خوابیدن برای زن باردار مخصوصا در ماههایی که شکم بزرگ شده است کار آسانی نیست. اگر تا قبل از بارداری، به روی شکم یا دمر میخوابیدید، تغییر حالت خوابیدن کار راحتی برای شما نخواهد بود. نگرانی مادران در این دوره و ترس از غلت زدنهای مداوم، ممکن است باعث استرس مادر و خستگی و بی حالی او شود. برخی از عادات خوابیدن در دوران بارداری به جنین یا مادر آسیب وارد کرده و موجب آزار آنها میشود. با آگاهی از بهترین حالات خوابیدن میتوانید استرس و نگرانی خود را کاهش داده و از سلامت خود و فرزند اطمینان حاصل کنید. با رعایت موارد احتیاط میتوانید دوران بارداری خود را به بهترین نحو بگذرانید. فراموش نکنید که سلامت کودک در این دوره برعهده شماست. مشاوره کودک میتواند شما را در این زمینه یاری میکند.
مشکلات خواب یکی از رایجترین شکایات زنان در دوران بارداری است که معمولاً در ماههای آخر حاملگی شدت بیشتری مییابد. این مشکلات اغلب به صورت ناتوانی در به خواب رفتن، نداشتن خواب با کیفیت و بیدار شدنهای مکرر در طول شب خود را نشان میدهند. عوامل مختلفی در بروز این مسئله نقش دارند که از جمله آنها میتوان به ایجاد تغییرات هورمونی در بدن و بروز مسائلی نظیر تکرر ادرار، فشار آوردن جنین بر ستون فقرات و احساس کمر درد هنگام دراز کشیدن، فشار جنین به ریههای مادر و دشوارتر شدن تنفس در حین خواب اشاره کرد. ما در ادامه به مشکلات خواب در سه ماهه اول، دوم و سوم بارداری به طور جداگانه اشاره کردهایم. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه بارداری کلیک کنید.
در 3 ماه اول بارداری بدن زنان با طیف وسیعی از تغییرات هورمونی رو به رو میشود که منجر به بروز علائم ناخوشایندی میشوند. این مسئله نه تنها در طول روز، زندگی بانوان را تحت تأثیر قرار میدهد بلکه میتواند هنگام شب نیز کیفیت خواب را کاهش داده و مشکلاتی را در این زمینه نیز ایجاد کند. برای مثال افزایش هورمون پروژسترون در این 3 ماه باعث میشود که زنان با تکرر ادرار مواجه شوند. این امر معمولاً آنها را بارها و بارها در طول شب بیدار میکند و باعث منقطع شدن خواب میشود.
علاوه بر این مسئله افزایش سوخت و ساز بدن در این دوران منجر به حالات گرگرفتگی و احساس گرمای شدید میشود که این مسئله نیز در بسیاری از موارد باعث بیدار شدن مادران در طول شب میشود. این علامت به خصوص اگر در فصل تابستان باردار شده باشید میتواند آزاردهندهتر باشد و شما را کلافه کند. قرار دادن وسایل خنک کننده در محل خواب و پوشیدن پیراهنهای نازک و نخی میتواند به شما کمک کند تا هنگام خواب کمتر تحت تأثیر این حالتها قرار بگیرید و زمان طولانیتری به خواب روید. بی خوابی در دوره بارداری میتواند با مشکلات زیادی همراه باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه بی خوابی در بارداری کلیک کنید.
در 3 ماه دوم بارداری اغلب زنان میتوانند کمی نفس راحت بکشند. چرا که تغییرات هورمونی در این دوران کاهش یافته و بدن در برابر آنها سازگاری بیشتری از خود نشان میدهد. در نتیجه مشکلات خواب نیز در این دوران تا حد زیادی بهبود مییابند. البته زنانی که دچار مشکلاتی نظیر کم خونی و کمآبی در بدن هستند، هم چنان دشواریهایی را در طول خواب تجربه میکنند که از جمله این موارد میتوان به احساس گرفتگی پا و دچار شدن به سندروم پای بیقرار در طول شب اشاره کرد. در انتهای 3 ماه دوم بارداری فرزند شما به رشد بیشتری در رحم دست مییابد. همین امر باعث میشود که معده و ستون فقرات شما تحت تأثیر قرار بگیرد و دیگر نتوانید همانند سابق خواب راحت را تجربه کنید. عدم خواب کافی باعث خستگی و بی حالی میشود. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه خستگی و بی حالی در بارداری کلیک کنید.
