- نویسنده : دکتر فرزاد طباطبایی
خوشحال می شویم برای دیدن ویدیوهای مرتبط با دیابت بارداری پیج اینستاگرام دکتر فرزاد طباطبایی را دنبال کنید.
دیابت بارداری از جمله بیماری‌هایی است که می‌تواند مادران باردار را دچار مشکل کند. در واقع شناخت علائم دیابت بارداری و روش‌های درمان آن کمک خواهد کرد تا مادران با کمترین خطر زایمان کرده و نوزادی سالم از لحاظ رشدی به دنیا بیاورند. توجه به این نکته ضروری است که تشخیص به موقع و اقدام برای مقابله با دیابت در دوران بارداری امری لازم است و از آن جایی که جلوگیری از دیابت بارداری به طور کامل امکانپذیر نیست باید با استفاده از عادت‌های غذایی سالم، احتمال ابتلا به این بیماری را کاهش داد. به طور معمول دیابت پس از زایمان از بین می‌رود. البته درمان آن مستلزم توجه به مراقبت‌های پزشکی و نکات درمانی است چرا که در غیر این صورت امکان ابتلا به دیابت نوع دو پس از زایمان افزایش می‌یابد. از آنجا که این مسئله در دوران بارداری نگرانی هایی را برای سلامت مادر و جنین به همراه دارد و همچنین به دلیل اینکه استرس می تواند عامل تشدید کننده دیابت بارداری باشد لذا مشاوره های روانشناسی جهت کنترل اوضاع می تواند بسیار مثمر ثمر باشد. برای کسب اطلاعات در خصوص مشاوره روانشناسی کلیک کنید.
.gif)
تعریف دیابت بارداری
دیابت بارداری به وضعیتی گفته می‌شود که قند خون در بدن زن باردار به شدت افزایش می‌یابد. به طور معمول لوزالمعده ترشح انسولین را برای کنترل قند خون به عهده دارد و اگر این کار به درستی انجام نشود، سطح قند خون افزایش یافته و دیابت بارداری اتفاق می‌افتد. دیابت در دوران بارداری ممکن است به جنین نیز منتقل شود و نوزادی با مشکل دیابت به دنیا بیاید. برای آشنایی بیشتر با بیماری دیابت یا قــند خون کلیک کنید.
اینفوگرافیک دیابت بارداری چیست
تشخیص دیابت بارداری
برای تشخیص دیابت بارداری از آزمایش‌های غربالگری استفاده می‌شود. این آزمایشات در هفته 22 تا 28 بارداری با استفاده از آزمایش چالش گلوکوز انجام می‌گیرد.
آزمایش چالش گلوکوز
در این آزمایش ابتدا یک نوشیدنی خیلی شیرین توسط فرد خورده و پس از یک ساعت قند خون اندازه گیری می‌شود. در صورتی که قند خون طبیعی بوده اما پزشک هنوز مشکوک به دیابت باشد، پس از مدتی به منظور پیگیری آزمایش تکرار خواهد شد. در صورتی که میزان قند خون بالاتر از 130 تا 140 میلی گرم در دسی لیتر باشد، برای تشخیص قطعی آزمایش تشخیص گلوکوز 2 یا 3 ساعته تجویز می‌گردد. جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص این آزمایش مقاله آزمــایش قند خون بارداری چگونه است را مطالعه فرمایید.
عوامل مرتبط با دیابت بارداری
برخی عوامل می‌تواند در بالا رفتن قند خون و افزایش دیابت بارداری موثر باشد که این عوامل شامل موارد زیر هستند.
- اضافه وزن پیش از بارداری
- سابقه خانوادگی دیابت
- داشتن سابقه سقــط جنین، دیابت بارداری، به دنیا آمدن نوزاد مرده و نوزاد با وزن بالاتر از 3400 گرم در بارداری‌های قبلی
- تنبلی تخمدان یا سندروم تخمدان پلی کیستیک
- سابقه مشکل قند خون بالا، مقاومت به انسولین، عدم تحمل گلوکوز یا پره دیابت
- بیماری‌های قلبی، فشار خون و کلسترول بالا
علائم دیابت بارداری
شناخت علائم دیابت بارداری در اقدام برای پیشگیری هرچه سریع‌تر ضرورت دارد. دیابت بر دو نوع می‌باشد. دیابت نوع یک، بیماری خود ایمنی است که فرد مبتلا به تزریق انسولین به صورت روزانه نیاز دارد. این دیابت با علائمی همچون خستگی، تاری دید، عطش و گرسنگی مداوم، تکرر ادرار و کاهش وزن همراه است. دیــابت نوع یک در کودکان و جوانان شایع‌تر است. نوع دیگر آن دیــابت نوع دو است که رایج‌تر بوده و اکثر افراد مبتلا به دیابت در این دسته قرار می‌گیرند. از علائم این دیابت می‌توان به عفونت کلیه و مثانه، تکرر ادرار، خستگی، تشنگی و گرسنگی مداوم اشاره کرد.
عوارض دیابت بارداری
برخی از پیامدهای دیابت بارداری بر روی مادر و جنین در ادامه بیان شده است.
