خواص تخم گشنیز | خواص درمانی گشنیز از لاغری تا پیشگیری از سکته

خواص تخم گشنیز در دیرباز به عنوان ادویه و طعم دهنده در صنعت غذایی مورد توجه بوده است. از خواص درمانی برگ و ساقه و دانه آن در درمان مشکلات جسمی و بیماری های استفاده شده است. تخم گشنیز با داشتن انواع ویتامین و مواد معدنی نظیر کلسیم، فسفر، آهن و بسیاری از فاکتورهای مفید دیگر در درمان عوارض و بیماری های زیادی موثر است. موضوع مقاله امروز شناخت تخم گشنیز و معرفی خواص این گیاه بااررش است.  

تخم گشنیز چیست

گشنیز از گیاهان علفی گل دار و متعلق به خانواده جعفری و گیاهی یک ساله است، با رنگ سبز و ارتفاع 80 سانتی متر. برگ های آن در قسمت ساقه به شکل دندانه دار و آن هایی که در طول ساقه می رویند، باریک و نخی شکل هستند. از گیاه گشنیز قسمت های ساقه، برگ و میوه و تخم آن قابل استفاده است. تخم گشنیز درشت و به رنگ قهوه ای روشن است و حفره ای توخالی دارد، که عصاره تخم گشنیز در این قسمت است، که برای طعم دهی به غذا مورد استفاده قرار می گیرد. هنگام خشک شدن برگ های گشنیز می توان تخم گشنیز را جمع آوری کرد. اما تخم گشنیز نرسیده به رنگ سبز روشن است و طعم تلخی دارد. در این رابطه مطالعه مقاله گیاهان دارویی پیشنهاد می شود.
بقراط این گیاه را در درمان بیماری های مختلفی استفاده می کرده است. در زمان قرون وسطی نیز از گشنیز برای درمان ضعف جنسی استفاده می شده. پزشکان در آن زمان از گشنیز برای جلوگیری از سرایت امراض بهره می بردند. مردم هند نیز از این گیاه برای طعم دار کردن غذاهای خود استفاده می کنند. در مکزیک و آمریکا نیز این گیاه مورد مصرف فراوانی دارد.
بنابر تحقیقات این گیاه از جنوب اروپا، شمال آفریقا و غرب آسیا سرچشمه گرفته و یکی از گیاهانی است، که در باغ های بابل کشت می شده. هم اکنون نیز در بیشتر نقاط ایران می روید و از تخم و پودر و برگ های آن در صنعت غذا و دارو استفاده های مختلفی می شود. همچنین برای کسب اطلاع بیشتر در زمینه خواص زنجبیل کلیک کنید.

مواد مغذی گشنیز

این گیاه باارزش دارای ترکیبات و فواید بسیاری است. از جمله آن ها

• وجود ویتامین A، ویتامین C ، ویتامین B6
• آهن، منزیم، کلیسم، پتاسیم و فیبر فراوان
• گشنیز طبع سرد و خشکی دارد و مصرف آن باعث دفع مواد زائد بدن و سرب و آلومینیوم از بدن می شود.

 

خواص تخم گشنیز

تخم گشنیز به لحاظ خواص درمانی آن در برطرف کردن بیماری های مختلف و حفظ سلامتی بدن کاربرد فراوانی دارد، که تعدادی از آن ها عبارتند از:

1-درمان سرماخوردگی و آنفولانزا

تخم گشنیز دارای ویتامین C قابل توجهی است، که باعث می شود این آنتی اکسیدان قوی در درمان سرما خوردگی در کودکان و آنفولانزا مورد استفاده قرار بگیرد.  برگ و تخم گشنیز حدود سی درصد نیاز روزانه به ویتامین C بدن را تامین می کند.

