ما از ساعت 9:00 الی 19:00 در خدمت شما عزیزان هستیم!
جردن- خیابان 33 پلاک 50 واحد 7
ما از ساعت 9:00 الی 19:00 در خدمت شما عزیزان هستیم!
جردن- خیابان 33 پلاک 50 واحد 7

نقش مدرسه در شکل گیری شخصیت کودک


خوشحال می شویم برای دیدن ویدیوهای مرتبط با نقش مدرسه در شکل گیری شخصیت کودک پیج اینستاگرام دکتر فرزاد طباطبایی را دنبال کنید.


نقش مدرسه در شکل گیری شخصیت کودک چیست؟ آیا مدرسه به عنوان اولین محیط اجتماعی رسمی که کودک در آن پا می گذارد ، می تواند بر شخصیت کودک تاثیری داشته باشد؟ همه ما خاطرات خوب و بد بسیاری از دوران تحصیل خودمان داریم. اما همیشه جنس خاطرات هر دوره و مقطع تحصیلی، خاص و متفاوت است. در این میان سال های دبستان مهم ترین بخش تحصیلی هر فرد را می سازند. در ادامه تحصیل، تجربیات این دوره بسیار حائز اهمیت است.

در شروع دوران تحصیلی همه افراد ملزم به طی کردن مقطع دبستان هستند .منتهی با شیوه ها و روش های متفاوت که نتیجه آن نیز در آینده و زندگی فرد و در جامعه، نقش دارد. در ادامه بیشتر به بررسی مقطع پیش دبستانی و تحصیلی ابتدایی و ارتباط مدرسه با رشد شخصیت کودک، که به طور معمول از سن 6 تا 12 سالگی را شامل می شود، آشنا می شویم. همچنین مشاوره کودک نیز در شناخت بهتر شخصیت کودکانی که در این سنین هستند و کسب آگاهی بیشتر در مورد حساسیت دوران کودکی بسیار موثر است. برای اطلاع از مشاوره کودک کلیک کنید.

تماس با مشاور

کودک کیست؟

کلمه کودک از نظر لغوی به معنای کوچک، صغير، فرزند دختر يا پسري که بالغ نباشد، طفل، دختر بچه يا پسر بچه خردسال و جوان است. طبق تعریف پیمان ‌نامه جهانی حقوق کودک، هر انسان زیر 18 سال کودک محسوب می‌شود. این تعریف براساس روش ‌های علمی و توافق کشور های عضو سازمان ملل انجام شده است. در حقیقت، کودک در این سن به رشد روانی و عاطفی کامل نرسیده است. به‌ همین دلیل، نیازمند مراقبت‌ و حمایت‌ هایی‌ است که شامل حمایت ‌های‌ مناسب‌ حقوقی‌ قبل‌ از تولد نیز می شود.

اجتماعی شدن مهارتی مهم است که دوران کودکی، مرحله اساسی برای یادگیری آن محسوب می شود. ارتباط با والدین یکی از اولین رابطه هایی است که کودک برقرار می کند . این ارتباط تاثیر قابل توجهی بر آموزش مهارت های زندگی به کودکان دارد. در مراحل بعدی کودک با همسالان خود وارد رابطه و بازی می شود و به تدریج این مهارت ها، در وجود او پررنگ تر می شود. بنابراین کودکی یک دوران مهم و اساسی در زندگی هر فردی است. در صورتی که با توجه به آموزه های روانشناسی کودک، تربیت به خوبی و اصولی پیش برود، می تواند زندگی خوب و سالمی را برای افراد به همراه داشته باشد.

فرزندان در دوران نوجوانی، به لحاظ تربیتی از محیط خانواده دور می شوند و از نظر رشد جسمی و اخلاقی ـ تربیتی به بلوغ نسبی می رسند. در طول این مدت پیوسته مراحل رشد و تربیت را پشت سر می گذارند. در این دوران تغییرات روحی، جسمی و عقلی در انسان رخ می دهد.

اینفوگرافیگ نقش مدرسه در شکل گیری شخصیت کودک
اینفو گرافیک نقش مدرسه در شکل گیری شخصیت کودک

حقوق قانونی و انسانی کودک

کودک دارای حقوقی است که رعایت این حقوق وظیفه تمامی انسان‌ها و جوامع است. والدین و یا سرپرستان کودک مسئول اصلی و مستقیم تامین و حفظ سلامت روان و جسم او هستند. والدین باید تمام نیازهای اولیه و اساسی کودکان از قبیل مسکن، خوراک، پوشاک، آموزش، بهداشت، سرگرمی و نیازهای روانی او را برطرف نمایند.