3 ماه سوم بارداری زمانی است که معمولاً مشکل در خوابیدن زن باردار به اوج خود میرسد. در این زمان اکثر بانوان با مشکلاتی در به خواب رفتن مواجه میشوند و در طول شب نیز ممکن است بارها و بارها بیدار شوند. چراکه در این دوران جنین در رحم مادر به بیشترین وزن ممکن دست پیدا میکند. همین مسئله فشار بسیاری را به ارگانهای مختلف بدن نظیر معده، ریه و ستون فقرات وارد میکند و حتی خون رسانی و پمپاژ قلب را نیز تحت تأثیر قرار میدهد. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه دوران بارداری کلیک کنید.
همه این فشارها منجر به تجربه علائم ناخوشایندی میشود که خوابیدن زن باردار را با مشکل مواجه میکند. از جمله این علائم میتوان به سوزش سر دل، دشواری در نفس کشیدن، کمر درد و تپش قلب اشاره کرد. متخصصان توصیه میکنند که مادران در این مرحله از بارداری حتماً به پهلو بخوابند و برای ایجاد توازن بهتر در بدن بالش کوچکی را در بین پاهای خود قرار دهند.
1. بهبود عملکرد سیستم ایمنی: خواب باکیفیت در دوران بارداری می تواند به تقویت سیستم ایمنی کمک کند و خطر ابتلا به عفونت ها و بیماری هایی را که هم برای مادر و هم برای جنین مضر هستند کاهش می دهد.
2. کاهش خطر ابتلا به دیابت بارداری: خواب کافی با کاهش خطر ابتلا به دیابت بارداری مرتبط است، وضعیتی که می تواند پیامدهای جدی برای مادر و جنین داشته باشد.
3. بهبود خلق و خو و سلامت روان: خواب خوب می تواند به تنظیم خلق و خو و کاهش خطر اختلالات خلقی مانند افسردگی و اضطراب در دوران بارداری کمک کند.
4. عملکرد شناختی بهتر: خواب با کیفیت برای عملکرد بهینه مغز، حافظه و تمرکز ضروری است که برای سلامت کلی مادر در دوران بارداری مهم است.
5. کاهش خطر عوارض: استراحت کافی و خواب با کیفیت می تواند به کاهش خطر عوارض بارداری مانند زایمان زودرس، وزن کم هنگام تولد و پره اکلامپسی کمک کند.
1. افزایش خطر فشار خون بارداری: بی خوابی در دوران بارداری با افزایش خطر ابتلا به فشار خون بارداری همراه است، وضعیتی که می تواند منجر به عوارض جدی برای مادر و جنین شود.
2. احتمال بیشتر افسردگی پس از زایمان: بی خوابی در دوران بارداری می تواند خطر ابتلا به افسردگی پس از زایمان را افزایش دهد، یک اختلال خلقی که می تواند بر توانایی مادر در مراقبت از خود و کودکش پس از زایمان تأثیر بگذارد.
3. اختلال در عملکرد سیستم ایمنی: بی خوابی مزمن می تواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کند و زنان باردار را مستعد ابتلا به عفونت ها و بیماری هایی کند که هم برای خود و هم برای نوزادشان مضر باشد.
4. افزایش سطح استرس: بی خوابی می تواند به افزایش سطح استرس در دوران بارداری کمک کند، که می تواند اثرات منفی هم بر سلامت مادر و هم بر سلامت جنین داشته باشد.
