اعتیاد به داروهای اعصاب | اعتیاد دارویی و وابستگی روانی

اعتیاد به داروهای اعصاب چگونه است؟ داروهای اعصاب آن دسته از داروهایی هستند که اکثرا توسط روانپزشکان و متخصصین مغز و اعصاب برای بهبود اختلالات روانی و افزایش آرامش روان افرادی که دچار برخی عارضه های روانی می باشند تجویز می شود. برای درمان مشکلات و بیماری های مربوط به مغز و اعصاب، درمان انواع اختلال های روانی مانند افسردگی، اضطراب، عدم تمرکز، اختلال خواب، اختلال دو قطبی، اسکیزوفیرنی و سایر مشکلات روحی روانی شدید از راهکارهای دارویی استفاده می شود.  

کاربرد داروهای اعصاب

داروهای اعصاب انواع مختلفی دارند و عموما برای درمان و کنترل بیماری های مربوط به سیستم عصبی و انواع اختلالات روانی به کار برده می شوند. در صورتی که فرد اختلال روانی داشته باشد. به عنوان مثال از عدم تمرکز حواس، اضطراب، اختلال خواب رنج ببرد در صورت شدید بودن علائم بیماری پزشکان اقدام به تجویز داروی اعصاب می کنند.
داروهای اعصاب روی گیرنده های عصبی مغز فردی که عملکرد سیستم عصبی او مختل شده است تاثیر مثبتی بر جای گذاشته. کمک زیادی به بهبود روحیه و خلق و خو، افزایش آرامش و کارایی سلول های عصبی مغز در افرادی که به انواع اختلالات مغزی و روانی مبتلا هستند می کند. برای درمان و کنترل اختلالات روانی ضمن استفاده از روش های روان درمانی، بهره گیری از راهکارهای دارویی نیز از جمله مواردی هستند که پزشکان به کار می گیرند.
داروهای اعصاب انواع و گونه های مختلفی را شامل می شوند و هر کدام ساز و کار خاص خود را دارند. در این زمینه میتوانید از مشاوره تلفنی فردی نیز بهره مند شوید.

اینفوگرافیک اعتیاد به داروهای اعصاب

تجویز دارو با توجه به ریشه مشکل

با توجه به نوع اختلال عصبی و شدت و طول دوره ی بیماری، پزشک متخصص، اقدام به تجویز داروی اعصاب می کند. بنابراین دارویی که برای درمان مشکل یک فرد تجویز می شود با دارویی که برای یک فرد دیگر توسط پزشک داده می شود متفاوت است. حتی اگر به ظاهر مشکل یکسانی داشته باشند.
لازم به ذکر است استفاده ی مشترک از داروی اعصابی که برای فردی دیگر تجویز شده یا توصیه داروی خودتان به دیگران عملا کاری بسیار خطرناک است. حتی اگر علائم بیماری یکسانی داشته باشید. زیرا پزشک متخصص با توجه به شرایط خاص هر فرد اقدام به تجویز دارو می نماید. چه بسا علائم به ظاهر یکسان در افراد مختلف، مربوط به اختلال متفاوتی باشد.
به عنوان مثال ممکن است دو نفر از مشکل بی خوابی یا سایر اختلالات عصبی رنج ببرند. اما نسخه دارویی که پزشک به آن ها ارائه می دهد با دیگری متفاوت باشد. مصرف داروهای اعصاب بدون تجویز پزشک یا توصیه ی خودسرانه ی دارو به دیگران ممکن است باعث اعتیاد و وابستگی جسمی و روانی به دارو شده. خطرات و آسیب های جدی بر سلامت جسم و روان افراد وارد سازد. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه علت بی خوابی کلیک کنید.  

چه کسانی باید داروهای اعصاب مصرف کنند؟

افرادی که از مشکلات سیستم مغزی و عصبی مانند سردردهای میگرنی، آلزایمر، اختلالات خواب، عدم تمرکز حواس، روان پریشی و... رنج می برند. یا مبتلا به انواع اختلال های روانی مانند افسردگی شدید، اضطراب، اختلال دوقطبی، اسکیزوفرنی و سایر انواع اختلالات عصبی هستند. برای درمان و کنترل بیماری خود باید داروهای اعصاب را مطابق دستور پزشک مصرف کنند.
مکانیزم اثر داروهای اعصاب به گونه ای طراحی شده است که با تغییر انتقال دهنده های عصبی مغز، به متعادل شدن فعالیت نورون های عصبی کمک می کنند. باعث بهبود علائم و نشانه های اختلال در فرد بیمار می شوند. برخی داروها اثر فوری دارند و به سرعت باعث بهبود علائم می شوند و برخی از آن ها برای اثربخشی کامل احتیاج به بازه ی زمانی مصرف بیشتری دارند. هم چنین گاهی اوقات برای جلوگیری از بازگشت دوباره ی نشانه های بیماری پس از بهبودی نیز لازم است مصرف داروها تا مدتی ادامه داشته باشد.
قطع مصرف داروی اعصاب قبل از بهبودی کامل ممکن است باعث برگشت بیماری شده و عوارض جانبی به همراه داشته باشد. دیگر کاربرد مصرف داروهای اعصاب در مراکز ترک اعتیاد برای کمک به فرد معتاد در ادامه دادن مراحل ترک مواد مخدر می باشد. برخی داروهای آرام بخش توسط فرد متخصص ترک اعتیاد به فرد معتاد تزریق می شود. تا راحت تر بتواند مراحل سم زدایی از بدن را پشت سر بگذارد.  

