ما از ساعت 9:00 الی 19:00 در خدمت شما عزیزان هستیم!
جردن- خیابان 33 پلاک 50 واحد 7
ما از ساعت 9:00 الی 19:00 در خدمت شما عزیزان هستیم!
جردن- خیابان 33 پلاک 50 واحد 7

مشکلات شیردهی | مشکلات و عوارض دوران شیردهی برای مادر و فرزند

 

خوشحال می شویم برای دیدن ویدیوهای مرتبط با مشکلات دوران شیردهی پیج اینستاگرام دکتر فرزاد طباطبایی را دنبال کنید.

مشکلات شایع در شیردهی هم برای مادر و هم برای نوزاد می‌تواند آزاردهنده باشد. مشکلات دوران شیردهی گاه مانع از تغذیه مناسب نوزاد می‌شود. این مسئله می‌تواند بر روحیه مادر تأثیر منفی بگذارد و بر نگرانی‌های او بیافزاید. این مشکلات نباید مانع از شیردهی مادر به فرزند بشود؛ چرا که شیر مادر برای رشد کودک الزامی است و فواید بسیاری را برای او به همراه دارد.
مادران با آگاهی از این مشکلات و علل و درمان‌های مناسب می‌توانند از بروز مشکلاتی همچون احتقان پستان، مسدود شدن مجاری شیر و... در دوران شیردهی پیشگیری کنند و یا به رفع آن‌ها بپردازند. بیشتر مادران ممکن است به دلیل عدم آگاهی از نحوه درست شیر دادن به نوزاد مشکلات شیردهی بیشتری را تجربه کنند. به همین دلیل لازم است با مشاوران کودک مشورت نموده و راهکارهای مناسب را آموزش ببینند. برای کسب اطلاعات در خصوص مشاوره کودک کلیک کنید.

گیف

 

مشکلات شایع شیردهی مرتبط با مادر

تغذیه با شیر مادر بهترین راه برای تغذیه نوزادان و شیرخواران است. علاوه بر این، مدت زمان آن برای رشد و سلامت کودک اهمیت حیاتی دارد. سازمان بهداشت جهانی (WHO) توصیه می کند که شیرخواران در شش ماه اول زندگی منحصراً با شیر مادر تغذیه شوند و پس از معرفی سایر غذاها، تا سن دو سالگی یا بیشتر به شیر مادر ادامه دهند.

تغذیه با شیر مادر مزایای بی شماری برای نوزاد، مادر و جامعه دارد. با این حال بسیاری از مادران به دلیل مشکلاتی که با آن مواجه می شوند، شیردهی را قطع می کنند. ترک خوردگی یا درد نوک سینه ها، تولید ناکافی شیر و پف کردگی سینه از شایع ترین مشکلات مادران شیرده است. مشکلات عمدتاً در هفته اول و در برخی در ماه اول بروز پیدا کرده و تشدید و سپس رفع می شود. ماه اول پس از تولد بیشترین خطر را برای بروز مشکلات شیردهی دارد. مادران باید در اسرع وقت پس از زایمان حمایت شوند تا عملکرد شیردهی خود را بهبود بخشند و از نحوه نگهداری شیر مادر مطلع شوند.

 

مشکلات شایع شیردهی مرتبط با مادر

برخی علل در سینه مادر باعث می‌شوند که شیردهی با مشکل مواجه شود. این مشکلات شامل موارد زیر می‌باشد:

1. احتقان پستان

این مسئله معمولا در اولین روزهای شیردهی اتفاق می‌افتد. احتقان به این معنی است که سینه تورم پیدا کرده، سفت و دردناک می‌شود. نوک سینه محو یا صاف شده و گرفتن نوک سینه برای نوزاد سخت می‌شود. علت این امر می‌تواند درست تخلیه نشدن سینه باشد. در واقع شیر در سینه باقی می‌ماند. اگر علیرغم اینکه به نوزاد در دفعات زیاد شیر داده می‌شود باز هم سینه محتقن باقی می‌ماند، به این معنی است که مادر برای شــیر دادن به نوزاد او را درست در آغوش نمی‌گیرد یا نوزاد پستان را درست در دهان نمی‌گیرد. برای حل کردن این مسئله باید علل آن برطرف شوند.

