استعدادیابی کودکان | شناسایی استعدادهای ذاتی کودکان چگونه امکان پذیر است؟

یکی از مهم‌ترین وظایف والدین و مشاوران تحصیلی استعدادیابی کودکان است چراکه این مسئله می‌تواند نقش سازنده‌ای در راستای موفقیت کودک در آینده داشته باشد و بهداشت جسمی و روانی او را تضمین نماید. در واقع کشف استعدادها کمک می‌کند تا کودک بتواند بهترین عملکرد خود را در زمینه‌ای که در آن تبحر دارد به نمایش بگذارد. با این حال والدین باید توجه داشته باشند که نقش مهمی در رشد و سرکوب استعدادهای کودکان دارند. گاهی رفتارها و باورهای نادرست می‌تواند زندگی کودک را در مسیری اشتباه قرار دهد. از همین رو استعدادیابی کودکان امری بسیار مهم است که می‌تواند تاثیرات خود را بر جنبه‌های مختلف و از جمله پیشرفت جامعه نیز بگذارد. در این راستا مرکز مشاوره حامی هنر زندگی از جمله مراکز استعدادیابی کودکان است که با کادری مجرب می‌تواند به خانواده‌ها کمک کرده تا دغدغه فرزندان خود را نداشته باشند.

سن استعدادیابی کودکان

کودکان پس از 3 سالگی آرام آرام استعدادهای خود را بروز می‌دهد و والدین می‌توانند به راحتی استعداد فرزند خود را بیابند. در واقع از 3 سالگی شخصیت کودک شروع به شکل گرفتن می‌کند و علایق خود را نسبت به هرآنچه که می‌خواهند نشان می‌دهند. از آن جایی که والدین بیشترین زمان را با کودک سپری می‌کنند باید توجه خاصی به او داشته باشند تا متوجه شوند که کودک در چه زمینه‌هایی تمایل بیشتری از خود نشان می‌دهد. این مسئله را می‌توان در نوع بازی و وسایل بازی کودک متوجه شد. با این حال هرچه که کودک بزرگتر می‌شود استعدادیابی کودکان راحتر صورت می‌پذیرد اما تشخیص زودتر همواره با پیشرفت بهتری همراه خواهد بود.

 

چگونه استعداد ذاتی کودکان خود را شناسایی کنیم؟

هر کودکی دارای استعدادهای گوناگونی است که لازم است والدین آن را کشف کرده و در جهت رشد و ارتقای استعدادها حرکت کنند. استعدادیابی می‌تواند از طریق مصاحبه و با انجام آزمون‌های مختلف از جمله آزمون هوش و خلاقیت انجام گیرد اما با این حال والدین نیز می‌توانند با راهکارهایی که در ادامه درباره آن صحبت خواهیم کرد در این راه کمک کننده باشند. برای آگاهی بیشتر در زمینه تست هوش و خلاقیت کلیک کنید.

آشنا کردن کودک با فعالیت‌های متنوع

تلاش کنید تا فرزندتان در زمینه‌های مختلفی فعالیت داشته باشد تا بتوانید استعداد واقعی او را بیابید. در واقع ممکن است خانواده‌ای کاملا ورزشی تمایل داشته باشند که فرزندشان نیز در ورزش پیشرفت کند با اینکه احتمال دارد کودک به هنر و مفاهیم آن علاقه داشته باشد. پس سعی کنید فعالیت کودک خود را به علایق خود محدود نکنید و اجازه دهید کودک در تمام زمینه‌ها به دنبال هدف خود برود. 

وفق دادن خود با دنیای فرزندان برای استعدادیابی کودکان

تمام تلاش خود را انجام دهید تا از دنیای کودک و تفکرات او آگاه شوید. در واقع کودک شما آنچه را که می‌خواهد در ذهن خود مجسم کرده و یا درباره آن صحبت می‌کند. پس لازم است هرچه بیشتر خودتان را به کودک نزدیک کنید. پای صحبت‌هایش بنشینید تا متوجه شوید در چه زمینه‌ای دوست دارد فعالیت داشته باشد و یا از چه چیزی متنفر است. 

تشویق کردن استعدادهای کودکان

همیشه سعی کنید تمام تلاش خود را انجام دهید تا کودکتان را در هر مسیری که قرار دارد تشویق کنید. بسیاری از والدین تصور می‌کنند که فعالیت مورد علاقه کودکشان در شأن خانواده آن‌ها نیست و با بی اهمیت جلوه دادن فعالیت کودک، تمام تلاش خود را انجام می‌دهند تا کودک بی علاقه شده و از راهی که در آن قرار دارد منصرف شود غافل از آنکه کودک شاید در آن زمینه بتواند بسیار مهارت کسب کند و به جایگاه والایی برسد. 