2-خواص تخم گشنیز | کنترل دیابت

عصاره تخم گشنیز حاوی ترکیباتی است، که با وارد شدن به خون باعث ترشح انسولین شده و از افزایش قند جلوگیری می کند و به این طریق سطح گلوکز خون را متناسب نگه می دارد. تخم گشنیز با تاثیر بر عملکرد سلول های بتای لوزالمعده، قند خون را کاهش می دهد. سلول های بتای لوزالمعده مسئول آزاد سازی انسولین هستند، که تحت تاثیر گشنیز انسولین بیشتری ترشح می کنند. همچنین مصرف منظم گشنیز باعث کاهش دیابت نوع دو و سندروم متابولیک می شود.

3-خواص تخم گشنیز | تقویت پوست و مو

تخم گشنیز با تقویت فولیکول های مو باعث رشد مجدد مو شده و جلوی ریزش مو را می گیرد. در واقع مصرف گشنیز باعث تقویت ریشه های مو می شود. فولیکول های مو تحت تاثیر بهم ریختن تعادل هورمون ها و اضطراب دچار ضعف می شود، که نتیجه آن ریزش و کم پشت شدن موهای سر است. که استفاده از تخم گشنیز به صورت مداوم این ضعف را از بین می برد. تخم گشنیز دارای خواص ضد عفونی کننده بوده و در درمان بیماری و التهاب های پوستی نقش موثری دارد. از تخم گشنیز همچنین در درمان اگزما، خارش پوست و آکنه استفاده می شود.

4-کاهش کسترول خون

بنا بر تحقیقات انجام شده، تخم گشنیز حاوی ترکیبات کوریاندرین است، که هضم چربی در بدن را کنترل کرده و باعث کاهش کلسترول و تری گلیسیرید در بدن می شود. همچنین تخم گشنیز در هضم غذا کمک کرده و در افزایش کلسترول خوب تاثیر می گذارد. بنابراین انتخاب تخم گشنیز در رژیم غذایی گزینه مناسبی است. از پودر آن به عنوان ادویه نیز می توان در غذاهای متفاوت استفاده کرد.

5-کمک به هضم غذا

تخم گشنیز با تاثیر بر فعالیت آنزیم تریپسم که آنزیم لوزالمعده است پروتئین های روده را تجزیه می کند. از دیگر خواص آن ضدباکتریایی بودن تخم گشنیز است که به درمان و تسکین سندروم روده تحریک پذیر کمک می کند. همچنین در درمان اسهال و تهوع موثر است. تخم گشنیز منبع خوبی از فیبر و فسفر است، که باعث بهبود حرکات روده شده جلوگیری از یبوست می شود.
تخم گشنیز به تولید مایعات گوارشی و اسید های صفراوی نیز کمک می کند و باعث هضم بهتر مواد غذایی می شود. تخم گشنیز خاصیت ضد عفونی کننده دارد و افزودن تخم آن و یا برگ های تازه گشنیز به برنامه غذایی از مسمومیت های غذایی کودکان جلوگیری می کند و با از بین بردن سموم و مواد مضر و باکتری های عامل بیماری از بدن محافظت می کند.

6-درمان التهاب مفاصل

برای تسکین و درمان التهاب مفاصل می توان از تخم گشنیز به شکل استعمال خارجی و ضماد استفاده کرد. تخم گشنیز به لحاظ دارا بودن سینولول و لینولئیک  به عنوان درمان ضد روماتیسم استفاده می شود. و می تواند به بهبود این بیماری کمک کند.

7-درمان قرمزی چشم

تخم گشنیز خارش چشم را درمان می کند و خاصیت ضد باکتریایی آن از چشم ها در مقابل بیماری های سرایت شونده، مانند ورم ملتحمه مراقبت می کند. به این منظور باید چشم های خود را با جوشانده تخم گشنیز شست و شو دهید. نوشیدن هر روزه آب گشنیز به درمان مشکلات چشمی کمک می کند.  همان طور که قبلا اشاره کردیم تخم گشنیز حاوی آنتی اکسیدان و ویتامین های C و A بوده و برای تقویت عضلات چشم موثر است. تخم گشنیز به خاطر خواص ضد میکروبی خود به درمان ملتحمه چشم کمک می کند.