برای رفع این مشکل لازم است شیوه شیردهی یا نحوه دوشیدن شیر اصلاح شود یا اگر نوزاد در مکیدن مشکل دارد (شکاف کام ناشی از لب شکری نوزاد یا گرفتــگی بینی نوزادان) مشکل نوزاد رفع شود. برای تسکین درد ناشی از احتقان می‌توان از کمپرس گرم یا سرد استفاده کرد. همچنین از مسکن‌های ساده بهره برد یا از شیردوش بعد از هر بار شیردهی استفاده کرد. پیشنهاد می‌کنیم برای کسب اطلاعات در زمینه نحوه صحیح  کلیک کنید.

2. حساس و دردناک شدن نوک سینه

این مورد هم در روز‌های اول شیردهی و یا روزهای قبل از ســیکل قاعدگی شایع است. در صورت شــیردهی در دوران بارداری، احتمال حساس شدن نوک سینه‌ها بیشتر می‌شود. علل مختلفی باعث حساس شدن نوک سینه می‌شود.
مثلا اگر نوزاد با وضعیت صحیح در آغوش گرفته نشود، سینه توسط مادر یا نوزاد درست گرفته نشود، نوک سینه صاف یا فرورفته باشد، نوزاد ناهنجاری‌هایی در دهان داشته باشد، مادر شیر را به روش نادرست بدوشد، وجود عفونت‌های نوک پستان، نامناسب بود لباس زیر مادر و ایجاد اصطکاک توسط دندان کودک و سینه مادر همگی از علل ایجاد درد در سینه مادر می‌باشند. برای رفع این درد باید علت شناسایی و برطرف شود.

3. مسدود شدن مجاری شیر از مشکلات شایع در شیردهی

انسداد مجاری شیر با التهاب، تورم، قرمز شدن و درد سینه همراه است؛ ممکن است علائمی شبیه به آنــفولانزا بروز پیدا کند. علت انسداد مجاری شیر تخلیه کم سینه به علت قرار گرفتن نامناسب نوزاد و یا مکیدن نامناسب است. از علل دیگر می‌توان به خوابیدن روی یک طرف بدن، محکم فشار دادن نوزاد به سینه، چنگ زدن یا ضربه وارد شدن به سینه، اشتباهات زنان در استفاده از لباس زیر ، استفاده زیاد از چربی‌های حیوانی و... اشاره کرد.
برای رفع این مشکل باید حالت قرار گرفتن نوزاد اصلاح شود سپس از طریق شیر دادن مکرر به نوزاد یا دوشیدن سینه مجاری بسته را باز کرد. تغذیه از سینه‌ای که مجرای آن مسدود است صورت گیرد و چانه نوزاد به سمت آن قرار گیرد. از ماساژ هم می‌توان بهره برد. کمپرس گرم هنگام شیر دهی و کمپرس سرد پس از آن کمک کننده است.

4. برفک نوک پستان

برفک اغلب با درد همراه می‌شود که 10 تا 15 دقیقه بعد از پایان شیردهی بروز پیدا می‌کند. درد به صورت فرو رفتن سوزن داغ به سینه توصیف می‌شود. برخی بثورات پوستی هم ممکن است دیده شود. در این شرایط برفــک دهان نوزاد یا در اطراف مقعد نوزاد دیده می شود. درمان دارویی برای این مشکل وجود دارد که باید با مراجعه به پزشک دریافت کنید. هم مادر هم نوزاد تحت درمان قرار می‌گیرند. مسائل بهداشتی باید دقیق رعایت شوند.

5. زخم نوک سینه از مشکلات شایع در شیردهی

در روزهای اول شیردهی ممکن است این مشکل پیش بیاید. درد معمولا خفیف است ولی گاهی اوقات زخم بدتر شده و به شقاق می‌انجامد. برای برطرف کردن آن به وضعیت شیردهی خود دقت کنید. مطمئن شوید نوزاد تمام نوک سینه را در دهان می‌گذارد. تعداد دفعات شیر دادن را بیشتر کنید. این کار باعث افــزایش شیر مادر می شود و کودک با مکیدن کمتر، مقدار بیشتری شیر خواهد خورد و زودتر سیر می شود و مدت زمان شیردهی کمتر خواهد شد. در غیر این صورت هنگامی که نوزاد گرسنه باشد شدیدا سینه را می‌مکد و این ممکن است به بدتر شدن اوضاع بیانجامد.
قبل از اینکه به نوزاد شیر بدهید با دست کمی از شیر سینه را خارج کنید تا نوزاد مجبور نشود برای این کار مدت طولانی و شدید مک بزند. از دادن شیر با سینه زخم شده اجتناب نکنید و حتما با همان سینه شیر بدهید. از هرکاری که باعث تحریک زخم سینه می‌شود بپرهیزید. مثلا استفاده از صابون‌ها، لباس زیر نامناسب، خشک کردن سینه بعد از شیر دادن. سینه‌های خود را در معرض هوا قرار دهید.

