.jpg)
- نویسنده : دکتر فرزاد طباطبایی
اینکه نوزاد چند دقیقه باید شیر بخورد به عوامل زیادی وابسته است. میزان شیر خوردن یک نوزاد در هر وعده غذایی مسئله ای است که شاید ذهن مادران زیادی را به خود مشغول کرده باشد. به ویژه مادرانی که برای بار اول صاحب فرزند می شوند با هر بار گریه نوزاد خود نگران این موضوع هستند که آیا او گرسنه است و چه میزان و چند دقیقه باید به او شیر بدهند تا از سیر شدن او مطمئن شوند. برای کسب آگاهی بیشتر در این زمینه از مشاوره کودک مشورت بخواهید.
.jpg)
.gif)
فواید شیر مادر برای نوزاد
شیر مادر اولین و اساسی ترین غذایی است که نوزاد به وسیله آن تغذیه می شود. به همین جهت و براساس نیاز نوزاد تعبیه شده و فواید شیر مادر برای نوزاد و همچنین برای مادر دارد که عبارتند از- حاوی ترکیبات مفید و مغذی است: شیر مادر یک ترکیب منحصر به فرد از مواد غذایی مانند لاکتوز، آمینواسید، ویتامین ها، مواد معدنی و آنزیم های مهم و موثر در رشد نوزاد است. هرچیزی که نوزاد برای هضم آسان، رشد مغز و اندام ها و حفظ سلامت بدن نیاز دارد در شیر مادر یافت می شود. تغذیه نوزاد تا شش ماهگی تنها با شیر مادر است.
- ضد میکروب و بیماری: همچنین شیر مادر ضد میکروب بوده و از نوزاد در برابر بیماری ها و حتی مرگ محافظت می کند. شیر مادر باعث می شود که نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می کنند کمتر دچار کم خونی یا چاقی شوند. زیرا مقادیر ویتامین مورد نیاز و اسیدهای چرب را از شیر مادر به دست می آورد.
- کاهش آلرژی: تغذیه با شیر مادر باعث کاهش بروز علائم حساسیت در نوزاد می شود. معمولا کودکانی که با شیر مادر تغذیه می شوند نسبت به کودکانی که شیر خشک مصرف می کنند سالم تر بوده و کمتر در معرض آلرژی و آسیب های دیگر قرار می گیرند.
- شیر مادر زود هضم است: شیر مادر نسبت به شیرگاو املاح کمتری داشته و زودهضم بوده و به راحتی نیز از معده تخلیه می شود. به همین خاطر کودک در هنگام مصرف آن کمتر دچار یبوست یا بیماری های گوارشی می شود و تغذیه راحت تری دارد.
فواید برای مادر
تغذیه با شیرمادر باعث شکل گیری ارتباط عاطفی مناسب و صمیمی میان نوزاد و مادر می شود و سلامت روانی نوزاد را تضمین می کند. کودکانی که در آغوش مادر قرار می گیرند و از شیر او تغذیه می کنند کودکان صبور تر و آرام تری هستند و ارتباط بهتری نیز با مادر خود برقرار می کنند. زمانی که مادر نوزاد را تغذیه می کند درجه حرارت سینه او بالا می رود و باعث می شود رحم به طور منظم جمع شده و خونریزی رحمی او کاهش می یابد و زودتر به حالت طبیعی زندگی بازمی گردد.اضافه بر خواصی که شیر مادر برای نوزاد دارد شیر دادن مادر برای خودش نیز مفید است و مانع از پوکی استخوان شده همچنین خطر ابتلا به سرطان پستان و سرطان تخمدان را کاهش می دهد.