8-تقویت سیستم عصبی

لینالول که از ترکیبات تخم گشنیز و روغن آن است، در برطرف کردن اضطراب موثر است. این ماده تاثیرات مثبتی روی سیستم عصبی و کاهش تشنج و حملات صرع دارد. همچنین استفاده از برگ های گشنیز در پیشگیری از ابتلا به بیماری آلزایمر موثر است. احتمال بروز بیماری های تباهی عصبی مخصوصا در سنین بالا با مصرف تخم گشنیز کاهش می یابد. و مصرف تخم گشنیز تباهی عصبی را به تاخیر می اندازد.

9-خواص تخم گشنیز | کمک به لاغری

تخم گشنیز سوخت و ساز بدن را افزایش می دهد و به کاهش وزن کمک می کند. به این منظور می توان از جوشانده آن به صورت روزانه استفاده کرد. بی اشتهایی در اثر عوامل بیولوژیکی یا عصبی می تواند، اتفاق بیفتد. خوردن تخم گشنیز می تواند، به تحریک اشتها کمک کرده و علائم این بیماری را کاهش دهد. همچنین مطالعه مقاله تاثیر چاقی بر سلامت روان پیشنهاد می شود.

10-خواص تخم گشنیز | کاهش آلرژی

مصرف منظم تخم گشنیز به کاهش کهیر و خارش و تورم پوست کمک می کند و به دلیل طبع سرد آن در کاهش واکنش های حساسیتی موثر است. همچنین استفاده از جوشانده گشنیز به درمان گلوی متورم کمک می کند. اسید سینول و لینولئیک موجود در تخم گشنیز درمان مناسبی برای مقابله با عفونت های پوستی و درماتیت پوستی است. دانه های گشنیز در برطرف کردن سریع خارش پوست و تسکین آن تاثیر گذار است و به درمان آن کمک می کند.

11-جلوگیری از سکته قلبی

تخم گشنیز باعث کاهش کلسترول خون می شود. بنابراین خطر انباشه شدن لخته های خونی در اثر وجود کلسترول را کاهش می دهد. بنابراین با پاکسازی شریان های خونی از سکته قلبی جلوگیری می کند. اضافه کردن تخم گشنیز به رژیم غذایی باعث بهبود ضربان قلب می شود. تخم گشنیز برای تقویت قلب و تنظیم ضربان آن مفید و موثر است.

12-بهبود عملکرد کبد

تخم گشنیز با تاثیر بر سلامت دستگاه گوارش به طور غیرمستقیم بر کبد نیز تاثیر می گذارد. زیرا سلامتی دستگاه گوارشی از ورود فشار بر کبد جلوگیری می کند و به بهبود عملکرد کبد کمک می کند.

13-درمان اسهال

تخم گشنیز خاصیت ضد میکروبی و ضد باکتریایی دارد، که در زمان اسهال می تواند با از بین بردن ویروس و عفونت های روده به درمان اسهال کمک کند و باکتری های مضر روده را از بین ببرد. حالت تهوع از علائم سرد شدن و ناراحتی و عفونت در ناحیه معده و روده است که به وسیله تخم گشنیز قابل درمان است.
سالمونلا یکی از باکتری های بسیار مضر در روده است، که  مصرف تخم گشنیز به نابودی آن کمک می کند. در روده باکتری های مفید زیادی وجود دارند، که نقش مهمی بر سلامت روده و کارکرد درست آن دارند. مصرف تخم گشنیز با از بین بردن باکتری های کشنده و مضر روده به رشد و محاظت از باکتری های مفید روده کمک می کنند.

14-درمان زخم دهان

در دانه های گشنیز روغنی وجود دارد، که خاصیت ضد عفونی کننده دارد و می تواند زخم های هان را برطرف کند. این روغن همان اسید سیترونول است، که در دانه گشنیز یافت می شود. استفاده از آن در غذاها نیز به دلیل خاصیت ضد عفونی کننده بسیار مفید است. برای آگاهی از خواص دیگر این گیاه می توانید با مشاوره تغذیه در تماس باشید.