1. امکان زایــمان زودرس، مرده زایی، مشکلات تنفسی، افزایش وزن، قند خون پایین نوزاد و احتمال تشنج در نوزادانی که مادر دیابتی داشته‌اند وجود دارد.
2. این نوزادان مستعد چاقی و دیابت نوع دو در بزرگسالی هستند.
3. در صورتی که قند خون مادر در دوره بارداری بالا باشد، امکان بروز نارسایی‌های قلبی در جنین افزایش می‌یابد.
4. از خطرات دیابت در این دوران برای مادر نیز می‌توان به زایمان زودرس و سخت، امکان ابتلا به عفونت ادراری، عفونت رحمی و ابتلا به افزایش فشــار خون در بارداری اشاره کرد.
برای آگاهی بیشتر در زمینه خــطرات بارداری کلیک کنید.
دیابت بارداری بعد از زایمان
به طور معمول دیابت پس از زایمــان از بین می‌رود. البته درمان آن مستلزم توجه به مراقبت‌های پزشکی و نکات درمانی است چرا که در غیر این صورت امکان ابتلا به دیابت نوع دو پس از زایمان افزایش می‌یابد. پزشک برای اطمینان از سلامت مادر، قند خون او را تا چند هفته بعد زایمان کنترل می‌کند.
اما آن چیزی که در دیابت بارداری باعث نگرانی می‌شود، سلامتی نوزاد است. به همین دلیل بهتر است که در طول دوره بارداری علاوه بر توجه به مراقبت‌های پزشکی در مورد بعد از تولد نیز اطلاعات کسب کنید. مثلا تحقیقات نشان داده که شیر مادر، احتمال ابتلا به دیابت را در نوزاد از بین می‌برد.
برای مطالعه بیشتر در خصوص فــواید شیر مادر کلیک کنید.
درمان دیابت بارداری
برای درمان لازم است قند خون به طور مستمر کنترل شود. بهتر است مادران آینده برای تحقق این موارد تغییراتی در ســبک زندگی خود ایجاد کنند. رعایت نکات زیر می‌تواند برای مقابله با دیابت بارداری موثر باشد.
رژیم غذایی کنترل شده
رعایت رژیم غذایی مناسب برای مقابله با دیابت در بارداری اهمیت بسیاری دارد. در مواردی لازم است برای کنترل دقیق قند خون به مــشاوره تغذیه مراجعه شود. رژیم غذایی مورد استفاده فرد توسط متخصص بر اساس میزان قند خون و دیابت بارداری تنظیم می‌شود. کنترل میزان کالری مصرفی با توجه به سن، وزن، قد و وضعیت سلامت جسمی بسیار مهم است. موارد زیر برای کنترل کالری‌های مصرفی توصیه می‌شود.
- 10-12 درصد کالری از منابع پروتئینی مانند تخم مرغ، گوشت، پنیر، غذاهای دریایی و حبوبات
- کمتر از 30 درصد کالری از چربی‌های غیر اشباع مثل روغن زیتون، گردو، آجیل و غذای دریایی
- کمتر از 30 درصد کالری‌ها از چربی‌های اشباع شده مثل مواد لبنی پرچرب نظیر کره و خامه، روغن نارگیل و شکلات
- 40 درصد باقی مانده از کربوهیدرات‌هایی مثل نان، حبوبات، پاستا، میوه و سبزیجات
ورزش سبک و فعالیت بدنی منظم
برای کنترل میزان قند خون بهتر است فعالیت بدنی روزانه داشته باشید. ورزش در بــارداری به صورت سبک و در حدود 15 تا 30 دقیقه در روز می‌تواند برای کنترل قند خون کمک کننده باشد. برای این موارد بهتر است با متخصص مشورت کنید تا با توجه به وضعیت جسمی شما ورزش‌های سبک و مناسب را پیشنهاد دهد.
بررسی منظم قند خون
برای مقابله با دیابت و جلوگیری از عود آن لازم است قند خون به طور مرتب بررسی شود. به این ترتیب با انجام ورزش و برنامه غذایی مناسب می‌توانید میزان قند خون را کنترل کنید. می‌توانید با استفاده از دستگاه خانگی اندازه گیری قند خون، قبل از غذا و یک یا دو ساعت بعد از غذا خوردن، میزان قند خون‌تان را ارزیابی کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص دســتگاه سنجش a1c کلیک کنید.
روش‌های پزشکی
در صورتی که قند خون با وجود کنترل، سطح خیلی بالایی داشته باشد لازم است روش‌های درمانی تحت نظر پزشک صورت بگیرد. پزشک در این موارد قرص‌هایی را برای کنترل دیابت تجویز می‌کند. همچنین در مرحله بعدی، از تزریق انسولین برای کنترل قند خون استفاده می‌شود. دوران بارداری دوره بسیار حساس و پرتنشی برای مادران است و اگر مشکلاتی همچون دیابت بارداری نیز مطرح باشد، تنش های روانی شدت بیشتری خواهند داشت. بنابراین لازم است تامین ســلامت روان زنان در بارداری بیشتر مورد توجه قرار گیرد. مرکز مشاوره حامی هنر زندگی با مشاوران مجرب و دوره دیده می تواند در این زمینه یاریگر شما باشد. برای کسب اطلاعات در خصوص مشاوره تلفنی این مرکز کلیک کنید.