رعایت حقوق کودک در مراحل بعدی وظیفه جامعه، دولت و نهاد های مردمی – فرهنگی است. فراهم کردن بستر مناسب برای تکامل و رشد مادی و معنوی کودک از وظایف خانواده، دولت و جامعه است . مسئولیت ‌هایی معین برای حمایت از کودک تا رسیدن به بلوغ کامل جسمی و مادی بر عهده این نهادها است. کوتاهی در این زمینه در درجه اول سبب آسیب به کودک و در نهایت صدمه به اجتماع را به دنبال دارد.

همه کودکان از زمان جنینی و در حین بزرگ ‌شدن دارای الگوهای رشدی مشخص و یکسانی هستند. کودکان در حین رشد، به طور تدریجی رفتار، اندیشه‌ ها و عقاید انسان‌ ها و طبقه اجتماعی خود را یاد می گیرند. در نتیجه در فرایند اجتماعی شدن کودک، هویت فرهنگی و اجتماعی خاص او شکل می گیرد.

شکل گیری شخصیت کودک

در ابتدا بهتر است با مفهوم شخصیت آشنا شویم؛ شخصیت مجموعه باورها، ارزش ها، رویاها، تفکرات و رفتار هر فرد است که کاملا شخصی و فردی است و افراد اغلب با ویژگی های آن شناخته می شوند. نوع و چگونگی شکل گیری شخصیت ، تحت تاثیر دو عامل کلیدی وراثت و محیط است. با وجود اینکه وراثت نقش اصلی را در زمینه هوش دارد، محیط و شرایط برخاسته از آن، شخصیت کودکان را، که هوش نیز جزء آن است، جهت می دهند. این محیط می تواند شامل همه چیز مثل رسانه، دوستان، خانواده و… است.

تاثیر محیط و محله بر کودک انکار ناپذیر است .گواه تاثیر گذاری بیشتر عامل محیط از عوامل دیگر ، تفاوت بین کــودکان کار و سایر کودکان است. این تفاوت کاملا مشخص و نمایان است؛ هر دو گروه کودکان دارای توانایی ها و مهارت های ذاتی انسانی اند. ولی در یک طرف، وسایل و امکانات پیشرفت و شکوفایی استعدادها و تبدیل ‌شدن به فردی بالغ و قوی وجود دارد. در صورتی که طرف دیگر، هنوز درگیر رفع ابتدایی ترین نیاز های خود بوده و هر لحظه مورد تهدید فقر در ابعاد گوناگون زندگی هستند.

کودک از لحظه‌ای که به ‌دنیا می‌آید، در وضع تغییر ابدی قرار می‌گیرد. شرایط متغیری که تحت ‌تاثیر عوامل مادی و ذهنی به وجود می‌آیند. منظور از عوامل مادی تمام چیزهایی است که به سلامت، تغذیه یا سوء تغذیه در کودکان، محیط طبیعی، درآمد خانواده و امکانات آموزشی مربوط می‌شوند. عوامل ذهنی، تمامی آن‌هایی است که به فرهنگ، دین، عقاید و محتوای تحصیلی و آموزشی ارتباط می‌یابند.

مدرسه

نقش مدرسه در شکل گیری شخصیت کودک

تمامی این عوامل لازمه تکامل و شکل‌ گرفتن شخصیت کودکان است. چگونگی تأثیر عوامل مادی در تکامل کودک آشکار است. کودکانی که با کمبود و فقر غذایی، شرایط بهداشتی نامناسب ، درآمد کم خانواده و تاثیر مشکلات اقتصادی بر خانواده و همچنین کمبود امکانات آموزشی مواجه هستند و از نیازهای اساسی محرومند. این کودکان اساسا شادی و لذت دوران کودکی ندارند. آن‌ها در جست‌وجوی کار و غذا و در رقابت سخت و ظالمانه برای بقا باید مانند یک بزرگسال تلاش کنند.

شکل گیری اولیه شخصیت، قبل از دوران مدرسه و در حدود سنین 4 تا 7 سالگی است . رشد شخصیت از سن 7 تا 12 سالگی ادامه خواهد داشت . بنابراین مدرسه در دوران ابتدایی نقش اصلی را در روند ثبات شخصیت دارد که پایه و اساس شکل گیری هویت و تثبیت آن در سنین و مقاطع تحصیلی بعدی است.

در سطح جامعه مراکزی به عنوان پیش دبستانی و مهد کودک شروع به فعالیت می کنند که درصورت اجرای دقیق قوانین بر آن ها و تربیت مربیان با مدارک دانشگاهی مرتبط، نقش مهمی بر رشد ذهنی و شخصیتی دانش آموزان پایه اول ایفا می کنند.

