ما از ساعت 9:00 الی 19:00 در خدمت شما عزیزان هستیم!
جردن- خیابان 33 پلاک 50 واحد 7
ما از ساعت 9:00 الی 19:00 در خدمت شما عزیزان هستیم!
جردن- خیابان 33 پلاک 50 واحد 7

مکانیزم دفاعی سرکوبگری | مکانیزمی که روانتان را ویران می‌کند!

مکانیزم دفاعی سرکوبگری یک مکانیسم دفاعی است که به موجب آن فرآیندهای ذهنی ناخوشایند مانند انگیزه های اخلاقی ناپسند و خاطرات دردناک به طور فعال از ورود به آگاهی آگاهانه جلوگیری می شود. سرکوب یا فراموشی غیر مرتبط نوعی سد روانی دفاعی شامل راندن افکار، احساسات و تکانه های ناخوشایند به اعماق بخش ناخودآگاه ذهن است. به عبارت دیگر، فرد عمل و شرایط پیرامون آن را به کلی فراموش می کند. سرکوب باعث ایجاد اضطراب شده و زمانی شروع می‌شود که یک تکانه ممنوعه به ذهن خودآگاه وارد شود. هدف از این مکانیسم تلاش برای به حداقل رساندن احساس گناه و اضطراب است. برای کسب آگاهی بیشتر از مشاوره تلفنی فردی کلیک کنید.

 

تماس با مشاور


مکانیسم دفاعی چیست؟

مکانیسم دفاعی در نظریه روانکاوی، گروهی از فرآیندهای ذهنی بوده که آن را قادر می‌سازد تا به راه‌حل‌های سازش‌آمیز برای تعارضاتی دست یابد که قادر به حل آن‌ها نیست. این فرآیند معمولاً ناخودآگاه بوده و سازش عموماً شامل پنهان شدن از انگیزه‌های درونی یا احساساتی می شود که باعث عزت نفس پایین یا برانگیختن اضطراب می‌شوند. این مفهوم از این فرضیه روانکاوانه ناشی می شود که نیروهایی در ذهن وجود دارند که با یکدیگر مخالفت می کنند و با یکدیگر می جنگند. مکانیسم دفاعی راهی برای فرار از افکار، رویدادها یا اعمال ناخوشایند است. مجموعه ای از راهبردهای مقابله روانی است که به افراد کمک می کند تهدیدات یا احساسات ناخواسته مانند احساس گناه یا شرم را از بین ببرند.

این اصطلاح اولین بار در مقاله زیگموند فروید «روان‌های عصبی دفاعی» استفاده شد و در طول زمان تکامل یافته است. مکانیسم‌های دفاعی تحت کنترل بخش آگاهانه فرد نیستند و بدون اینکه بدانند در حال اجرای چه استراتژی هستند از آن ها استفاده می‌کنند. این راهبردهای روانشناختی از فرد در برابر اضطراب ناشی از افکار یا احساسات غیرقابل قبول محافظت می کند. روانکاوان تاکید می کنند که استفاده از مکانیسم دفاعی بخشی طبیعی از عملکرد شخصیت است و به خودی خود نشانه ای از اختلال روانی نیست. با این حال اختلالات روانی مختلف را می توان با استفاده بیش از حد یا سفت و سخت از این دفاع ها مشخص کرد.

 

مکانیزم دفاعی سرکوبگری

سرکوب یک مفهوم مرکزی در روانکاوی کلاسیک است و مبنایی را برای توضیح آسیب شناسی روانی بر حسب فرآیندهای روان پویشی (فرایندهای ذهنی ناخودآگاه، درگیری و دفاع) فراهم می کند. فروید در ابتدا از واژه‌های «سرکوب» و «دفاع» به صورت مترادف استفاده می‌کرد اما بعداً سرکوب را به‌عنوان مکانیزم متمایز «دفاع» در نظر می‌گیرد که در مقابل سایر دفاع‌ها مانند شکل‌گیری واکنش و فرافکنی قرار می‌گیرد. سرکوب در حال حاضر به عنوان اساس همه مکانیسم‌های دفاعی توصیف می‌شود؛ با توجه به اینکه شامل تداخل با آگاهی هوشیارانه می شود. یک دیدگاه گسترده تر از سرکوب، سلسله مراتبی از پاسخ های اجتنابی تدافعی را پیشنهاد می کند که همه شامل انگیزه های رفتاری می شود.