عوارض داروهای اعصاب

به صورت طبیعی هر دارویی علاوه بر نقش مثبتی که در جهت درمان و کنترل بیماری ها ایفا می کند، یک سری عوارض جانبی نیز با خود به همراه دارد. زمانی که پزشک متخصص مصرف داروی خاصی را برای شما تجویز می کند قطعا آثار مثبتی که مصرف آن بر عملکرد بدن شما دارد بیش از عوارض احتمالی آن است. با این وجود در صورتی که پس از مصرف دارو علائم و عوارض شدیدی را تجربه کردید لازم است حتما موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید.
در این صورت ممکن است پزشک نوع داروی مصرفی یا دوز آن را تغییر دهد. داروهای اعصاب انواع مختلفی دارند و بسته به شرایط خاص هر بیمار توسط پزشک تجویز می شوند. اما ساز و کار اکثر آن ها به هم شبیه است از این رو عوارض سوء مصرف آن ها نیز تقریبا شبیه هم است. عوارض جانبی مصرف داروهای اعصاب شامل موارد زیر است:

• حالت تهوع و استفراغ
• گیجی و خواب آلودگی. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه علت تمایل به خواب زیاد کلیک کنید.
• تحریک پذیری عصبی و افزایش ناگهانی وزن
• تپش و افزایش ضربان قلب
• احساس خستگی و نیاز مداوم به خوابیدن
• کمبود انرژی و بی حالی و ضعف
• بی خیالی و بی اهمیت شدن نسبت به مسائل زندگی
• وابستگی روانی به دارو
• پرخوری و افزایش اشتها

در صورتی که پس از مصرف داروهای اعصاب عوارض جدی به سراغ شما آمد. حتما موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید.  

اعتیاد دارویی

اعتیاد به مصرف یک ماده ی شیمیایی به معنای آن است که فرد به صورت طبیعی هیچ گونه احتیاجی به مصرف آن ماده ندارد. اما به هر دلیلی خود را ملزم به مصرف آن می کند. به عنوان مثال زمانی که فردی دچار اعتیاد به یکی از انواع مواد مخدر می شود بدن او به صورت طبیعی هیچ گونه نیازی به مصرف مواد مخدر ندارد. اما فرد به دلایلی برای این که بتواند احساس لذت و سرخوشی و توهم زایی حاصل از مصرف مواد مخدر را تجربه کند. دست به مصرف آن می زند وگرنه بدن او به هیچ عنوان نیازی به مصرف ماده مخدر ندارد و ماده ی مخدر کاملا اثر تخریبی شدید بر سلول های بدن او دارد.
اما در مورد مصرف داروهای اعصاب چنین شرایطی وجود ندارد و فرد در اکثر مواقع به دلیل وجود اختلال در سیستم عصبی و ابتلا به اختلالات روانی برای این که بتواند آرامش نسبی در زندگی خود برقرار کند و به روند حیات عادی خود برگردد. نیازمند مصرف دارو می باشد. تا حدی که گاهی اوقات بدون مصرف دارو به هیچ عنوان قادر به برقراری نظم و تعادل در زندگی و سلامت روان خود نیست. در این شرایط پزشک متخصص اقدام به تجویز داروی مناسب برای بیمار می کند.
همان طور که در صورت ابتلا به بیماری های جسمی فرد برای بهبود به مصرف دارو نیازمند است در مورد بیماری های روانی نیز در کنار انجام راهکارهای روان درمانگری، و برای سهولت امر بهبودی نیازمند مصرف داروهای اعصاب به صورت مدت دار و نه همیشگی می باشد.  

آیا مصرف داروهای اعصاب اعتیادآور است؟

درمورد داروهای اعصاب و روان برخی گمان می کنند که در صورت مصرف به آن ها اعتیاد پیدا می کنند به همین سبب با وجود دارا بودن علائم بیماری و نشانه های اختلال روانی از مراجعه به پزشک خودداری می کنند زیرا تصور می کنند که در صورت مصرف داروی اعصاب به آن اعتیاد پیدا خواهند کرد. در این جا لازم به ذکر است که داروهای اعصاب زمانی که طبق تایید و صلاحدید پزشک متخصص مصرف شوند هیچ گونه اعتیاد ایجاد نمی کنند. بلکه پزشک برای کمک به روند درمان و کنترل اختلالات روانی از راهکارهای دارویی استفاده می کند. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه بیماری های روانی شایع کلیک کنید.
در ادامه ی آن چه درباره ی اعتیاد دارویی گفته شد، برخلاف تصور عموم اعتیاد به داروهای اعصاب و روان صحت علمی ندارد. زمانی که فردی دچار اختلال روانی مانند اضطراب یا اختلال دوقطبی باشد و علائم شدیدی را هم تجربه کند. در این صورت زندگی او مختل می شود و در اکثر موارد بیماری به قدری پیشرفت کرده است که فرد به تنهایی و بدون راهکار دارویی قادر به کنترل نشانه ها و عوارض بیماری نیست.
در این صورت بدیهی است که فرد نیاز به مصرف دارو دارد. البته باید توجه داشت که برای درمان اختلالات روانی، روش های اثر بخش روان درمانی نیز در کنار درمان دارویی باید صورت گیرد و تنها استفاده از راهکار دارویی و قرص اعصاب قطعا به طور کامل اثر بخش نخواهد بود.

