هورمون hCG | آزمایش حاملگی و معنی میزان هورمون اچ سی جی

خوشحال می شویم برای دیدن ویدیوهای مرتبط با هورمون اچ سی جی  پیج اینستاگرام دکتر فرزاد طباطبایی را دنبال کنید.

هورمون hCG چیست و چه کارکردی دارد؟ هورمون hCG یا همان گنادوتروپین جفتی انسانی هورمونی است که در دوران بارداری توسط جفت تولید می شود. از جمله هورمون‌هایی است که در دوران بارداری در بدن زن ترشح می‌شود و توسط جفت که تخم را پس از لانه‌گزینی در رحم تغذیه می‌کند، ایجاد می‌گردد.

به طور علمی تر و دقیق تر hCG یک هورمون گلیکوپروتئینی است که در درجه اول توسط جفت در حال رشد پس از لانه گزینی تولید می شود. از یک زیر واحد آلفا تشکیل شده است که با سایر هورمون ها مانند هورمون لوتئینیزه کننده (LH)، هورمون محرک فولیکول (FSH) و هورمون محرک تیروئید (TSH) یکسان است و یک زیر واحد بتا که منحصر به فرد است. hCG.

سطح این هورمون حدود 11 روز پس از لقاح توسط آزمایش خون قابل اندازه‌گیری است و پس از 12 تا 14 روز نیز می‌توانید توسط آزمایش ادرار میزان آن را بررسی کنید. با این حال گاهی ممکن است که جواب تست بارداری شما منفی کاذب و یا مثبت کاذب باشد که در این صورت لازم است بررسی‌های بیشتر برای اندازه گیری هورمون hCG توسط متخصص انجام گیرد. اگر سؤال‌های بیشتری درباره چیستی و عملکرد این هورمون دارید ما در ادامه این مقاله توضیحات بیشتری ارائه کرده‌ایم که می‌تواند در پاسخگویی به سؤالات شما یاری‌رسان باشد.

عملکرد hCG

- hCG نقش مهمی در حمایت از بارداری اولیه و تضمین رشد مناسب جنین دارد.
- تولید پروژسترون توسط جسم زرد در تخمدان را تحریک می کند که به حفظ پوشش رحم و حمایت از بارداری کمک می کند.
- hCG همچنین از تولید استروژن که برای رشد جنین مهم است، پشتیبانی می کند.
- در اوایل بارداری، سطح hCG به سرعت افزایش می یابد و در حدود هفته 8-11 به اوج خود می رسد و سپس به تدریج شروع به کاهش می کند.

روند رشد هورمون hCG در بدن زن باردار

این هورمون در اوایل بارداری روند رو به رشد بیشتری دارد. به طوری که هر 72 ساعت سطح آن به دو برابر افزایش می‌یابد. در هفته‌های 8 تا 11 بارداری هورمون hCG به اوج خود می‌رسد. پس از این هفته‌ها به‌تدریج میزان این هورمون کاهش می‌یابد. همچنین در حین دوران بارداری سلول های موجود در جفت هورمون گنادوتروپین جفتی انسان (hCG) تولید می‌کند. برای اطلاع بیشتر درباره دوران بارداری کلیک کنید.

اینفوگرافیک هورمون hCG

شیوه اندازه گیری hCG

- سطح hCG را می توان از طریق آزمایش خون یا ادرار اندازه گیری کرد.
- آزمایش‌های خون به‌ویژه آزمایش‌های کمی hCG، اندازه‌گیری دقیق سطح hCG را ارائه می‌دهند و معمولاً در محیط‌های بالینی استفاده می‌شوند.
- آزمایش‌های ادرار، مانند تست‌های بارداری خانگی، وجود hCG را تشخیص می‌دهند اما سطوح دقیقی را ارائه نمی‌دهند. آن ها اغلب برای تایید بارداری در خانه استفاده می شوند.