برای استعدادیابی کودکان به آن‌ها اجازه دهید که رهبر خود باشد

همیشه سعی کنید تمام نقاط قوت و ضعف حیطه علاقه کودک را برای او روشن کنید و با آگاهی کامل هر آنچه که در مسیر کودک قرار دارد را آگاه سازید. توجه کنید که لحن صحبت شما نباید به گونه‌ای باشد که از احساسات شما تاثیر بپذیرد پس تلاش کنید به عنوان یک مشاور و راهنما کودکتان را هدایت کنید اما بگذارید که خود مسیرش را مشخص کند و شما تنها کنارش باشید و خلاقیت کودکتان را پرورش دهید.

برای آگاهی بیشتر در زمینه پرورش خلاقیت در کودک کلیک کنید.

از رها کردن فعالیتی توسط کودکتان نترسید

گاهی کودک در مهارتی استعداد بسیاری دارد اما ناگهان از آن دست می‌کشد و علاقه خود را تغییر می‌دهد. با این حال تا زمانی که احساس نکرده باشید که این اتفاق به یک عادت تبدیل شده و کودک توانایی تصمیم گیری خود را از دست داده است؛ اشکالی نداشته و بازهم کودک خود را حمایت کنید تا بتواند به آنچه که می‌خواهد دست یابد.

 

چه عواملی مانع رشد استعدادیابی کودکان می‌شود؟

نگرانی بیش از حد والدین و اتخاذ تصمیمات نادرست

گاهی والدین به صورت آگاهانه یا از روی عدم اطلاعات درست مانع از پیشرفت و استعدادیابی کودکان می‌شوند که این مسئله می‌تواند آینده کودک را خراب کند. بسیاری از والدین علاقه دارند که کودکشان در زمینه‌ای که آن‌ها می‌گویند فعالیت داشته باشند در صورتی که این باور نادرست است چراکه استعداد هر فرد ذاتی است و منحصر به خودش است. از طرفی دیگر نگرانی بیش از حد والدین می‌تواند آسیب‌های زیادی را به کودک وارد سازد. طبیعی است که هر پدر و مادری نگران فرزندشان باشند اما توجه کنید که هرچیزی باید در حد تعادل باشد و نگرانی بیش از حد شما آسیب زا خواهد بود. 

استفاده بیش از حد از تکنولوژی از موانع رشد استعدادیابی کودکان

متاسفانه بسیاری از کودکان بسیاری از زمان‌های مفید خود را در دنیای بازی‌ها و اینترنت می‌گذرانند. در صورتی که باید بدانید کودک در دوران مهمی قرار داشته و آینده کودک می‌تواند شکل بگیرد. گاهی خود والدین نیز آنقدر در دنیای مجازی به سر می‌برند که از کودک خود غافل شده و نمی‌توانند زمانی را برای فرزندشان در نظر بگیرند. 

مقایسه کودک با دیگران

همه ما این کلمات را از والدین خود شنیده‌ایم که فلانی را نگاه کن چقدر بچه خوبی است، چقدر درس می‌خواند اما تو هیچ تلاشی نمی‌کنی. والدین اگر بدانند که این صحبت‌ها تا چه میزان می‌تواند مخرب باشد هیچگاه چنین صحبت‌هایی را به زبان نمی‌آوردند. باید بدانید که هر کودک رشد منحصر به فردی دارد و نمی‌توان کودکان را با یکدیگر مقایسه کرد. پس سعی کنید با کلمات خود مانع رشد استعداد کودک نشوید.

انتظارات غیر منطقی از موانع رشد استعدادیابی کودکان

همیشه هنگامی که سعی دارید تا کودکتان را تحت فشار قرار دهید و بیش از توانایی‌هایش از او کار بکشید این سوال را از خود بپرسید که آیا انتظارات شما با سطح توقعات کودکتان برابر است؟ گاهی والدین آنقدر به کودک فشار وارد می‌کنند که کودک حتی از درس و مدرسه رفتن نیز زده می‌شود و در کنار آن استعدادهایش کور می‌شود. اگر واقعا به فکر موفقیت تحصیلی و استعدادیابی کودکتان هستید انتظارات غیر منطقی نداشته باشید.

برای آگاهی بیشتر در زمینه موفقیت تحصیلی کلیک کنید.

 

انواع استعدادها و حیطه‌های استعدادیابی کودکان

استعداد زبانی

افرادی که در این زمینه استعداد دارند، توانایی خاصی در مطالعه کتاب و استفاده به جا از کلمات برای ابراز عواطف خود دارند. این افراد می‌توانند در زمینه نویسندگی، شاعری، سخنوری و یا روزنامه نگاری موفق شوند.

استعداد ریاضی

افراد مستعد در ریاضی، استعداد زیادی در بازی با اعداد، رمز گذاری، حل کردن مسائل ریاضی و درک رابطه بین اعداد دارند.

استعداد تخیل یا هوش فضایی

توانمندی و استعداد این اشخاص در خیال پردازی، نقاشی و طراحی، استفاده از رنگ‌ها، سایه‌ها، بافندگی، تقلید و عکس برداری است.