6. عفونت پستان

عفونت یکی از مشکلات شایعی است که از نشانه‌های آن التهاب پستان، تب و لرز، سفتی پوست محل ابتلا می‌باشد. علل آن تداوم انسداد مجرای بسته پستان، ضربه، بهداشت ناکافی، استرس و ... می‌باشد. تاثیر اســترس بر شیر مادر اثر نامطلوبی بر کمیت و کیفیت شیر مادر می‌گذارد؛ بنابراین بهتر است مادران همواره سلامت روانی خود را نیز مورد توجه قرار دهند. درمان آن دارویی و تحت نظارت پزشک می‌باشد. تغذیه مکرر و تخلیه پستان حائز اهمیت است.

تاخیر در درمان عفونت ممکن است منجر به آبسه پستان شود. برای درمان آبسه باید آن را تخلیه کرد و در مواردی به بستری شدن نیاز پیدا می‌کند. همچنین از آنتی‌بیوتیک‌ها برای بهبودی استفاده می‌کنند. مشکلات شایع شیردهی برخی اوقات مرتبط با نوزاد می‌باشد پس علل آن در نوزاد باید شناسایی و رفع شود.

7. بارداری از مشکلات شایع در شیردهی

یکی از مشکلاتی که در دوران شیردهی مادر را با دشواری‌هایی همراه می‌سازد، بارداری است. بارداری باعث می‌شود شیر مادر کاهش پیدا کند. نباید شیردهی به نوزاد خود را قطع کنید. مگر در شرایطی که در بدن کودک علائم غیر عادی ظاهر شوند. برای مثال ممکن است کودک دچار اسهال شود و شیردهی تأثیری در بهبودی و رفع علــت اسهال نوزاد نداشته‌ باشد. در این شرایط لازم است با پزشک خود مشورت کنید. اما تغذیه مناسب را فراموش نکنید؛ چرا که علاوه بر جنینی که در شکم خود دارید باید تغذیه نوزاد به دنیا آمده را نیز تأمین کنید.

مشکلات شایع در شیردهی مرتبط با نوزاد

تا اینجا با مشکلات مادر آشنا شدید، اما برخی از مشکلات به دلیل ناتوانی و ضعف نوزاد رخ می دهد. مانند عدم توانایی در درست مکیدن. مشکلات مرتبط با نوزاد در ادامه بیان می شود.

1. سخت گرفتن سینه

سخت گرفتن سینه در ابتدای زندگی نوزاد تازه متولد شده طبیعی است ولی اگر نوزاد کلا نمی‌تواند این کار را انجام بدهد، علیرغم اینکه طرز گرفتن نوزاد در آغوش صحیح است، احتمال احتقان بینی یا شکاف کام را بررسی کنید.

اگر طرز گرفتن نوزاد درست نباشد کودک به درستی به سینه چفت نمی شود. شیردهی مهارتی است که شما و کودک باید با هم یاد بگیرید. ممکن است برای هر دوی شما مدتی طول بکشد تا به این هماهنگی دست پیدا کنید. اگر شیردهی برای شما دردناک است یا به نظر می رسد کودک شما بعد از شیر خوردن راضی نمی شود احتمالا یک دلیل این است که به درستی به سینه نچسبیده است. بیاموزید که چگونه کودک خود را نگه دارید.

2. اسهال شدن نوزاد از مشکلات شایع در شیردهی

اگر کودک دچار اسهال شد، شیردهی نباید قطع شود. خود شیر باعث درمان کودک می‌شود ولی با مشورت پزشک محلول او آر اس هم می‌تواند در فواصل شیردهی برای درمان اسهال نوزاد مؤثر باشد. اگر اسهال کودک در مدت زمان طولانی ادامه پیدا کند، ممکن است شیر مادر مناسب کودک نباشد.