کافی نبودن داروی اعصاب

در صورتی که تنها از تجویز داروی اعصاب برای بهبود وضعیت بیمار استفاده شود و بررسی های لازم برای استفاده از تکنیک های روان درمانگری صورت نگیرد، نمی توان انتظار بهبودی کامل بیمار را داشت. همان طور که در درمان اکثر اختلالات روانی شدید مانند اختلال دوقطبی استفاده از روش روان درمانی و مشاوره به تنهایی سود بخش نیست، صرفا تجویز داروی اعصاب نیز راهکار نتیجه بخشی نخواهد بود.
در صورتی که برای درمان اختلال روانی به راهکار دارویی بسنده کرده و تنها از داروی اعصاب استفاده کنید، پس از طی شدن مدت درمان دارویی علائم بیماری به احتمال زیاد برمی گردند زیرا به ریشه ی روانی اختلال پرداخته نشده است و تنها از دارو به عنوان روشی برای سرپوش گذاشتن روی نارسایی روانی و نه کمک به روند درمان بیماری استفاده شده است.  

برگشت علائم بیماری پس از قطع مصرف

زمانی که تنها از درمان دارویی برای رفع اختلال روانی استفاده می شود. مدتی کوتاه پس از قطع مصرف داروی اعصاب، افراد متوجه برگشت علائم بیماری و شروع دوباره ی اختلال می شوند. در این صورت تصور می کنند که به داروی اعصاب اعتیاد پیدا کرده اند زیرا پس از قطع مصرف آن، نشانه های بیماری دوباره برگشته است. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه لیست کامل داروهای اعصاب و روان کلیک کنید.
علت این تصور اشتباه این است که با مصرف داروی اعصاب بیماری آن ها به صورت موقت کنترل شده و از شدت بروز نشانه های اختلال کاسته شده است. بنابراین آنان به اشتباه تصور کرده اند که بیماری بهبود یافته است و پس از قطع مصرف نیز از برگشت علائم بیماری متعجب می شوند.
در این صورت ممکن است فرد تصور کند که باید به مصرف دوباره ی قرص ادامه دهد. در حالی که تمام دارو ها در کنار اثرات مثبتی که بر بدن دارند، عوارض جانبی نیز به همراه دارند و هیچ پزشکی مصرف داروهای اعصاب را به صورت همیشگی توصیه نمی کند. بنابراین به جای استفاده ی صرف از راهکار دارویی لازم است در کنار آن از روش های سودمند روان درمانی نیز استفاده شود. تا بیماری به طور کامل ریشه کن شده و به صورت دائمی بهبود یابد.
تلاش خود فرد برای تقویت احساس آرامش درونی و یافتن و قطع ریشه های روانی بیماری عاملی است که روند درمان را سرعت بخشیده و نقش تعیین کننده ای در بهبود کامل بیماری و مخصوصا اختلال های روانی دارد.  

وابستگی روانی به دارو

اکثر افرادی که تصور می کنند دچار اعتیاد به داروهای اعصاب خود شده اند در اصل دچار نوعی وابستگی روانی به دارو هستند. بدن آن ها از لحاظ جسمی هیچ گونه اعتیاد و وابستگی به دارو ندارد و در صورت قطع مصرف نیز عوارض جسمی برای افراد ایجاد نمی شود  ولی از آن جایی که فرد از برگشت به شرایط اختلال روانی و مشکلاتی که برای او به همراه داشته است ترس و واهمه دارد، به مصرف قرص اعصاب وابسته می شود و حتی پس از درمان کامل بیماری نیز تمایل به مصرف دارو به صورت همیشگی دارد.
این امر نه به دلیل اعتیادآور بودن قرص های اعصاب بلکه به علت وابستگی روانی خود فرد است. در این گونه موارد فرد به قدری از بازگشت علائم بیماری خود وحشت دارد که پس از قطع مصرف دارو، دچار اضطراب برگشت بیماری می شود و آن قدر این موضوع را در ذهن خود تلقین می کند که واقعا به حقیقت می پیوندد و علائم اختلال روانی دوباره به مرور زمان برمی گردد. اگر شما هم در راستای این موضوع مسئله ای دارید، می توانید از مشاوران و روانشناسان در این مورد کمک بگیرید. برای کسب اطلاعات بیشتر از مشاوره روانشناسی کلیک کنید.