مواردی که hCG اندازه گیری می شود

• تایید بارداری: hCG هورمونی است که در تست های بارداری برای تایید باردار بودن یک زن تشخیص داده می شود.
• ارزیابی بقای بارداری: در اوایل بارداری، سطح hCG باید به طور پیوسته افزایش یابد. افزایش قابل توجه سطح hCG در طول یک دوره خاص نشان دهنده بارداری قابل قبول است.
• نظارت بر سلامت بارداری: سطح hCG را می توان در طول بارداری کنترل کرد تا اطمینان حاصل شود که در محدوده مورد انتظار است. انحراف از سطوح طبیعی ممکن است نشان دهنده عوارض بالقوه، مانند حاملگی خارج رحمی یا سقط جنین باشد.
• تشخیص برخی بیماری‌های خاص: سطح hCG را می‌توان در افراد غیرباردار نیز اندازه‌گیری کرد تا به تشخیص و نظارت بر برخی شرایط پزشکی، از جمله انواع خاصی از سرطان مانند سرطان بیضه یا تخمدان کمک کند.

توجه به این نکته مهم است که سطح hCG به تنهایی تشخیص قطعی را ارائه نمی دهد. آن ها معمولاً همراه با سایر ارزیابی‌های بالینی و مطالعات تصویربرداری برای تعیین دقیق سلامت بارداری یا سایر شرایط پزشکی ارزیابی می‌شوند.

نکات کلیدی که باید در مورد هورمون hCG بدانید

ما در ادامه بر اساس نکات منتشر شده در انجمن بارداری آمریکا به برخی از نکات مهم که باید در مورد میزان هورمون hCG  بدن خود در دوران بارداری بدانید، اشاره خواهیم کرد.

1- هورمون hCG | تغییر میزان افزایش

هرچقدر که زمان می‌گذرد و شما در بارداری خود پیش می‌روید زمان لازم برای دو برابر شدن سطح این هورمون نیز افزایش پیدا می‌کند. به طوری که این زمان از هر 72 ساعت به 96 ساعت خواهد رسید.

2- هورمون  hCG | نشان دادن حاملگی

سطح هورمون کمتر از mIU/ml 5 در آزمایش‌ها جواب بارداری را به طور منفی نشان می‌دهد. اما هر مقداری بیش از mIU/ml 25 موجب مثبت شدن جواب بارداری می‌شود.

3- هورمون اچ‌سی‌جی | میزان دفعات اندازه‌گیری

برای اندازه‌گیری سطح این هورمون یک بار اندازه‌گیری کافی نیست و در مواردی که شک  و شبهاتی در مورد سلامت بارداری وجود دارد باید چند آزمایش با فاصله از هم انجام شود تا بتوان به یک نتیجه‌گیری درست دست یافت.

4- انواع آزمایش‌های مربوط به اندازه‌گیری هورمون 

دو نوع آزمایش hCG وجود دارد، آزمایشات کمی و آزمایشات کیفی. در آزمایش کمی فقط وجود یا عدم وجود هورمون مشخص می‌شود اما در آزمایش کیفی مقدار آن نیز مشخص خواهد شد. با این حال گاهی آزمایش hCG علاوه بر تایید بارداری برای تعیین سن تقریبی جنین، تشخیص بارداری خارج از رحم، غربالگری سندرم داون و تشخیص سقط احتمالی به کار می‌رود. برای آگاهی بیشتر درباره بارداری کلیک کنید.

راهنمای سطح هورمون hCG در دوران بارداری

میزان این هورمون بر اساس تعداد هفته‌هایی که از آخرین روز قاعدگی می‌گذرد متفاوت است. به سن حاملگی یا همان تعداد روزهای گذشته بعد از آخرین حاملگی به طور مخفف LMP گفته می‌شود.