3. تعدد مواردی که کودک گرسنه می‌شود

ممکن است چنین به نظر برسد که شیر شما برای نوزاد کافی نیست. چرا که در فواصل کوتاه گرسنه می‌شود؛ نوزدانی که از شیــرخشک تغذیه می‌کنند در فواصل طولانی تری سیر می‌مانند. گاهی ممکن است فکر کنید وزن گیری نوزاد کمتر از یک نوزاد شیر خشکی است. احتمالا این مسئله صرفا حساسیت خود شما است. خیلی طبیعی است که نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌شوند زودتر گرسنه شوند. اگر در چکاپ‌های انجام شده وزن گیــری نوزاد طبیعی باشد، هیچ جایی برای نگرانی نیست.

4. شیردهی و عارضه tongue tie

زبان بسته یا زبان گره دار در برخی از نوزادان دیده می شود. به این صورت که نوار پوستی که زبان را به کف دهان می‌چسباند (فرنولوم) کوتاه‌تر از حد معمول است. این نوار به عنوان بند زبان شناخته می شود. به نظر می رسد برخی از نوزادانی که زبان بند دارند از این وضعیت ناراحتی حس نمی کنند. اما در برخی دیگر می تواند حرکت آزادانه زبان را متوقف کند. همین امر می تواند هم شیر دادن را برای آن ها سخت تر کند و هم شیر خوردن را برای نوزاد. خبر خوب این است که بند زبان به راحتی درمان می شود.

 

توصیه‌های دوران شیردهی

شاید جالب باشد بدانید اعتماد به نفس و روحیه مادر در شیردهی موفق به نوزاد تأثیر بسیار زیادی دارد. افــکار منفی را کنار بگذارید و نگرانی‌های شخصی را کنترل کنید. بسیاری از مادران از همان اول عقیده دارند شیرشان کم است یا چون ســزارین کرده‌اند شیر کم خواهد بود. اضطراب و استرس مادر در شیردهی او تأثیر می‌گذارد. به همین دلیل است که در روزهای اولیه پس از زایمان کــم بودن شیر مادر امری طبیعی برای تمام مادران است. سعی کنید آرامش خود را حفظ کنید. مایعات زیاد مصرف کنید و استراحت و خواب کافی داشته‌باشید. همین نکات کوچک در بهتر شدن روند شیردهی کمک می‌کند.

برخی عقیده دارند مادر شیرده باید به اندازه دو نفر غذا بخورد. در صورتی که چنین چیزی اشتباه است و باعث اضافه وزن مادر می‌شود. بیشترین میزان کالری مورد نیاز برای مادر شیرده 500 کیلو کالری است و نیازی نیست به دو برابر به میزان غذای خود اضافه کند. سه لیوان شیر کم چرب به همراه خرما و بیسکوئیت می‌تواند برای جبران کالری مناسب باشد. پیشنهاد می کنیم در این رابطه مقاله تغــذیه مادران شیرده را مطالعه فرمایید.

 

سخن پایانی

ارائه هر دو سینه به کودک در هر بار شیر خوردن و جایگزینی سینه ای که با آن شروع می کنید به تحریک شیر شما کمک می کند. بنابراین نزدیک نگه داشتن نوزاد و نگه داشتن پوست به پوست او نیز همین کار را انجام می دهد. مشکلات شیردهی امری طبیعی است که بیشتر مادران بعد از تولد فرزند خود با آن مواجه می شوند. معمولا مراقبت های جسمانی از مادران هم از طرف خود و هم از سوی اطرافیان به خوبی انجام می شود. اما غفلت از سلامت روان مادرانی که به تازگی مراحل سخت بارداری و زایمان را پشت سر گذاشته اند، می تواند منجر به افسردگی پس از زایمان شود و شرایط را برای مادر و کودک دشوار سازد.
مشاوران حامی هنر زندگی می توانند در این زمینه یاریگر شما باشند تا با تکنیک های روانی موثر از بروز اختلال افسردگی جلوگیری شود. برای کسب اطلاعات در خصوص مشاوره روانشناسی کلیک کنید.

دیدگاه ها

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های مورد نیاز نشانه گذاری شده اند*