تعداد دفعات شیر خوردن نوزاد
نوزادان در تعداد دفعاتی که نیاز به خوردن شیر دارند متفاوت هستند. ممکن است یک نوزاد بدون حس گرسنگی مداوم شیر بخورد در حالی که یک نوزاد دیگر فقط در زمان های گرسنگی شیر بخورد. عموما نوزادان در 24 ساعت ابتدایی زندگی به علت خواب آلودگی شدید شیر زیادی نمی خورند اما در ماه اول هر دوسه ساعت یکبار نیاز به خوردن شیر داشته باشند یعنی در یک بازه زمانی 24 ساعته لازم باشد تا 8تا12 بار شیر بخورند. برای آشنایی با نشانه های سلامت نوزاد کلیک کنید. شاید برای یک مادر این موضوع نگران کننده باشد و فکر کند که علت تعداد دفعات زیاد شیر خوردن عدم تغذیه درست و سیر نشدن نوزاد باشد اما با توجه به حجم معده نوزاد این موضوع کاملا طبیعی است و به مرور که معده نوزاد گنجایش بیشتری پیدا می کند میزان شیر بیشتری می خورد. در ماه دوم ممکن است نوزاد 8 یا 9 بار و در ماه سوم تولد تقریبا 7یا 8 بار در روز شیر بخورد. ماه چهارم تولد تعداد دفعات شیر خوردن زیاد می شود اما در هر بار میزان شیر کمتری می خورد به این دلیل که توجه او کم کم به اطراف معطوف می شود و بر شیر خوردن تمرکز کمتری دارد. پس از ماه چهارم دوباره تعداد دفعات شیرخوردن کم می شود و تا حدود شش ماهگی وعده های شیر خوردن نوزاد در یک شبانه روز به 5 یا 6 بار می رسد و تا پایان دو سالگی به همین شیوه شیر می خورد. در این رابطه مطالعه مقاله خشک شدن ناگهانی شیرمادر پیشنهاد می شود.در هر وعده نوزاد به چه میزان شیر نیاز دارد
اغلب نوزادان در ماه اول تولد در هر وعده غذایی توجه به ظرفیت کوچک معده به 74 تا 89 میلی لیتر شیر نیاز دارند که در یک 24 ساعت حدود 590 تا 710 میلی لیتر شیر است. مدتی کوتاه بعد از آن نیاز نوزاد به شیر به 769 تا 828 میلی لیتر شیر در یک شبانه روز می رسد که تقریبا بین شش تا هشت وعده غذایی تقسیم می شود. به مرور که کودک خوردن مواد غذایی جامد را شروع می کند مقدار شیری که می خورد و دفعات آن کاهش پیدا می کند. برای درک کامل از مشاوره تغذیه مشورت بخواهید. برای این که نوزاد بتواند به میزان مناسب شیر بخورد باید به آرامی به او شیر بدهید و در فواصل کوتاه به نوزاد استراحت بدهید تا بتواند کامل شیر بخورد. زمانی که کودک به سرعت شیر را قورت می دهد فرصت دهید تا نفس بگیرد دوباره شروع کند به خوردن به ویژه ماه های اول تولد که کودک نمی تواند شیر خوردن خود را تنظیم کند.نوزاد چند دقیقه باید شیر بخورد؟
مدت زمانی که یک نوزاد شیر می خورد به عوامل مختلفی بستگی دارد از جمله سن نوزاد، ویژگی های فردی نوزاد و میزان شیر مادر. به طور میانگین نوزاد تازه متولد شده در هر وعده غذایی می تواند مدت ده تا بیست دقیقه شیر بخورد که این زمان ممکن است از 5 دقیقه تا 45 دقیقه طول بکشد. نوزادان در مدت زمان شیر خوردن متفاوت هستند و به شش گروه زیر قابل تقسیم هستند.1-نوازد چند دقیقه باید شیر بخورد؟ | شیرخوردن سریع و پر قدرت
این گروه از نوزادان با سرعت و قدرت زیاد و به راحتی سینه مادر را به دهان می گیرند و در مدت کوتاه چند دقیقه از سینه مادر تغذیه می کنند و به راحتی و سریع شیر مورد نیاز خود را می خورند و سپس سینه مادر را رها می کنند که البته ممکن است باعث شقاق یا آسیب سینه مادر نیز بشوند. این نوزادان معمولا نیاز به زمان زیادی ندارند و خودشان پس از سیر شدن دهان خود را از مادر جدا می کنند.2-نوزاد چند دقیقه باید شیر بخورد؟ | عدم توانایی در مکش درست
