
- نویسنده : دکتر فرزاد طباطبایی
قهر کردن از جمله رفتارهای مخربی است که در بسیاری از خانوادهها دیده میشود. این رفتار در بسیاری از مواقع به عنوان روشی برای رسیدن به خواستهها توسط افراد استفاده میگردد. قهر کردن به علل مختلفی ممکن است رخ دهد. اما به هر علتی که باشد، ناسازگارانه بوده و پیامدهای نامناسبی برای یک رابطه به دنبال خواهد آورد. در صورتی که مهارتهای لازم را کسب کنید میتوانید از قهرهای طولانی جلوگیری کرده و روابط سالم و موثری داشته باشید. ما در ادامه مقاله قصد داریم به بررسی علت و پیامدهای قهر طولانی بپردازیم. چنانچه روابط عاطفی شما دچار تنش و اختلال شده است می توانید با مشاوره خانواده و ریشه یابی مشکلات، برای رفع اختلافات عاطفی خود اقدامات موثری انجام دهید. برای کسب اطلاعات در خصوص مشاوره خانواده کلیک کنید.
روانشناسی قهر
احساس عصبانیت و ناامیدی یا بودن در کنار کسی که همیشه قهر می کند، خسته کننده و استرس زا است. خشم یک احساس رایج و حتی سالم است. اما مهم است که با آن به شیوه ای مثبت برخورد کنید. عصبانیت کنترل نشده می تواند بر سلامت و روابط شما تأثیر بگذارد. استفاده از شیوه های ناکارامد مانند قهر کردن پس از عصبانیت و ناراحتی از دست کسی به طور معمول اوضاع رابطه را بدتر و بازگشت به شرایط سابق را سخت تر می کند.
قهر کردن یک نوع رفتار دفاعی است که برای آزار دادن طرف مقابلمان یا به هر نیت دیگری ممکن است از آن استفاده کنیم. در واقع قهر کردن یک تصمیم گیری احساسی است و باید بپذیریم که به عنوان یک فرد عاقل ظاهر نشدهایم. البته ناراحت شدن و به اصطلاح سر و سنگین بودن با همسر و یا افراد دیگر زمانی که از دست او ناراحت هستیم و این اتفاق همیشه بد نیست. شاید گاهی با قهر کردن فرد نسبت به رفتار اشتباهش آگاه شود، اما همیشه و برای مدتی طولانی نباید استفاده شود. در واقع باید در نظر داشت که قهر کردن ناشی از اختلالات ناسازگاری است. زمانی که فرد نمی تواند با شرایط و یا یک شخص به توافق و تعادل روانی برسد، برای ریکاوری رابطه و دور شدن از تنش های پیش آمده، دور شدن از موقعیت و شخص را انتخاب می کند.
اینفوگرافیک قهر طولانی
تفاوت قهر با لجبازی
قهر و لجبازی دو رفتار متفاوت هستند، هر دو رفتار ریشه در یک خصوصیت اخلاقی دارند. هر دوی آنها حاصل خشم افراد درونگرا، کم جرات، منفعل پرخاشگر، خجالتی و پرتوقع هستند. این افراد در ابراز احساسات خود نیز ناتوان هستند. قهر، رفتاری برای بیان اعتراض است و از جانب کسانی که دارای ویژگیهای ذکر شده است؛ ابراز میشود. لجبازی به معنای پافشاری روی نظر و عقیده خود است. این افراد با نظر و عقیده دیگران مخالفت میکنند و از موضع خود کوتاه نمیآیند.
چه کسانی بیشتر قهر می کنند؟
افرادی که زیاد قهر میکنند عموماً روحیه انتقادپذیری ندارند. اعتماد به نفس کمی دارند و به علت احساس ترس و خودکم بینی برای دفاع از خود به قهرکردن پناه میبرند. این افراد برای اجتناب از اضطراب و فرار از مسئله واکنشهای کناره گیری را انتخاب میکنند. همچنین افرادی که در کودکی والدینشان برای تنبیه کودک از قهر کردن استفاده میکنند در بزرگسالی در مواجه با مشکلات از این واکنش استفاده می کنند.
دلایل قهر کردن
رفتار قهر کردن ممکن است به دلایل بسیاری انجام شود، در اینجا به برخی از مهمترین آنها اشاره میکنیم.
- از قهر کردن به عنوان تنبیه استفاده میشود. برای مثال بسیاری از والدین برای جلوگیری از تکرار اشتباه فرزندشان این راه را برمیگزینند.
- مــظلوم نمایی و یا جلب توجه یکی از دلایل قهر کردن است که مثلاً در مورد افرادی که در شرف ازدواج هستند صدق میکند. آنها بیشتر قهر میکنند تا نادیده گرفته نشوند.
- میزان آزردگی یک نفر به قدری زیاد است که حتی به قطع ارتباط کامل هم میاندیشد.
- گاهی در روابــط ناسالم افراد نمیتوانند نظر و پیام خود را درست منتقل کنند. دچار ناکامی، دلخوری و خشم میشود و تصمیم به قطع کوتاه مدت رابطه یعنی همان قهر میگیرد.
- اگر فرد عزت نفس پایین و آسیب دیدهای داشته باشد ممکن است زمانی که در معرض اختلاف عقیده یا سلیقه با دیگران قرار میگیرد راهی جز قهر کردن برایش باقی نماند.
- دلیل بعدی باجگیری عاطفی است. در واقع فرد برای رسیدن به خواستههایش از قهر استفاده میکند. معمولا این روش از دوران کودکی توسط والدین تقویت شده است.
