حتی مرگ هم وجود دارد.
عوارض متادون
از جمله عوارض استفاده از متادون موارد همچون خوابآلودگی منگی حالت ضعف خشکی دهان اختلال دریچه پروستات و تأخیر در روند ادرار، یبوست و یا نوسان تنفسی است. حساسیت پوستی، کهیر و خارش درد د سرگیجه ضعف بینایی، رنگ پریدگی، تعریق، تپش قلب، حالت تهوع از عوارض استفاده از متادون در جسم انسان است که در فرد درگیر اعتیاد آشکار می شود. عوارض استفاده از متادون میتوان به مواردی همچون افسردگی، سردرگمی، توهم، اختلال در تمرکز، عدم تعادل در راه رفتن، ضعف عضلانی و حساسیت آنافیلاکسی نام برد.- متادون و فشار خون: استفاده از متادون فشار خون را کم میکند که به دنبال آن ضعف و از حال رفتگی در شخص ایجاد میشود.
- متادون و پوسیدگی دندان: شیوع بیماری های دهان و دندان در افرادی که از متادون استفاده می کنند نسبت به دیگران بیشتر است چرا که متادون سبب خشکی دهان و پوسیدگی دندان می گردد.
- عوارض متادون بر کبد: طبق تحقیقات یک گروه از متخصصان در دانشگاه آثار مصرف متادون بر روی کبد بررسی شد. این تحقیقات که بر روی موش ها به مدت ۲۸ روز انجام شد افزایش سطح آنزیمهای کبدی گزارش شد.
سایر عوارض اعتیاد به متادون
- عوارض متادون بر مغز: دوپامین با تاثیر روی گیرنده های عصبی مغز سبب افزایش دوپامین در مغز می گردد که احساس نشاط را در انسان ایجاد می کند. البته تاثیر آن زودگذر و به تدریج سبب از بین رفتن حافظه و قدرت تصمیم گیری می گردد و علاوه بر آن اختلال حواس را هم ایجاد می کند. بعد از چند بار استفاده از متادون به مرور زمان نشانه هایی همچون اضطراب و افسردگی و اختلال در خواب پیدا می شوند.
- عوارض متادون بر چشم: اثرات متادون بر روی چشم در آغاز با تاری دید همراه است و سبب ایجاد مردمک سوزنی می گردد که در پی آن کوچک شدن زیاد مردمک شکل میگیرد. علاوه بر آن از پیامدهای دیگر متادون اختلال در اکسیژن رسانی به خون است.
- تاثیرات قرص متادون بر مردان: متادون سبب ایجاد انواع اختلالات جنسی در مردها می گردد. استفاده از این ماده مخدر به مرور زمان سبب آشکار شدن اختلالات نعوظ در مردها و کاهش میل جنسی می شود.
- عوارض متادون بر اعصاب: طبق تحقیقاتی به موشها دوز روزانه متادون به مدت سه هفته می دهند. بعد از پایان درمان قسمتی از مغز که برای یادگیری و حافظه است جدا می شود و از نظر تغییرات و آسیب های عصبی ارزیابی می شود. بعد از آخرین استفاده از متادون کاهش قابل توجهی از یک سیگنال در سطح یک مولکول که در یادگیری و حافظه نقش دارد و هم در هیپوکامپ و لوب پیشانی رخ می دهد. بر اساس بررسی ها متادون منجر به تغییرات سلولی و عملکردهای شناختی می شود.
علائم ترک در هر روز و بدترین روز ترک متادون
ترک متادون شامل مراحلی می باشد که در این مراحل عوارض درمان اعتیاد به مواد مخدر خود را در بدن بروز می دهد. در روند این مراحل آنچه اهمیت دارد این است که فرد تحت نظر متخصصان باشد و تنها نماند چرا که در صورت تنها بودن احتمال برگشت به استفاده دوباره زیاد است. مراحل ترک داروی متادون شامل دو تا سه هفته می باشد که دو هفته اول آن بسیار پیچیده است.1- روز اول تا چهارم
پیامدهای ترک متادون در روزهای اول ترک اعتیاد به متادون ممکن است خود را نشان ندهد. طول عمر این ماده در بدن انسان بالا است و می تواند تا ۲۴ ساعت جسم را تامین کند. نشانه ها و عوارض دارو تقریبا از روز دوم و سوم یعنی بعد از طی شدن ۳۰ تا ۴۸ ساعت آشکار می شود. نشانه هایی همچون تب و لرز، بالا رفتن ضربان قلب و درد خفیف عضلانی در این روزها بیشتر آشکار است. در روز چهارم فرد علاقه زیادی به استفاده از متادون دارد چرا که نشانه های آن رو به افزایش هستند.2- بدترین روز ترک متادون | روز پنجم
از روز پنجم تا هفتم ترک متادون بیشتر عوارض و نشانه ها خود را آشکار خواهند کرد. در روز پنجم نشانه هایی همچون علائم آنفولانزا در بدن آشکار می شود. بدن درد، استرس و اضطراب در این روزها بالا میرود. بیمار علائمی همچون افسردگی را تجربه می کند. علاوه بر آن حالت تهوع و تحریک پذیری در انتهای روز پنجم تا روز هفتم به نهایت خود میرسد. در این رابطه مقاله متادون و افسردگی پیشنهاد می شود.3-بدترین روز ترک متادون روز هشتم است
بدترین روز ترک متادون روز هشتم ترک متادون می باشد. در این روز تمامی نشانه ها و پیامدهای ترک به صورت مشهودی خود را نشان می دهند. پیامدهای روحی و جسمانی در این روز به اوج می رسد. پادرد، کمر درد، تپش قلب شدید، حالت تهوع و سرگیجه، نشانه های آنفولانزا، افسردگی، اسهال و دل درد تنها گوشهای از این عوارض هستند. در این روز آنچه اهمیت دارد این است که بیمار تحت مراقبت یک متخصص باشد. این پیامدها و شدت آن ها بستگی به دوز مصرفی و مدت زمان اعتیاد شخص دارد.4-بدترین روز ترک متادون | روز دوازدهم ترک متادون
در این روز تمامی نشانه هایی که در روز هشتم به نهایت خود رسیده بودند به تدریج کم می شوند. هرچند میل به استفاده در این روزها بسیار بالا است و لازم است که فرد مراقبت وسوسههای خودش باشد. نشانه هایی همچون بی خوابی شبانه، پا درد و دردهای عضلانی تا دو هفته به صورت کامل در بدن هستند.