ترس از زایمان | علل، علائم و درمان ترس از زایمان

خوشحال می شویم برای دیدن ویدیوهای مرتبط با ترس از زایمان پیج اینستاگرام دکتر فرزاد طباطبایی را دنبال کنید.

همه بانوان تا حدودی ترس از زایمان را تجربه می‌کنند که البته امری طبیعی محسوب می‌شود. اما ممکن است این ترس در برخی افراد با شدت بسیار بیشتری تجربه شده و باعث ایجاد پریشانی روانی زیادی شود. در این شرایط لازم است که برای بهبود وضعیت و کاهش اضطراب‌های خود به یک متخصص سلامت روان مراجعه کنید. چرا که این ترس می‌تواند کیفیت دوران بارداری شما را تحت تأثیر قرار داده و حتی روی سلامت جنین نیز تأثیر بگذارد. اگر دچار ترس از زایمان هستید برای آشنایی بیشتر با عوامل مؤثر در ایجاد این مشکل و روش‌های درمان آن تا انتهای مطلب همراه باشید. همچنین میتوانید از مشاوره فردی در این زمینه کمک بگیرید.

ترس از زایمان یا توکوفوبیا چیست؟

ترس از زایمان که با نام توکوفوبیا نیز شناخته می شود، یک وضعیت روانشناختی شناخته شده است که می تواند باعث اضطراب و ترس شدید پیرامون روند زایمان شود. می تواند یک تجربه چالش برانگیز و ناراحت کننده برای افرادی باشد که این ترس را دارند. این ترس می‌تواند برای یک مادر باردار وضعیت فلج کننده و وحشت باری را ایجاد کند و باعث شود که او از نظر هیجانی و جسمانی تحت تأثیر قرار بگیرد. توکوفوبیا یکی از انواع فوبیای خاص است و نوعی اختلال اضطرابی محسوب می‌شود. همانند سایر فوبیاها فرد مبتلا به این ترس تلاش می‌کند تا از هرگونه موقعیتی که او را با موضوع ترسش مواجه می‌کند اجتناب کند. به این ترتیب ممکن است که شما در طول دوران حاملگی از رفتن نزد پزشک خودداری کنید و یا حتی به طور کل به خاطر این ترس نخواهید باردار شوید. 

برای آشنایی بیشتر در زمینه انواع فوبیا کلیک کنید.

تفاوت ترس طبیعی از زایمان با توکوفوبیا

ترس از زایمان تجربه رایجی میان بانوان است. این مسئله امری طبیعی است و با توکوفوبیا متفاوت است. در حقیقت حدود 80 درصد از بانوان در دوران بارداری خود ترس‌هایی را پیرامون زایمان تجربه می‌کنند. با این حال از این میان 13 درصد از بانوان دچار توکوفوبیا هستند که نوعی ترس بسیار شدید و افراطی است و باعث می‌شود که فرد از موقعیت‌های مرتبط با زایمان اجتناب کنند. در حالی که اغلب مادران در طول بارداری یاد می‌گیرند که چگونه اضطراب خود را کنترل کنند و ترس آن‌ها در حدی نیست که باعث شود از مراجعه به پزشک و اقدام برای زایمان خودداری کنند.

برای اطلاعات بیشتر در زمینه اختلالات اضطرابی کلیک کنید.

علل دچار شدن به توکوفوبیا

عوامل مختلفی وجود دارند که می‌توانند باعث شدت یافتن ترس مادر از زایمان شده و توکوفوبیا را ایجاد کنند. ما در ادامه به مهم‌ترین آن‌ها اشاره کرده‌ایم.

- بروز برخی تغییرات هورمونی در بدن که باعث می‌شود فرد توان کم‌تری برای تحمل اضطراب داشته باشد.

- شنیدن داستان‌ها و تجربیاتی از بستگان و آشنایان نزدیک در مورد تجربه زایمان‌های بسیار دردناک و آسیب‌زا.

-  مبتلا بودن به فوبیاها و ترس‌های دیگری در ارتباط با موقعیت‌های پزشکی. مثل ترس از خون، آمپول و ترس از مرگ.

- سن بسیار کم مادران و قرار داشتن در جایگاه اجتماعی پایین از جمله عوامل خطری محسوب می‌شوند که آسیب پذیری روانی مادران را بیشتر کرده و می‌توانند در شدت یافتن ترس از زایمان نیز تأثیرگذار باشند.

- عزت نفس پایین، تجربه تروماها و رویدادهای آسیب‌زا در دوران کودکی و ابتلا به برخی اختلالات روانپزشکی نظیر اضطراب و افسردگی از جمله عوامل روان شناختی هستند که می‌توانند در ترس از زایمان مؤثر باشند.

برای آگاهی بیشتر در زمینه فوبیا کلیک کنید.

درمان ترس از زایمان

چند نکته برای کمک به مدیریت و مقابله با ترس از زایمان آورده شده است:

1. به دنبال پشتیبانی حرفه ای باشید:

ضروری است با یک متخصص مانند متخصص زنان و زایمان یا یک متخصص بهداشت روان که می تواند راهنمایی و پشتیبانی کند، تماس بگیرید. آن ها می توانند به شما کمک کنند دلیل ترس های خود را درک کنید، راهبردهای مقابله ای را ارائه دهید و گزینه های موجود برای مدیریت اضطراب زایمان را مورد بحث قرار دهید.