- والدینی که برای تنبیه کردن فرزندان به جای صحبت منطقی و قانون گذاری از قهر کردن استفاده میکنند، فرزندان شان نیز از آنها این رفتار را الگوبرداری میکنند.
- ناتوانی در برقراری ارتباط موثر و موفق و بیان مشکلات که علت آن این است که بسیاری از ما نه تنها قدرت روبهرو شدن با مشکلات را نداریم بلکه مهارت لازم برای بیان ناراحتیها و مشکلاتمان را هم نداریم.
- وقتی در یک رابطه دو نفر با هم قهر میکنند، یکی از دو طرف یا هر دو آنها مهارت گفتگو و حل مسئله را بلد نیست.
- نداشتن شناخت کافی از یکدیگر، خودخواهی، خودبینی و خودمحوری
پیامد ها و معایب قهر کردن بر روی روابط
گاهی قهر کردن از هزاران کتک کاری هم بدتر است؛ چراکه سکوت زجرآور بوده و مسائلی که میتوانست با گفتگو حل شود به کینه و نفرت تبدیل میشود. قهر به مرور باعث سردی رابطه میشود. قهرهای مداوم باعث میشود هم فرد از چشم همسرش بیفتد و هم این کار او عادی بشود و همسرش دیگر تلاشی برای بهبود روابط عاطفی انجام ندهد.
قهر روش درستی برای برخورد با مشکلات نیست. زیرا باعث میشود سوءتفاهمها باقی بمانند. قهر کردن مانند ریختن زبالهها زیر فرش خانه است. مشکل با قهر کردن حل نمیشود زیرا افراد بعد از چند دقیقه، چند ساعت یا چند روز سعی میکنند دوباره با هم ارتباط برقرار کنند ولی مشکل به جای خود باقی مانده و بالاخره روزی از زیر فرش بیرون میآید. اما این بار با شکل و شمایلی نامطلوب و بویی بسیار زننده ظاهر میشود.
چگونه جلوی قهر را بگیریم؟
برای ایجاد و نگهداری رابطه با همسرمان باید از رفتارهای مخرب و قطع کننده ارتباط دست برداریم. به جای رفتارهای تخریب گر، رفتارهای مهرورزی و پیوند دهنده را جایگزین کنیم. بهتر است از رفتارهایی مثل حمایت از همسر، گوش کردن فعال، مذاکره، دلگرمی، گشاده رویی و احترام گذاشتن استفاده کنیم. در روز ساعتی را به دور هم نشستن با اعضای خانواده و حرف زدن بپردازید. جلسات خانوادگی برگزار کنید و مشکلات را در جلسه عنوان کنید و با هم به دنبال راه حل بگردید.
با قهر کردنهای طولانی کسی تنبیه نمیشود. بلکه فقط کینهها و کدورتها بیشتر میشود. به جای قهر کردن سکوت کنید. قبل از سکوت به طرف مقابل توضیح دهید که با توجه به شرایطی که بین ما ایجاد شده ادامه بحث میتواند اوضاع را بدتر کند، بنابراین ترجیح میدهم در این رابطه فعلا سکوت کنم. هنگام دعوا محیط را ترک کرده و مدتی سکوت کنید، اما بعد از فروکش کردن باز گردید و مشکلات خود را با گفتگو و بالغانه حل و فصل کنید. مهارت برخورد صحیح زمان دعوا با همسر می تواند در کاهش تنش ها و بی احترامی های طرفین بسیار موثر باشد.
لجبازی در زندگی زناشویی ممنوع، راه آشتی را برای همسرتان باز بگذارید. در صورت لزوم معذرت خواهی کنید. به یاد داشته باشید نگهداری یک رابطه و آشتی کردن یک مهارت است. فراموش نکنیم بعد از آن که به رابطه آسیب وارد شد حتی بعد از ترمیم رابطه به مانند اول نمیشود. با دریافت مشاوره خانواده و کسب مهارتهای ارتباطی میتوانید مسائل را بهتر حل کنید.
قبل از گفتن هر چیزی و انتخاب هر شکلی از رفتار چند لحظه وقت بگذارید و افکار خود را جمع آوری کنید. همچنین به دیگران درگیر در این موقعیت اجازه دهید همین کار را انجام دهند. هنگامی که آرام شدید، نگرانی های خود را بیان کنید. به محض اینکه به وضوح درباره ناراحتی خود فکر می کنید، ناامیدی خود را به شیوه ای قاطعانه اما بدون تقابل بیان می کنید. بنابراین بهتر می توانید نگرانی ها و نیازهای خود را واضح و مستقیم، بدون آسیب رساندن به دیگران یا تلاش برای کنترل آن ها بیان کنید.
مرکز مشاوره حامی هنر زندگی
مرکز مشاوره حامی هنر زندگی با متخصصان مجرب می توانند با روانکاوی و یافتن ریشه مشکلات شخصیتی و رفتاری زوجین تعارضات و مشکلات آن ها را با ارائه راهکارهای کاربردی و موثر حل نمایند. برای کسب اطلاعات در خصوص مشاوره تلفنی کلیک کنید.
سوالات متداول درباره قهر کردن
تفاوت قهر کردن در مردان و زنان چیست؟
رفتار قهر کردن در زنان بیشتر به شکل توجه طلبانه انجام میشود و درمردان هنگامی که دچار چالشهای هیجانی و عاطفی میشوند و از پس حل کردن مشکل بر نمیآیند، به قهر روی میآورند.
چگونه میتوان از قهر طولانی جلوگیری کرد؟
بهترین کار مذاکره کردن است. همچنین افراد در صورتی که مهارت گفنگو کردن و مهارت حل مسئله را یاد بگیرند دیگر در روابط خود مشکلاتی از این دست پیدا نمیکنند.