مربيان پیش دبستانی و مهد کودک هر روز مدت زيادي را با كودكان مي گذرانند. به همين علت آن ها بخوبي مي توانند در مورد پاسخ های آنها به محرک های محیطی پیش بینی درستی داشته باشند. در مورد ميزان رشد عاطفي و اجتماعي و ذهنی و رشد شناختی کودک برای ورود به دبستان اطلاعات مفید و لازمی را به مدرسه ارایه بدهند. مربیان می توانند در مورد ميزان دقت و تمركز كودك و آمادگي او براي يادگيري به والدين اطلاعاتی دهند. والدين با يك صحبت دقيق با مربي فرزندشان اطلاعات كاملي را بدست می آورند و از مربیان برای پرورش کودک خود راهکار و همکاری دریافت کنند.

مدرسه و هدف آن

بعد از نهاد خانواده، نقش مدرسه در شکل گیری شخصیت کودک بسيار مؤثر و مهم است. اهــمیت خانواده در رشد شخصیت افراد کاملا آشکار است. تعاریف زیادی برای مدارس وجود دارد یکی از این تعاریف عبارت است از: مکانی آموزشی که برای آموزش دانش آموزان، تحت نظر معلمین و مسئولین مربوطه طراحی می شود.

آماده سازی و توانمندی نسل آینده یعنی کودکان امروزی، هدف اصلی مدارس است. با توجه به نقــش تحصیلات در زندگی، امروزه بيشتر از قبل آموزش و فراگیری در زندگي افراد اهمیت و تاثیر دارد. چرا که بيشتر مردم چند سالي از عمر خود را در حال تحصیل مي گذرانند. به طوري كه مي توان گفت در حدود سه چهارم زندگی هر فردی را یادگیری تشکیل می دهد و آن ها این مدت زمان را در آموزشگاه ها سپری می کنند.

نقش مدرسه در شکل گیری شخصیت کودک | ضرورت وجود مدرسه

در دنیای امروزی هیچ کس بی نیاز از آموزش و تربیت نیست. اکثر کشور ها نظام آموزشی خاصی دارند که طبق آن شرکت در مدارس الزامی است. هر كودكی براي اينكه بین خود و ديگران ارتباط ذهنی و فکری برقرار كند، لازم است که حداقل مهارت های خواندن و مهــارت نوشتن را ياد بگيرد و در تمام لحظات زندگي از آن ها به درستی استفاده كند.

مهم ترین عامل توسعه پرورش مهارت های ذهنی و اجتماعی در یک جامعه، نظام آموزشی آن است. این موضوع در بررسی دقیق مقوله نقش مدرسه در شکل گیری شخصیت کودک نیز نمایان است. در این نظام باید از لحظه شروع تا آخرین لحظه تحصیل، اخلاق علمی، اجتماعی، شیوه برخــورد مثبت با مشکلات آموزش داده شود. تدریس یکی از عناصر اصلی فرآیند آموزش و پرورش است که در کارایی نظام آموزشی و درس خواندن کودکان نقش موثری دارد. برای کسب اطلاعات در زمینه بهترین روش برای درس خواندن کودکان کلیک کنید.

آموزش و پرورش نیاز همیشگی انسان

يادگيري به آموزشگاه ها و مراکز تحصیلی و سن افراد محدود نیست. بلكه در تمام عمر و در هر مکان و زمانی ادامه می یابد. آنچه را كه شخص ياد مي گيرد بخش کوچکی از توانايي های او را در ایجاد سازش با محيط و روابــط اجتماعی تشكيل مي دهد. چرا که اساس زندگي هر کسی بر استعداد و يادگيري ساخته می شود.

دانش آموزان در دوران تحصيل به خصوص در دوره دبستان و راهنمایی در حال رشد هستند و به طور دائم تغييراتي در آن ها ايجاد مي شود. بنابراین اهمیت اصلی وجود یادگیری و استفاده از آن در کودکان و نوجوانان در جهت سازش با همین تغییرات است. در حقیقت نقش مدرسه در شکل گیری شخصیت کودک و در رشد اجتماعی، عاطفی، عقلانی، شخصیتی و حتی در رشد جسمی و استعداد یابی کودکان تاثیر مهم و انکارناپذیری دارد.

ارتباط مدرسه و خانواده در شکل گیری شخصیت کودک

متاسفانه اغلب خانواده ها فکر می کنند که با ثبت نام فرزندان خود در مدارس، بخشی از وظیفه خود را نسبت به آن ها انجام داده اند و دیگر نیازی به مشارکت جدی آن ها در امر آموزش و تربیت کودک نیست. در حالی که هم در زمینه آموزش و هم از جنبه تربیت نیاز جدی به مشارکت آن ها با مسئولین مدرسه است. مدرسه هرگز به تنهایی نمی تواند از عهده آموزش و پرورش دانش آموزان برآید و همه کمبود ها را جبران و رفع کند. بنابراین نمی توان از نقش خانواده ها و نهادهای دیگر سلب مسئولیت کرد و بار سنگین تعلیم و تربیت را تنها بر دوش معلمان و نهاد مدرسه قرار داد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد آموزش به کودکان کلیک کنید.