- 3 هفته پس از LMP : از 5 – 50 mIU/Ml

- 4 هفته پس از LMP :از 5 – 426 mIU/mL

- 5 هفته پس از LMP : از mIU/mL 18 – 7,340

- 6 هفته پس از LMP : از 1,080 – 56,500 mIU/mL

- 7 الی 8 هفته پس از LMP : از 7, 650 – 229,000 mIU/mL

- 9 الی 12 هفته پس از LMP : از 25,700  288,000 mIU/mL

- 13 الی 16 هفته پس از LMP : از 13,300 – 254,000 mIU/mL

- 17 الی 24 هفته پس از LMP: از 4,060 – 165,400 mIU/mL

- 25 الی 40 هفته پس از LMP : از 3,640 – 117,000 mIU/mL

- میزان hCG  در زنان غیر باردار:  0 – 5 mIU/mL

- میزان hCG  پس از دوران یائسگی: 0 – 8 mIU/mL

برای اطلاع بیشتر درباره قاعدگی کلیک کنید.

کمبود این هورمون چه معنایی دارد؟

کمبود این هورمون می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد. برای اینکه پزشک بتواند به نتیجه درستی برسد، آزمایشات مربوطه باید طی 48 تا 72 ساعت تکرار شود. پزشک متخصص بر اساس تغییرات هورمونی صورت گرفته می‌تواند قضاوت کند. مشکلات احتمالی در کاهش بیش از حد hCG می‌تواند نشان دهنده مواردی نظیر احتمال سقط جنین، اشتباه در تخمین سن بارداری و حاملگی نا به جا باشد. برای شناخت بیشتر درباره سقط جنین کلیک کنید.

وجود بیش از حد هورمون hCG چه معنایی دارد؟

همانند مورد قبل وجود بیش از حد این هورمون نیز می‌تواند علل گوناگونی داشته باشد و آزمایش‌های مربوطه باید طی 48 تا 72 ساعت تکرار شود. میزان بالای این هورمون می‌تواند نشان دهنده مواردی نظیر اشتباه در تخمین سن بارداری، حاملگی مولار (وجود ناهنجاری‌هایی در تخم بارور شده) و چند قلویی باشد. همچنین در صورتی که این هورمون در مردان نیز وجود داشته باشد می‌تواند نشان دهنده سرطان بیضه باشد. با این حال لازم است که آزمایشات دقیق تری انجام گیرد.

نکته‌ای درباره سطح هورمون

اعدادی که در مطالب فوق مطرح شد تنها راهنمای کلی هستند. با این حال ممکن است زنان با یکدیگر در میزان این هورمون‌ها تفاوت‌هایی داشته باشند. در حقیقت این میزان سطح هورمون نیست که اهمیت دارد بلکه تغییرات هورمونی است که بیشتر موردتوجه قرار می‌گیرد. همچنین گاهی ممکن است که جواب تست هورمون شما منفی کاذب باشد و این بدان معنی است که شما باردار هستید اما به علت اینکه آزمایش را زود انجام دادید جواب منفی کاذب می‌شود. همچنین مثبت کاذب نیز می‌تواند در شرایطی باشد که شما اصلا باردار نیستید.

اگر در مورد سطح هورمون اچ سی جی در بدن خود و تغییرات آن نگرانی‌هایی دارید، حتماً با یک متخصص مشورت کنید. مشاوران ما در مرکز مشاوره حامی هنر زندگی آماده هرگونه ارائه مشاوره به شما عزیزان می‌باشند. این مرکز با داشتن مشاورانی متخصص در زمینه بارداری امکان مشاوره حضوری و تلفنی را برای شما فرآهم آورده است.

برای اطلاع بیشتر درباره روند دریافت مشاوره تلفنی کلیک کنید.

سوالات متداول

چه زمانی میزان هورمون hCG در بدن بیشتر می‌شود؟

این هورمون در زنان باردار و از هفته 8 به بعد با افزایش چشمگیری همراه است همچنین سرطان هایی از جمله سرطان رحم، ریه، پستان و تخمدان نیز باعث افزایش این هورمون می‌شود. بیماری های غیر سرطانی مانند زخم ها و بیماری های التهابی روده نیز می توانند هورمون hCG را افزایش دهند.

آیا هورمون hCG در مردان نیز وجود دارد؟

بله. بالا بودن این هورمون می‌تواند نشان دهنده سرطان بیضه باشد. با این حال لازم است که آزمایشات دقیق تری انجام گیرد.