دندان قروچه بزرگسالان یکی از مشکلاتی است که میتواند از دوران کودکی با فرد همراه بوده باشد. اما گاه برخی بیماریهای جسمانی و روانی در بزرگسالی میتوانند سبب بروز دندان قروچه در خواب و یا حتی بیداری شوند. علل می تواند شامل استرس، تمرکز زیاد و استفاده از داروهای غیرقانونی و مواد مخدر باشد. درمان ها شامل بایت اسپلینت که باید در شب استفاده شود، ترمیم آسیب دندان و درمان و مدیریت استرس است. دندان قروچه بر سلامت دندان تاثیر گذاشته و باعث پوسیدگی آنها میشود. از آن جا که این رفتار اغلب در خواب اتفاق میافتد، فرد از وجود آن بی خبر است. با اطلاع از برخی نشانهها میتوانید به دندان قروچه خود در خواب پی ببرید و به دنبال درمان آن باشید.
دندان قروچه (براکسیسم) به فشردن، ساییدن و قروچه غیرارادی دندان ها گفته می شود که معمولا در هنگام خواب اتفاق می افتد. عواملی همچون استرس و اضطراب نیز در این زمینه تاثیر میگذارند که باید مورد درمان قرار گیرد. حدود 20 درصد افراد بزرگسال دندانهای خود را روی هم فشار میدهند و دانشمندان معتقدند که این مساله ژنتیکی است. از آنجا که دندان قروچه معمولا حین خواب اتفاق میافتد بسیاری از افراد از انجام آن بی اطلاع هستند روند پوسیدگی دندان می تواند تسریع شود. شریکی که کنار همسر خوابیده و صداهای خراش را در شب می شنود، اغلب اولین کسی است که متوجه این مشکل می شود. والدین نیز ممکن است این رفتار را در کودکان خوابیده در نزدیکی خود بشنوند. دندان قروچه گاهی در طول روز و بیداری هم رخ میدهد که معمولا در پاسخ به یک تحریک خاص مانند عصبی شدن روی می دهد. حدود نیمی از جمعیت هر از گاهی این کار را طبق عادت انجام می دهند.
از آنجا که دندان قروچه معمولا در طول خواب رخ میدهد، اگر صبحها با سردرد یا درد فک از خواب بیدار میشوید، احتمالا دندان قروچه شبانه دارید. این عارضه معمولا مشکل جدی برای زندگی فرد ایجاد نمیکند ولی در موارد شدیدتر مشکلات جدی برای دندانها مانند از بین رفتن مینای دندان، افزایش حساسیت دندانها، ترک خوردن دندانها و حتی شکستگی دندان و فک ایجاد میکند. البته در بعضی مواقع علائم دیگری نیز بروز می کند که در ادامه به معرفی آن پرداخته شده است. علائم و نشانه های دندان قروچه عبارتند از تحلیل لثه، درد گردن، بی خوابی، ایجاد صدا در هنگام باز و بسته کردن فک، حساسیت شدید دندانها و دندانه دارشدن زبان به خصوص در قسمتهای کناری به چشم میخورد. سایر علائم جهت تشخیص به شرح زیر است.
بطور کلی دو نوع دندان قروچه بزرگسالان وجود دارد که عبارتاند از:
نوع اولیه که زمانی است که علت مشخص پزشکی برای بروز آن وجود ندارد و نوع ثانویه که علتهای مشخص و متعددی در بروز آن نقش دارند.
در نوع ثانویه معمولا با درمان اختلال زمینهای، مشکل دندان قروچه هم حل میشود. البته در بعضی موارد دندان قروچه به یک عادت تبدیل میشود و در این حالت با درمان و رفع مشکل زمینهای باز هم این عادت از بین نخواهد رفت. بی توجهی به دندان قروچه کودکان میتواند منجر به ادامه آن تا بزرگسالی نیز شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه دندان قروچه کودکان کلیک کنید.
هرچند علتهای دقیق دندان قروچه هنوز مشخص نشده اما سه علت اصلی برای آن در نظر گرفتهاند که به شرح زیر هستند:
1. جفت نشدن درست دندانها و تماس زودرس بین دندانهای فک بالا و پایین
2. اختلالات خواب مثل آپنه (وقفه) تنفسی که در این بیماری افراد حین خواب تنفس سختی دارند و معمولا با خروپف شدید، حرف زدن در خواب و قروچه دندانها همراه است.
3. فشارهای روانی و استرس که مشخصه آنها در این افراد، ناخن جویدن و عصبی بودن است. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه عوارض استرس کلیک کنید.
توجه: مصرف نوشابههای حاوی کافئین، قهوه، شکلات، الکل زیاد، مصرف مواد مخدر یا روان گردان، سیگار، برخی بیماریها مثل پارکینسون و وجود کرمک در کودکان نیز میتواند از علل مداخله گر در بروز دندان قروچه باشد. داروهایی چون داروهای ضد افسردگی، ضد روان پریشی نیز در قروچه کردن دندان ها نقش دارد.
روشهای مختلفی برای درمان دندان قروچه وجود دارد ولی دو روش عمده برای درمان آن به کار گرفته میشود که عبارتاند از:
گاهی اوقات متخصص برای شما وسیلهای به نام نایت گارد طراحی می کند که نوعی پروتز متحرک از جنس پلاستیک مقاوم است. نایت گارد با قالب گیری از دندانها ساخته میشود و باید شبها در دهان قرار بگیرد. این وسیله جلوی فشارهای نادرست و مضر روی دندانها را میگیرد. در بیشتر مواقع دندان قروچه توسط همین محافظها رفع میگردد. البته آنها وضعیت روانی را درمان نمیکنند بلکه فقط از صدمه به دندانها و مفصل گیجگاهی- فکی جلوگیری میکنند.
دستگاه بیوفیدبک که در سال 2001 میلادی اختراع شد وسیلهای باتری دار است که روی سر قرار میگیرد و با حس کردن انقباض عضلات صورت هنگام دندان قروچه صدایی از خود تولید میکند. این صدا از درجههای کمتر شروع شده و به تدریج بلند میشود تا زمانی که دندان قروچه از بین برود. هدف این است که فرد بدون اینکه از خواب بیدار شود، دندان قروچه خود را متوقف کند. حدود 80 درصد افراد بعد از چند بار استفاده از بیوفیدبک تا حدود زیادی کاهش دندان قروچه را تجربه کردهاند. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه بیوفیدبک کلیک کنید.
همانطور که گفته شد دندان قروچه در اکثر موارد ناشی از استرس و مشکلات روانی است. اگر این مسائل برطرف نشوند به تدریج مشکلات بیشتر و جدیتری نسبت به دندان قرچه ایجاد میکنند. به همین دلیل بهتر است علاوه بر روشهای فوق، از کمک یک روانشناس و روان درمانگر نیز استفاده کنید تا با ریشه یاب به حل مشکل شما بپردازد. بسیاری از علائم دندان قروچه در کودکان نیز مانند بزرگسالان است. مدیریت دندان قروچه در کودکان به میزان سایش، سن کودک، علائم تجربه شده و نیازهای کودک و والدین یا مراقب بستگی دارد. روانشناسان مرکز مشاوره حامی هنر زندگی در خدمت شما هستند تا در این زمینه یاریتان کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه مشاوره کنترل استرس کلیک کنید.
دیدگاه ها
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای مورد نیاز نشانه گذاری شده اند*