نقش مدرسه

مدرسه در ایران

آموزش‌ در قرون 12 و 13 هجری قمری، در مکتب‌ خانه ‌ها و مدارس دینی ایران انجام می شد.این آموزش در حد خواندن و نوشتن و یادگیری احکام دینی بود. از میان افرادی که این مراحل را پشت سر می‌گذاشتند تعداد معدودی به فراگیری علوم بیشتر دست می یافتند. افرادی که توانایی مالی و یا علاقه داشتند برای علم‌ آموزی به مدارس علوم دینی شهرهای بزرگ می‌رفتند.

اولین مدارس نوین در کشور ما از دوران محمد شاه قاجار شکل گرفتند. اولین مدرسه را کشیشی آمریکایی به ‌نام پرکینز در ارومیه در سال 1254 هجری قمری ساخت. در آن علاوه بر برخی آموزه ‌های جدید، قالی‌ بافی و آهنگری نیز به کودکان تعلیم داده می‌شد. دومین مدرسه را اوژن بوره (کشیشی فرانسوی) در سال 1255 در شهر تبریز بنا کرد. در این مدارس برای اولین بار به صورت تقریبا علمی به پرورش و شکل گیری شخصیت کودک توجه میشد.

نقش معلم در شکل گیری شخصیت کودک

در نظام های آموزشی، افراد زیادی مشغول به کار هستند. فعالیت های آن ها به طور مستقیم یا غیرمستقیم در امر آموزش و تربیت دانش آموزان و دانشجویان موثر است. ولی نقش معلمین و اساتید و دانشگاه ها از دیگر افراد بسیار برجسته تر است. به طوری که بیشتر اوقات را دانش آموزان در مدرسه و دانشجویان در دانشگاه تحت آموزش آن ها می گذرانند. دانش آموزان همیشه نگاه الگویی به معلمین خود دارند. از این رو مدارس و مجموعه عوامل آن بیشترین تاثیر را از نظر تربیتی بر آن ها می گذارد.

کیفیت نظام آموزشی و اثر گذاری آن ارتباط مستقیمی با امکانات مدارس، برخورد معلمان و مربیان با دانش آموزان و محیط مدرسه دارد. به عبارتی وجود فضا و زمان مناسب و کافی، برطرف کردن تــرس از مدرسه اولین نیاز مهم برای یادگیری کودکان است. نظام آموزش و پرورش مناسب، یکی از پایه های پیشرفت در جوامع امروزی است.

بسیاری از ارزش های فرهنگی و قوانین مدنی، باید از همان دوران کودکی جزوی از زندگی هر فردی بشوند. بسیاری از افراد بزهکار در دوره تحصیلات ابتدایی دچار مشکلات می شوند و متاسفانه ترک تحصیــل می کنند. نتیجه آن عدم اشتغال به تحصیلات مورد نیاز در آن سنین است. البته بسیاری از بزهکاران کم سن و سال با کمک معلمین و مددکاران، به یادگیری مهارت های علمی و عملی علاقه مند می شوند. در نتیجه از بزهکاری رویگردان شده و تحولات مثبت بزرگی در زندگی آن ها به وجود می آید.

کلام آخر

کارشناسان اجتماعی اعتقاد دارند روابط در نهاد خــانواده سالم، شخصی تر و عاطفی تر است. درحالی که در مدرسه این روابط جمعی تر و منطقی تر است. به همین دلیل نقش خانواده و نقش مدرسه در شکل گیری شخصیت کودک از لحاظ فراهم کردن زمینه های لازم برای رشد و تربیت کودک مکمل یکدیگر هستند و باید یکدیگر را یاری بدهند.

بنابراین همکاری پدر و مادر با معلمان و اولیای مدرسه اهمیت ویژه ای دارد. در دوره تحصیل بچه ها ویژگی های روانی و آمادگی کاملی برای تربیت پذیری و یادگیری دارند . آموزش رسمی بچه ها نیز از این مرحله شروع می شود. پس این دوران را به هیچ عنوان نباید ساده در نظر گرفت و از آن به راحتی و بدون اهمیت گذر کرد. ضروری است که در زمینه مشاوره تحصیلی و تامین سلامت روان دانش آموزان و جلوگیری از فرســودگی تحصیلی خود با مشاورین متخصص در این زمینه گفتگو کنیم.
مشاوران حامی هنر زندگی می توانند در این زمینه یاریگر شما باشند. برای کسب اطلاعات در خصوص مشاوره روانشناسی کلیک کنید.

دیدگاه ها

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های مورد نیاز نشانه گذاری شده اند*