2. کسب آموزش و اطلاعات را در برنامه قرار بدهید:

آموزش به خود و کسب آگاهی در مورد روند زایمان می تواند به ابهام زدایی از این تجربه و کاهش اضطراب کمک کند. در کلاس‌ها یا کارگاه‌های آموزشی زایمان شرکت کنید که در آن می‌توانید در مورد مراحل مختلف زایمان، تکنیک‌های مدیریت درد و حمایت‌های موجود در هنگام زایمان اطلاعات کسب کنید. درک فرآیند و داشتن دانش در مورد گزینه های موجود می تواند به شما قدرت دهد و حس کنترل را ایجاد کند.

3. به گروه‌های حمایتی بپیوندید:

ارتباط با دیگرانی که ترس‌های مشابهی دارند یا زایمان را تجربه کرده‌اند می‌تواند آرامش‌بخش باشد. به دنبال گروه‌های پشتیبانی یا انجمن‌های آنلاین باشید که بتوانید نگرانی‌های خود را به اشتراک بگذارید، از دیگران یاد بگیرید و حمایت عاطفی دریافت کنید. شنیدن داستان‌هایی از زنانی که ترس‌های خود را با موفقیت مدیریت کرده‌اند و تجربیات مثبت زایمان داشته‌اند، می‌تواند اطمینان‌بخش باشد.

4. تکنیک های شناختی- رفتاری را پیاده کنید:

تکنیک های درمان شناختی- رفتاری (CBT) می تواند در مدیریت اضطراب مفید باشد. با یک درمانگر متخصص در اختلالات اضطرابی یا فوبیا کار کنید تا راهبردهای مقابله ای برای شما ترسیم کند، افکار منفی را به چالش بکشید و تکنیک های آرام سازی را یاد بگیرید که می تواند در طول زایمان استفاده شود.

5. ترجیحات تولد و برنامه ریزی برای آن را مشخص کنید:

ایجاد یک برنامه تولد که منعکس کننده ترجیحات و نگرانی های شما باشد، می تواند به شما کمک کند که کنترل بیشتری داشته باشید. ترس های خود را با پزشک خود در میان بگذارید و گزینه هایی را بررسی کنید که ممکن است به کاهش اضطراب کمک کند، مانند همراه داشتن یک فرد پشتیبان در حین زایمان، استفاده از تکنیک های خاص مدیریت درد یا در نظر گرفتن روش های جایگزین زایمان مانند زایمان در آب یا هیپنوتیزم و غیره.

به یاد داشته باشید، تجربه همه افراد از زایمان منحصر به فرد است و مهم است که سلامت روانی خود را در اولویت قرار دهید. با حمایت مناسب، اطلاعات و استراتژی های مقابله ای، می توان ترس از زایمان را مدیریت کرد و بر آن غلبه کرد.

6. استفاده از روش بیهوشی

اگر شما شبکه حمایت اجتماعی مناسبی در اطراف خود داشته باشید، توکوفوبیا کمتر می‌تواند به بروز ناتوانی زیاد در شما بیانجامد. برای مثال دریافت حمایت عاطفی از جانب همسر، مادر، بستگان نزدیک و دوستان می‌تواند تأثیر بسزایی در کاهش ترس افراد داشته باشد. بسیاری از زنان به دلیل ترس و اضطراب خود زایمان سزارین را انتخاب می‌کنند که معمولاً عوارض بیشتری را برای مادران به همراه دارد. با این حال بیهوشی در حین زایمان سزارین باعث می‌شود که مادران ترس کمتری را نسبت به آن داشته باشند و ترجیح بدهند به این روش زایمان کنند.

در یک مطالعه پژوهشگران مطالعه کردند 50 درصد زنانی که به این دلیل زایمان سزارین را انتخاب کرده بودند پس از دریافت حمایت اجتماعی و روانی کافی توانستند بر اضطراب خود غلبه کرده و با زایمان طبیعی فرزند خود را به دنیا بیاورند. در کنار این مسئله دریافت خدمات روان درمانی و مراجعه به روانشناس نیز می‌تواند به شما کمک کند تا با تمرین تکنیک‌های کنترل استرس آشنا شده و بتوانید بر ترس خود غلبه کنید. برای آگاهی بیشتر در زمینه مشاوره کنترل استرس کلیک کنید.

همچنین ممکن است برخی متخصصین تجویز برخی داروهای آرام بخش در زمان زایمان را تجویز کنند. با این حال هرگز به طور سرخود به مصرف دارو دست نزنید چرا که این کار می‌تواند عوارض جدی برای جنین به همراه داشته باشد.

برای اطلاعات بیشتر در زمینه داروهای ضد اضطراب کلیک کنید.

سؤالات متداول

- تجربه سقط جنین باعث شده ترس شدیدی از زایمان داشته باشم. برای کاهش ترسم باید چه کاری انجام دهم؟

ترس از زایمانی که در نتیجه یک تجربه ناخوشایند قبلی ایجاد می‌شود به عنوان فوبیای ثانویه شناخته می‌شود. در این شرایط مراجعه به روانشناس و دریافت خدمات حرفه‌ای برای حل شدن آسیب‌های روانی قبلی از اهمیت بسزایی برخوردار است. حساسیت‌زدایی همراه با حرکات چشم از جمله روش‌هایی است که در درمان این مشکل مؤثر شناخته می‌شود.

برای شناخت بیشتر در زمینه درمان فوبیا کلیک کنید.

- آیا تجربه سوءاستفاده جنسی در گذشته نیز می‌تواند روی این مشکل تأثیرگذار باشد؟

بله. تجربه هرگونه سوءاستفاده جنسی در صورت درمان نشدن اغلب پیامدهای روانی بلند مدتی را برای افراد ایجاد می‌کند و می‌تواند در بروز انواع اختلالات اضطرابی نظیر فوبیاها و اختلال استرس پس از سانحه نقش داشته باشد. برای دریافت مشاوره روانشناسی از مرکز مشاوره حامی هنر زندگی کلیک کنید.