این گروه از نوزادان با هیجاد زیاد و خیلی هول به سینه مادر هجوم آورده اما قبل از این که بتوانند کامل سینه را به دهان بگیرند آن را رها کرده و شروع به داد و فریاد می کنند. که مادر می بایست در این مواقع نوزاد را به بغل گرفته و آرام کند و سپس سینه خود را به دهان نوزاد بگذارد. در مدت کوتاه نوزاد یاد می گیرد که چطور شیر بخورد. این نوزادان اگر زود می آموزند اما در مراحل اولیه نیاز به زمان بیشتری دارند. مادر باید تحمل و صبر بیشتری در جهت حمایت از شیرخوردن نوزاد به خرج دهد.3-نوزادانی که طفره می روند
یک گروه هم از نوزادان از گرفتن سینه مادر طفره می روند تا در روزهای بعدی جریان شیر مادر زیاد شود و به راحتی شیر بخورند. برای این که این نوزادان شیر بخورند می بایست مادر با صبر و حوصله و در فواصل زمانی نزدیک کودک را تشویق به گرفتن سینه کند تا در نهایت نوزاد سینه مادر را گرفته و شیر بخورد. نباید برای شیر خوردن این نوزادان را با زور وادار به گرفتن سینه و خوردن شیر کرد. زمان شیردادن به این بسیار بیشتر است. برای آشنایی با علل شیرنخوردن نوزاد کلیک کنید.4-تمایل به شیر پس از مزه کردن
گروه چهارم در ابتدا نوک سینه مادر را لیس می زنند و بعد از این که مزه شیر را چشیدند سینه مادر را به دهان می گیرند و شروع به مکیدن می کنند. در این گروه نیز نباید از اجبار برای تغذیه نوزاد استفاده کرد و یا عجله به خرج داد زیرا این کار باعث دوری نوزاد از شیر و سینه مادر می شود. در این نوزادان مادر باید تحمل ویژه ای داشته باشد و مزه شیر را به دهان کودک منتقل نماید تا کودک راضی به تغذیه شود.5-شیرخوردن به آرامی و با مکث
یک دسته از نوزادان نیز به آرامی شیر می خورند و هرچند یک بار شیر خوردن خود را قطع می کنند و باید کمی استراحت کنند. شاید به دلیل ضعیف بودن فک و بنیه نوزاد باشد که باعث می شود زود خسته شود. بنابراین مادر باید صبوری کرده و اجازه استراحت به نوزاد بدهد تا بتواند به اندازه کافی شیر بخورد و خوب رشد کند. این کودکان به مراتب نیاز به زمان بیشتری دارند. شاید حتی تا دوبرابر دیگر نوزادان مدت زمان شیرخوردن افزایش می یابد. لازم است مادر تا دیدن علائم سیری نوزاد به شیردهی ادامه دهد.6-نوزاد چند دقیقه باید شیر بخورد | سایر روش ها
نوزادانی هستند که می توانید در شیوه شیر خوردن آنها ترکیبی از چند روش بالا را با هم مشاهده کنید. و ممکن است به عنوان مثال عادت داشته باشند ابتدا سینه را لیس بزنند و بعد از مزه کردن شیر بخورند و در بین شیرخوردن های آنها فاصله باشد بعد دوباره شروع به خوردن کنند. البته کم بودن شیر مادر نیز در مدت تغذیه نوزاد موثر است.زمان مناسب برای خاتمه شیر دادن
روش های مکیدن سینه توسط نوزادان متفاوت است و شناخت مادر از شیوه شیر خوردن نوزاد، خصوصیات شیرخوار و عادات او به مادر کمک می کند تا بتواند به تغذیه نوزاد برسد. در ادامه نشانه هایی که کمک می کند تا مادر به شیر خوردن نوزاد خاتمه دهد آورده شده است.- پس از مدت زمان مناسب شیردهی سینه ها نرم تر می شوند
- فک نوزاد در زمان خوردن شیر با قدرت حرکت می کند تا شیر را بمکد و گوش او به سمت بالا و پایین حرکت می کند. بنابراین وقتی این حالت تمام می شود به معنای سیر شدن نوزاد است. اما اگر این اتفاق زود رخ دهد یعنی فک کودک خسته شده است و نیاز به استراحت دارد تا به شیر خوردن ادامه دهد پس باید برای او صبر کنید.