سرکوب در نظریه روانکاوی، حذف خاطرات، افکار یا احساسات ناخوشایند از ضمیر خودآگاه است. اغلب شامل تمایلات جنسی یا پرخاشگرانه یا خاطرات دردناک دوران کودکی بوده که این محتویات ذهنی ناخواسته به ضمیر ناخودآگاه رانده می شوند. مکانیسم سرکوب منجر به اضطراب و نشانه‌های عصبی می‌شود. این نشانه ها زمانی شروع می‌شوند که یک انگیزه یا رخداد ممنوعه تهدید به ورود به ذهن خودآگاه شود. روانکاوی به دنبال کشف خاطرات و احساسات سرکوب شده از طریق ارتباط آزاد و همچنین بررسی آرزوهای سرکوب شده منتشر شده در رویاها می باشد.

1-مثال های تجربی از انواع سرکوب

برخی از نمونه های مکانیسم دفاعی سرکوب عبارتند از:

  1. کودکی که با آزار و اذیت یکی از والدین مواجه شده است و بعداً هیچ خاطره ای از وقایع ندارد اما در برقراری روابط با مشکل مواجه می شود.
  2. زنی که زایمان دردناکی را تجربه کرده است اما همچنان به بچه دار شدن ادامه می دهد و هر بار میزان درد تعجب آور است.
  3. یک فرد خوش بین به یاد می آورد که گذشته با درخشش همراه بوده و اشتباهات مشابه را تکرار می‌کند.
  4. مردی در کودکی از عنکبوت نیش خورده و ممکن است دچار فوبیای عنکبوت شدید شود اما این اتفاق را به خاطر نمی‌آورد.
  5. فرد تمایل دارد در حین احوالپرسی به دیگران طعنه بزند. ایده سرکوب شده خشونت نسبت به شخص دیگر.

2-انواع مکانیزم دفاعی سرکوبگری

سرکوب عبارت است از خروج از هشیاری یک ایده، تأثیر یا میل ناخواسته با تحت فشار قرار دادن یا سرکوب آن به قسمت ناخودآگاه ذهن. نمونه‌ای از مکانیسم سرکوب را می‌توان در مورد فراموشی هیستریک یافت که در آن قربانی عمل آزاردهنده‌ای را انجام داده یا شاهد آن بوده و سپس خود عمل و شرایط پیرامون آن را کاملاً فراموش کرده است. در ادامه به شرح مکانیسم دفاعی سرکوب پرداخته شده است. چند نمونه از انواع مختلف مکانیسم های دفاعی

  • انکار: در این مکانیسم دفاعی، فرد آگاهانه از پذیرش واقعیت‌های دردناک خودداری می‌کند. سیگاری‌ها ممکن است از اعتراف به اینکه سیگار برای سلامتی مضر است خودداری کنند.( برای آشنایی با انواع مکانیسم های دفاعی در روانشناسی کلیک کنید)
  • جابجایی: در حالت جابجایی، فرد احساسات و ناامیدی شدید خود را به سمت یک شی یا شخص هدایت می کند. به عنوان مثال، عصبانی شدن از کودک یا سگ پس از گذراندن یک روز بد در محل کار.
  • مکانیسم دفاعی پسرفت: نوعی دفاع شامل بازگشت به مراحل اولیه رشد زمانی است که فرد با استرس یا ضربه مواجه می‌شود. برخی از کودکان ممکن است هنگامی که دچار آسیب یا از دست دادن ناگهانی می شوند دوباره طوری رفتار کنند که گویی کوچک تر از سن اکنون خود هستند. علاوه بر این حتی ممکن است تخت خود را خیس کنند یا شست خود را بمکند.
  • تصعید: در این حالت فرد ممکن است احساسات و ناامیدی‌های شدید را به سمت چیزی سازنده یا قابل قبول اجتماعی هدایت کند. برای مثال، ورزش روشی ایده‌آل برای تبدیل پرخاشگری به چیزی مفید است. برای آشنایی با مکانیسم دفاعی والایش یا تصعید کلیک کنید.
انواع مکانیزم سرکوبگری