استعداد تفکر عمیق (درون گرایی)

افرادی با ویژگی درون گرایی، استعداد خاصی در کشف احساسات درونی خود دارند. همچنین توانایی تمرکز عمیق و دقیق روی چند موضوع در یک زمان را دارند. این افراد، بیشتر اوقات در حال بررسی افکار و احساسات و طرح‌های بقیه هستند و استعداد خیال پردازی بالایی دارند. این نوع از استعداد، بیشتر در فلاسفه، اندیشمندان، برنامه ریزان و روان شناسان وجود دارد. این استعداد با هوش هیجانی نیز رابطه مستقیم دارد و تقویت هوش هیجانی به پرورش استعداد درون گرایی نیز کمک می‌کند.

برای آگاهی بیشتر در زمینه تقویت هوش هیجانی کلیک کنید.

استعداد بدنی-حرکتی

این دسته استعداد زیادی در استفاده از اندام‌های خود دارند. مثلا در حرکت چشم‌ها، عضلات صورت، دست‌ها و سایر اندام‌های بدن توانایی خاصی دارند. این افراد در ایفای نقش‌های مختلف بازیگری توانمند هستند و ممکن است بعضی از آن‌ها، استعداد خاصی در پانتومیم داشته باشند. این نوع استعداد در ستاره‌های معروف ورزشی مانند بازیکنان فوتبال، ژیمناستیک و ... دیده می‌شود.

استعداد موسیقی و صدا

این افراد، در تشخیص بسیار دقیق صداها توانمندی دارند. همچنین می توانند استعداد زیادی در آهنگ سازی داشته باشند. تنها اهمیت دارد که بتوانید در راستای استعدادیابی و کشف استعداد کودکان حرکت کنید.

برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه کشف استعداد کودکان کلیک کنید.

 

کلام آخر

همان طور که اشاره شد مشاهده مستقیم رفتار بچه‌‌ها در محيط خانه می‌تواند كمک زيادی به شناسايی استعدادهای آن‌ها كند. یکی از نکات مهمی که والدین باید در نظر داشته باشند، واقع‌بيني در كشف استعداد است. بعضی‌ها معتقدند که بسیاری از استعدادهای حقیقی كودک نادیده گرفته می‌شود و یا گاهی والدین از فرزندشان انتظارات نابجایی دارند. به دلیل این است که معمولا والدين دوست دارند کودک‌شان خیلی باهوش باشد و یا در زمينه‌هایی که آن‌ها دوست دارند با استعداد شناخته شوند. برای شناخت بیشتر در زمینه کودک باهوش کلیک کنید.

شما به عنوان والدین آگاه بهتر است بدانید اين کار نه تنها به کودک‌تان کمکی نمی‌کند، بلکه به هدر رفتن استعدادهای واقعی منجر می‌شود. این نکته را مد نظر قرار بدهید که خداوند با قرار دادن استعدادهای خاص در هر فرد، آن‌ها را از هم متمایز می‌کند. پس تلاش کنيد استعدادهای حقیقی و ذاتی کودک خود را کشف کنید و آن را پرورش بدهید.

ممکن است کودکانی داشته باشید که ساعت‌ها سرگرم ساختن و خراب کردن وسايل باشند یا ممکن است بعضی از آن‌ها علاقه زیادی به گوش دادن موسيقی، کتاب داستان و ديدن برنامه‌های همراه با موسیقی تلويزيونی دارند و برخی هم عاشق نقاشی کشيدن هستند. توجه داشته باشید که همیشه بچه‌ها در هر چیزی که استعداد داشته باشند، علاقه زیادی نشان خواهند داد. پس تمام تلاش خود را به عنوان والدین انجام داده تا بتوانید در این راه به کودک خود کمک کنید. ما نیز در مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی شرایطی را برای شما فرآهم کرده‌ایم تا بتوانید استعداد کودک خود را از طریق مشاوره کودک و مشاوره تحصیلی کشف کنید.

برای اطلاع بیشتر درباره روند دریافت مشاوره تحصیلی و مشاوره کودک کلیک کنید.

 

سوالات متداول

استعدادیابی کودکان از چه سنی شروع می شود؟

مطالعات نشان داده است استعدادها بیشتر تحت تاثیر وراثت، اجتماع، فرهنگ و سبک فرزندپروری خانواده بروز می‌کند. بنابراین بهتر است والدین از سنین خردسالی و معمولا 3 سالگی، برای کشف استعدادهای فزرند خود اقدام کرده و زمینه مناسب برای بروز استعداد آن‌ها را فراهم کنید.

مراکز پرورش استعداد چه کمکی می کنند؟

در این مراکز، متخصصان و روانشناسانی حضور دارند تا در شناسایی استعداد فرزندتان به شما کمک کنند و با استفاده از آزمون و ابزار، آن‌ها را در مسیر درست هدایت کنند.

 

برای دریافت مشاوره در زمینه استعدادیابی می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.