فراموشی تجزیه ای از انواع اختلالات اضطرابی است و با نامهای یادزدودگی روان زاد، یادزدودگی تجزیهای، فراموشی گسسته و آمنزیا شناخته میشود. این نوع فراموشی معمولا زمانی رخ میدهد که فرد استرس شدیدی را تجربه میکند. در فراموشی تجزیهای هیچ گونه آسیب مغزی به فرد وارد نشده است. فرد مبتلا به این نوع از فراموشی در به یاد آوری بخش عمدهای از اتفاقات و رویدادهای قبل از حادثه استرسزا مشکل دارد. شناخت علل و نشانهها جهت تشخیص و شناسایی اختلال و انتخاب بهترین روشهای درمانی ضرورت مییابد. برای کسب اطلاعات در زمینه اختلالات اضطرابی کلیک کنید.
فراموشی نوعی دفاع در برابر اضطراب است؛ بنابراین هنگام مواجهه با رویدادهای آسیب زا ذهن برخی افراد به صورت ناخودآگاه دست به فراموش کردن واقعه میزند تا بدین ترتیب از خود محافظت کند. معمولا افرادی که ساختار خود ضعیفی دارند و از لحاظ منابع هیجانی محدودند در ابتلا به فراموشی تجزیه ای مستعدتر هستند.
فراموشی تجزیهای ناتوانی در به خاطر آوردن اطلاعات مهم شخصی، مخصوصا اطلاعات مرتبط با حوادث آسیب زا یا پر استرس است. این فراموشی گستردهتر از آن است که با فراموشی عادی که برای همه رخ میدهد قابل توجیه باشد. اطلاعاتی که در فراموشی تجزیه ای از یاد میروند شامل حوادثیاند که انتظار میرود در خاطر بماند یا سریعا یادآوری شوند.
قابل توجه است که برای تشخیص فراموشی تجزیهای نباید در طی مصرف مواد مخدر، دارو یا سایر شرایط بیولوژیکی مثل آسیبهای مغزی اتفاق بیفتد. برای کسب اطلاعات در زمینه مواد مخدر کلیک کنید.
افراد دچار فراموشی تجزیه ای به ندرت از مشکلات حافظهای خود آگاه هستند. معمولا این افراد شدت و اهمیت فراموشی شان را کوچک جلوه میدهند. اگر به مشکلشان اشاره شود یا مجبور به یاد آوری شوند، احساس ناراحتی میکنند.
فراموشی تجزیه جز دسته اختلالات تجزیه است، که خود نیز سه نوع فراموشی را شامل میشود؛ برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه اختلالات تجزیه ای کلیک کنید.
1. فراموشی متمرکز: مرتبط با خاطرات بخش خاصی از زندگی یا یک دوره زمانی برای مثال فرد تمام حوادث سالهای 1395 تا 1397 را به خاطر نمیآورد.
2. فراموشی انتخابی: فرد در یک دوره زمانی یا یک حادثه آسیب زا، تنها بخشی از واقعه یا وقایع را به یاد میآورد و بخشهای دیگر را از یاد برده است.
3. فراموشی عمومی: فراموش کردن تمامی حوادث زندگی و تاریخچه فرد که بسیار نادر است.
تجارب آسیب زایی که به شکل واحد یا تکرار شونده در زندگی فرد رخ میدهند، پیش بینی کنندههای معمول فراموشی تجزیه ای هستند. تعداد زیاد تجارب مضر کودکی مخصوصا تجارب کودک آزاری و سوء استفاده فیزیکی و جنسی، تجربه خشونتهای شدید فرد را در برابر اختلالات فراموشی مستعدتر میکنند. برای کسب اطلاعات در زمینه کودک آزاری کلیک کنید.