5. کاهش رشد جنین: کیفیت پایین خواب در دوران بارداری با کاهش رشد و تکامل جنین مرتبط است که می تواند خطر عوارضی مانند وزن کم هنگام تولد و تاخیر در رشد نوزاد را افزایش دهد.
در دوران بارداری حالت خوابیدن بسیار مهم و گاهی اوقات حساس است. به همین منظور بهترین و بدترین حالات خوابیدن زن باردار را در ادامه بیان کرده ایم:
پس از ماه پنجم، به پشت خوابیدن قطعا بهترین حالت برای خوابیدن زن باردار است. خوابیدن به پشت باعث فشار روی آئورت و سیاه رگ پایینی شده و راه رگهای خون رسان به پاها را تنگ میکند. فشار روی این رگها گردش خون در بدن شما و نوزاد را آهسته میکند. همچنین ممکن است در نیمههای شب با نفس تنگی از خواب بپرید؛ این اتفاق مانع از رسیدن اکسیژن کافی به مغز و جنین میشود. طاق باز خوابیدن، باعث فشار شکم روی کمر و پشت شما شده و روده را پایین میآورد، این وضعیت گوارش شما را نیز به هم میزند.
بسیاری از مادران، قبل از بارداری عادت به خوابیدن روی شکم داشتند و در دوران بارداری ترک این عادت برایشان سخت است. بنابراین باید قبل از تصمیم به بارداری، تلاش کنید که عادت خود را تغییر دهید تا در دوران بارداری به مشکل بی خوابی بر نخورید. خوابیدن روی شکم، باعث میشود که به رحم در حال رشد و حتی سینههای شما فشار وارد شود. پس پیش از بارداری بهترین حالت خوابیدن را تمرین کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه بهترین حالت خوابیدن کلیک کنید.
یکی از مسائلی که در ماههای آخر بارداری حتماً باید به آن توجه کنید این است که خود را عادت دهید به یک باره غلت نزنید. چرا که این کار میتواند شما را با خطر پیچیدن بند ناف دور جنین مواجه سازد. هنگامی که در طول شب نیاز به تغییر وضعیت بدنی داشتید باید که به آرامی در جای خود چرخیده و اندام های خود را یک به یک حرکت دهید.
خوابیدن روی پهلوی چپ، بهترین حالت خوابیدن زن باردار است. این مورد امنترین حالت برای جنین و مادر است که به رشد شکم شما بیشترین کمک را میکند.
خوابیدن روی پهلوی چپ، گردش خون را نیز بهبود میبخشد و مواد مغذی خون را در یک مسیر سادهتر و سریعتر برای تغذیه جنین، به جفت هدایت میکند. همچنین خوابیدن به سمت پهلوی چپ، باعث کاهش فشار روی کبد خواهد شد. به طور کلی خوابیدن به دو طرف پهلو خوب است، اما خوابیدن به پهلوی چپ بهتر است.
برای محافظت از جنین در حین خواب علاوه بر حالت خوابیدن، باید به طرز قرار گرفتن گردن، پاها و شکم خود نیز توجه کنید.
میتوانید از یک بالشت برای زیر شکم و بین پاهای خود استفاده کنید. بالشتهای ویژه ای برای این کار وجود دارند. قرار دادن یک بالشت در پشت کمر و بین پاها، به شما کمک میکند تا ناخودآگاه به وضعیت شکم یا کمر نچرخید.
برای تنگی نفس، میتوانید یک بالش زیر پهلوی خود بگذارید تا قفسه سینه کمی بالاتر قرار بگیرد. برای کاهش سوزش معده، اگر روی تخت میخوابید، سر تخت را کمی بالا بیاورید (تختهای بیمارستانی این امکان را دارند، اما با گذاشتن شیای مثل آجر نیز میتوانید این کار را بکنید) تا اسید معده به مری شما وارد نشود. برای دریافت مشاوره روانشناسی کلیک کنید.
دیدگاه ها
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای مورد نیاز نشانه گذاری شده اند*