15-کم خونی و پوکی استخوان

دانه های گشنیز سرشار از آهن و مواد معدنی هستند، که استفاده آن ها به طور منظم قسمتی از نیاز روزانه افراد به این مواد را تامین می کند. تخم گشنیز همچنین در تقویت و تولید گلبول های قرمز خون و اکسیژن رسانی به سلول های بدن موثر است. پوکی استخوان از بیماری هایی است، که در سنین بالا لاجرم اتفاق می افتد. بنابراین برای به تاخیر انداختن این عارضه می توانید تخم گشنیز را به رژیم غذایی روزانه خود اضافه کنید. زیرا تخم گشنیز به دلیل داشتن مقادیر زیاد کلسیم از پوکی استخوان جلوگیری می کند.

16-تقویت سیستم ایمنی

تخم گشنیز سر شار از ویتامین C و آنتی اکسیدان هایی است، که برای محافظت از سیستم ایمنی ضروری هستند. با مصرف تخم گشنیز به صورت مرتب می توانید، به افزایش میزان آنتی اکسیدان بدن و تقویت سیستم ایمنی خود کمک کنید. از مضرترین ترکیبات بدن رادیکال های آزاد هستند، که دلایل ابتلا به سرطان می باشند. تخم گشنیز با داشتن ترکیبات آنتی اکسیدانی خود با رادیکال های آزاد در بدن مبارزه کرده و آن ها را از بین می برد.

17-کاهش علائم قاعدگی و تنظیم آن

مصرف دانه های گشنیز به کاهش دردهای  سیکل قاعدگی و درد های شکمی و گرفتگی عضلات کمک می کند. همچنین برای سازماندهی و مرتب شدن دوره های قاعدگی به زنان کمک می کند. تخم گشنیز همچنین از بیماری های عفونی زنان نیز جلوگیری می کند.

عوارض مصرف تخم گشنیز

تخم گشنیز علی رغم خواص بسیار زیادی که دارد، مصرف آن برای برخی شرایط خاص نیاز به مشورت پزشک دارد و ممکن است عوارضی به همراه داشته باشد.

1-کاهش فشار خون

برای جلوگیری از افت شدید فشار خون باید در مصرف آن دقت شود. به خصوص در افرادی که فشار خون بالا داشته و داروی فشار مصرف می کنند. همزمانی مصرف تخم گشنیز و داروهای فشار می تواند، برای آن ها خطرناک باشد.

2-کاهش قند خون

مصرف تخم گشنیز برای کسانی که برای درمان دیابت دارو مصرف می کنند، پیشنهاد نمی شود. زیرا تخم گشنیز باعث افتد قند می شود، که اگر در کنار داروی دیابت مصرف شود باعث افت بیش از حد قند خون می شود. بنابراین قبل از مصرف آن حتما باید نظر پزشک را جویا شوید.

3-واکنش عصبی

تخم گشنیز در ردمان مشکلات حساسیتی موثر است. اما در بعضی افراد احتمال بروز واکنش های عصبی وجود دارد، که البته از موارد نادر است. دربرخی موارد استفاده از روغن گشنیز بر روی پوست ممکن است، باعث ایجاد حساسیت پوستی شده و فرد را دچار آفتاب سوختگی کند.  

خواص تخم گشنیز | سخن پایانی

گشنیز از گیاهان باارزشی است ، که مصرف آن قدمت طولانی دارد و به سالیان دور برمی گردد و از گیاهانی است، که مصرف روزانه تمام اجزای آن به صورت پودر و طعم دهنده غذا یا به اشکال دارویی به حفظ سلامتی اندام های مختلف بدن کمک می کند. مصرف تخم گشنیز در زمان بارداری توصیه نمی شود و در صورت نیاز به مصرف حتما با پزشک خود در این مورد مشورت کنید. درباره چگونگی نحوه درست مصرف انواع داروهای گیاهی برای سلامتی جسمی و روانی می توانید از مشاوره روانشناسی راهنمایی بخواهید.