3-مراحل شکل گیری مکانیزم دفاعی سرکوبگری

سرکوب دو مرحله دارد سرکوب اولیهF فرآیند تعیین این است که چه چیزی خود، چه چیزی دیگری، چه چیزی درست و چه چیزی نادرست است. پس از انجام این کار، کودک می‌تواند بین خواسته‌ها، ترس‌ها، خود و مادر یا دیگری تفاوت قائل شود.
سرکوب ثانویه  زمانی شروع می‌شود که کودک متوجه می‌شود که عمل به برخی خواسته‌ها ممکن است باعث اضطراب شود. به عنوان مثال کودکی که سینه مادرش را رد می‌کند احساس می‌کند که با مجازات تهدید می‌شود.

افرادی که از این مکانیسم دفاعی یعنی شکل گیری واکنش استفاده می‌کنند ممکن است احساس خود را تشخیص دهند اما تصمیم می‌گیرند متفاوت از غریزه خود رفتار کنند. برای مثال، مادری بارداری ناخواسته داشته ممکن است به خاطر نخواستن کودک احساس گناه کند. بنابراین با محافظت بیش از حد واکنش نشان می دهد تا کودک و خود را متقاعد کند که مادر خوبی است.

 

تاریخچه مفهوم سرکوب در نظریه روانکاوی

برای فهم بهتر چگونگی کارکرد سرکوب، مهم است که نگاهی به ذهنیت زیگموند فروید داشته باشید. فروید ذهن انسان را بسیار شبیه به کوه یخ می دید. بالای کوه یخی که بالای آب می بینید نشان دهنده ذهن خودآگاه است. بخشی از کوه یخ که در زیر آب غوطه ور است اما هنوز قابل مشاهده است، پیش آگاهی نام می گیرد. قسمت اعظم کوه یخی که در زیر خط آب قرار دارد ناخودآگاه را نشان می دهد. شما ممکن است از آنچه در ضمیر ناخودآگاه نهفته است آگاه نباشید اما محتویات آن همچنان می‌تواند به طرق مختلف بر رفتار تأثیر بگذارد.

فروید معتقد بود که ضمیر ناخودآگاه تأثیر قدرتمندی بر شخصیت دارد و به طور بالقوه می تواند به پریشانی روانی منجر شود. همانطور که زیگموند فروید برای کمک به بیماران برای کشف احساسات ناخودآگاه خود تلاش می کرد، شکل دهی به این باور را شروع کرد که مکانیزمی در کار است و به طور فعال افکار غیرقابل قبول را پنهان نگه می دارد. این منجر به توسعه مفهوم سرکوب در نظریه او شد. سرکوب اولین مکانیسم دفاعی بود که فروید شناسایی کرد و معتقد بود که مهم ترین مکانیسم می باشد. در واقع، کل فرآیند روانکاوی فرویدی بر آگاهی بخشیدن به این احساسات و انگیزه های ناخودآگاه متمرکز بود تا بتوان با آن ها آگاهانه برخورد کرد.

 

نشانه های مکانیزم دفاعی سرکوبگری

از دیدگاه فروید علائم فیزیکی می تواند نشانه هایی از سرکوب همراه داشته باشد. تحقیقات انجام شده مجموعه ای از علائم و نشانه ها را با احساسات سرکوب شده مرتبط کرده است. این موارد عبارتند از فشار خون بالا، بیماری های پوستی، خستگی، چاقی، سردرد و سرگیجه، درد پشت و گردن، سینه و شکم. از نظر روان‌شناختی، سرکوب می‌تواند منجر به احساس استرس، اضطراب و افسردگی شود.

شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد پذیرش احساسات منفی (به‌جای سرکوب یا نادیده انگاشتن آن‌ها می‌تواند به افراد در واکنش بهتر به استرس و کمک به سلامت روانی کلی کمک کند. همچنین ممکن است برخی از نشانه های رفتاری وجود داشته باشد که نشان می دهد شخصی در حال سرکوب خاطرات، افکار یا احساسات است. آن ها ممکن است در صحبت کردن از افکار یا احساسات خود مشکل داشته باشند، حتی وقتی در مورد آن ها سؤال می شود حالت تدافعی پیدا کنند. ممکن است احساس بی‌حسی کنند یا اقدامات ناخودآگاه مانند نوشیدن الکل یا غوطه‌ور شدن در رسانه‌های اجتماعی انجام دهند تا از تجربه احساسات دشوار اجتناب کنند.

اثرات استفاده از سرکوب

سرکوب یکی از راه هایی است که ذهن می تواند با افکار یا احساسات دشوار مقابله کند و در برخی موارد، می تواند مفید باشد. یک بررسی از تحقیقات به این نتیجه رسید که تحریف واقعیت از طریق سرکوب اغلب به بهبود عملکرد روانی و اجتماعی کمک می کند. افرادی که به سبک مقابله سرکوبگرانه معروف هستند افسردگی کمتری را تجربه می کنند و بهتر با درد کنار می آیند. همچنین برای آشنایی با مکانیسم دفاعی تبدیل کلیک کنید.

تحقیقات دیگر در مورد مقابله سرکوبگرانه نشان داد که در افراد مسن شایع تر است و نشان می دهد که این چیزی است که در طول زمان ایجاد می شود. همچنین با رضایت بهتر مرتبط است. با این حال، سرکوب می‌تواند برای جلوگیری از مواجهه با تجربیات و احساسات دشوار نیز مورد استفاده قرار گیرد و این می‌تواند پیامدهای معناداری داشته باشد. تحقیقات از این ایده حمایت کرده است که فراموشی انتخابی یکی از راه‌هایی است که افراد از آگاهی از افکار یا خاطرات ناخواسته جلوگیری می‌کنند. در این رابطه مطالعه مقاله مکانیسم دفاعی تجزیه نیز پیشنهاد می شود.

 درمان مکانیزم سرکوبگری

موارد تحت تاثیر مکانیزم دفاعی سرکوبگری

یکی از راه‌هایی که سرکوب می‌تواند رخ دهد از طریق چیزی است که به عنوان فراموشی ناشی از بازیابی از آن یاد می‌شود. فراموشی ناشی از بازیابی هنگام یادآوری خاطرات خاص باعث فراموشی اطلاعات مرتبط دیگر می شود. بنابراین تکرار مکرر برخی از خاطرات باعث می شود که خاطرات دیگر کمتر در دسترس قرار گیرند. برای مثال خاطرات آسیب‌زا یا ناخواسته ممکن است با بازیابی مکرر خاطرات مثبت‌تر فراموش شوند. همچنین برای آشنایی با مکانیسم دفاعی تثبیت کلیک کنید.

1-رویاها تحت تاثیر مکانیزم دفاعی سرکوبگری

فروید معتقد بود که رویاها یکی از راه‌های نگاه کردن به ضمیر ناخودآگاه است. او با تجزیه و تحلیل محتوای آشکار رویاها یا وقایع تحت اللفظی که در رویا اتفاق می‌افتد، معتقد بود که می‌توان درباره محتوای نهفته رویا (یا معانی نمادین و ناخودآگاه) اطلاعات بیشتری کسب کرد. احساسات سرکوب شده در انواع ترس ها، اضطراب ها و خواسته هایی که در این رویاها تجربه می شود ظاهر می شوند.