اختلال فراموشی تجزیهای به شکل ناگهانی آغاز میشود و معمولا به دنبال حوادث و تجارب آسیب زا و تروماتیک رخ میدهد. به ندرت شاهد آن هستیم که فراموشی خود به خود آغاز شود. در پیشینهی افرادی که دچار این اختلال شدهاند، میتوان ردپایی از افسردگی، اضطراب و تجارب تلخ را پیدا کرد. پیشنهاد میکنیم مقاله افسردگی را مطالعه نمایید.
از آنجا که ریسک خودکشی و سایر رفتارهای خود آسیب زننده در بین افراد مبتلا به فراموشی تجزیه ای بالاست، تشخیص و درمان اهمیت به سزایی مییابد. برای تشخیص متخصص با بررسی علائم فیزیکی و سابقه پزشکی احتمال ابتلا به سایر بیماریهای را رد میکند. با تشخیص اختلال فراموشی تجزیهای فرد تحت روان درمانی قرار میگیرد. برای کسب اطلاعات در زمینه خودکشی و روان درمانی کلیک کنید.
برای این اختلال درمانهای زیستی مشخصی مثل داروهای خاص وجود ندارند. البته برای درمان اختلالات همایند داروهایی تجویز میشود. روش معمول درمان استفاده از درمانهای شناختی رفتاری توسط روانشناس متخصص و گاهی اوقات هیپنوتیزم میباشد. برای کسب اطلاعات در زمینه هیپنوتیزم کلیک کنید.
معمولا بیماری این افراد حاد بوده و زندگیشان پر از حوادث تروماتیک است. نگرانی اولیه درمان برای آنها، امنیتشان است. بنابراین آنها را باید از محیط پرخطرشان دور کرد و به جستجوی کمک تخصصی برای آنها پرداخت.
درمان توسط روانشناس و مشاوره کنترل استرس برای آنها شامل صحبت کردن در مورد ماهیت واقعه آسیب زا میباشد تا پرده از روی وقایعی که شروع کننده دورههای فراموشی تجزیه ای میباشد، برداشته شود. درمان همچنین شامل آموزش مهارتهای زندگی برای مدیریت وقایع استرس زا در زندگی است تا از وقوع مجدد دورههای فراموشی جلوگیری شود.
معمولا برای افرادی که اختلالات مرتبط با حادثه دارند، از روشهای درمان شناختی استفاده میشود و در بسیاری موارد مؤثر است. در این روش تحریفهای شناختی فرد که از حادثه استرسزا نشأت میگیرند، شناسایی شده و از این طریق بستری برای رخنه بر حافظهی فراموش شده فراهم میشود. زمانی که فرد بتواند تحریفهای شناختی خود را شناسایی کند، قادر خواهد بود جزئیات بیشتری از خاطرات را به یاد بیاورد. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه درمان شناختی رفتاری کلیک کنید.
این روش شیوههای مختلفی دارد. روشهای هیپنوتیزم را اغلب با اهداف تغییر و کاهش علائم، محدود کردن آنها، کمک به یادآوری خاطرات گذشته به صورت کنترل شده و ترکیب محتویات خاطرات تجزیه شده به کار میگیرند. در برخی موارد خود هیپنوتیزمی را به فرد آموزش میدهند تا در طول درمان از آن استفاده کند و از این طریق به آرامش ذهنی برسد.
داروهای مختلفی در این زمینه به کار برده میشود که از جمله آنها میتوان به سدیم آموباربیتال، تیوپنیال، بنزودیازپینهای خوراکی و آمفتامینها اشاره کرد. مصاحبههای دارویی با استفاده از دیازپام و یا آموباربیتال جهت درمان فراموشیهای حاد و در مراکز روانپزشکی صورت میگیرد. البته این روش در مواردی به کار برده میشود که درمانهای قبلی مؤثر واقع نشدهباشند.
برای دریافت مشاوره در زمینه فراموشی و اختلالات حافظه می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
دیدگاه ها
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای مورد نیاز نشانه گذاری شده اند*