- به قورت دادن های نوزاد دقت کنید وقتی در حال خوردن شیر است می توانید شیر قورت دادن او را بشنوید پس وقتی دیگر شیر قورت نمی دهد باید شیردهی را متوقف کنید.
- برخی نوزادان نیز پس از سیر شدن سینه مادر را رها می کنند یعنی که به اندازه کافی شیر خورده اند پس می توانید شیر دادن را قطع کنید البته اگر این اتفاق از روی عادت باشد نه این که کودک به علت مشکلی مانند برفک دهان نوزاد نتواند شیر خوردن را ادامه دهد.
- اگر نوزاد شما هر چند ساعت یک بار به طور منظم پوشک خود را خیس می کند نیز یعنی به میزان لازم شیر می خورد.
میزان شیر مورد نیاز کودک بعد از یک سالگی
کودکان یک ساله می توانند کنار شیر مادر از شیر گاو نیز تغذیه کنند اما این کار را باید با نظر و مشورت پزشک انجام دهید زیرا ممکن است کودک به شیر گاو حساسیت داشته باشد یا نتواند آن را به سادگی شیر مادر هضم کند. برای استفاده از شیر گاو بهتر است از شیشه شیر یا لیوان مخصوص کودک برای خوراندن شیر استفاده کنید. در مصرف شیر گاو برای کودک مراقب باشید تا زیاده روی نکنید چون ممکن است جلوی اشتهای کودک را برای سایر غذاها یا شیر مادر از دست بدهد. مصرف زیاد شیر گاو باعث می شود که کودک به کم خونی یا فقر آهن مبتلا شود. خوردن شیر گاو می بایست یک غذای کمکی و به میزان کم باشد. استفاده از شیر مادر برای کودکان تا دوسالگی می تواند مناسب باشد و مانعی ندارد. زیرا هم چنان شیر مادر می تواند مواد غذایی مورد نیاز کودک را تامین کند و ویتامین ها و آنزیم های لازم را برای کودک فراهم کند. بنابراین همچنان که کودک از غذای جامد و مواد مغذی استفاده می کند می توانید به او شیر خود را بدهید و دوره دو ساله را کامل کنید. شیر مادر می تواند بدن کودک را در مقابل بیماری ها ایمن کند و سیستم ایمنی بدن او را تقویت کند. برای آشنایی با نحوه صحیح از شیرگرفتن نوزاد کلیک کنید.نکات مهم پس از زایمان برای شیردهی
مادرانی که می خواهند به نوزاد خود شیر دهند می بایست به وضعیت بدنی و سینه های خود و جریان شیر سینه ها پس از زایمان توجه داشته باشند تا بتوانند به صورت مرتب نوزاد خود را تغذیه کنند. این نکات شامل موارد زیر می شود- چه مدت طول خواهد کشید تا شیر در سینه ها جریان پیدا کند و ممکن است سینه مادر در چند روز اول زایمان به میزان لازم پر نباشد
- سینه ها پس از شروع جریان و ترشح شیر چند روزی متورم و سفت خواهد شد که کاملا طبیعی است
- روزهای ابتدایی که مادر نوزاد را شیر می دهد ممکن است در ناحیه رحم خود حس ناراحتی داشته یا خونریزی داشته باشد
- مادر نباید به هیچ عنوان به نوزاد تازه متولد شده آب قند، شیر گاو یا مواد غذایی دیگری بدهد
- اجازه دهد نوزاد به دفعات از سینه او سینه شیر بخورد زیرا تکرار مکیدن سینه باعث افزایش ترشح شیر می شود
- سینه خود را شب ها با مکش خالی کرده و شیر اضافی آن را خالی کنید تا مجددا شیر تولید شود.