2-لغزش های زبانی

لغزش های فرویدی نمونه دیگری از این است که چگونه افکار و احساسات سرکوب شده می توانند خود را بشناسند. فروید معتقد بود که لغزش های اشتباه زبان می تواند بسیار آشکار باشد و اغلب نشان می دهد که فرد واقعاً در مورد چیزی در سطح ناخودآگاه چه فکر یا احساسی دارد. در حالی که این احساسات ممکن است سرکوب شوند اما راهی برای بیرون ریختن مخفیانه زمانی که فرد اصلا انتظار آن را ندارد پیدا می کند. صدا زدن شریک عاشقانه خود به نام کسی که با او کار می کنید یا معشوق قبلی یک اشتباه ساده به نظر می رسد اما فروید نشان می دهد که نشانه ای از سرکوب و کاهش میل جنسی و عاطفی نسبت به آن همکار و یا فرد می باشد.

3-فوبیاها

فوبیا می تواند نمونه ای از این باشد که چگونه یک حافظه سرکوب شده ممکن است همچنان بر رفتار تأثیر بگذارد. به عنوان مثال یک کودک خردسال توسط سگ گاز گرفته می شود. بعداً دچار فوبیای شدید از سگ می شود؛ اما هیچ خاطره ای از زمان و چگونگی ایجاد این ترس ندارد. او خاطره دردناک تجربه ترس از سگ را سرکوب کرده است‌. بنابراین نمی داند ترس او از سگ دقیقا از کجا آمده است.

4-مناقشات در مورد سرکوب

مفهوم خاطرات سرکوب شده یا وجود خاطراتی که آنقدر دردناک یا آسیب زا هستند که از آگاهی هوشیار دور نگه داشته می شوند، موضوعی بحث برانگیز در روانشناسی بوده است. سرکوب و روانکاوی در حالی که سرکوب اصطلاحی است که اغلب در روانشناسی استفاده می شود، مفهومی پربار و بحث برانگیز در نظر گرفته می شود که مدت‌ها به عنوان یک ایده اصلی در روانکاوی عمل کرده است. با این حال منتقدان اعتبار و حتی وجود سرکوب را زیر سوال برده‌اند.

تئوری روانکاوی نشان می دهد که سرکوب در تحریف واقعیت یک فرد نقش دارد که ممکن است منجر به روان رنجوری و اختلال در عملکرد شود. با این حال برخی دیگر از تحقیقات نشان می دهد که این تحریف ها ممکن است در برخی شرایط تأثیر مفیدی نیز داشته باشند. توجه به این نکته نیز ضروری است که حتی اگر سرکوب وجود داشته باشد و چیزهای خاصی از آگاهی پنهان باشد، این بدان معنا نیست که این روند لزوماً به اختلالات روانی کمک می کند. در حالی که زمانی تصور می‌شد که روانکاوی با ظاهر کردن خاطرات سرکوب‌شده به افراد کمک می‌کند، در حال حاضر اعتقاد بر این است که بسیاری از اقدامات درمانی دیگر وجود دارد که به موفقیت هر نوع درمان روان‌شناختی، روانکاوی یا موارد دیگر کمک می‌کند.

 

سخن آخر

در حالی که فروید معتقد بود که رفع سرکوب کلید بهبودی است، اما این مورد توسط تحقیقات تایید نشده است. در عوض برخی از کارشناسان معتقدند که افشای مطالب سرکوب شده می تواند اولین گام به سوی تغییر باشد. به هر حال فهمیدن چیزی برای رفع مشکل کافی نیست. اما می تواند منجر به تلاش های بیشتر شود که به تسکین واقعی و تغییرات پایدار منتهی شود. برای کسب آگاهی بیشتر از مشاوره روانشناسی کلیک کنید.

دیدگاه ها

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های مورد نیاز نشانه گذاری شده اند*