تاثیر سیگار و الکل بر اسپرم | تقویت اسپرم پس از ترک سیگار

تاثیر سیگار و الکل بر اسپرم یکی از مسائل مهمی است که تحقیقات زیادی روی آن انجام شده است. برای تعدادی از خانواده ها پیش آمده که برای باردار شدن اقدام کرده اند. اما به دلایلی امکان بارور شدن از سمت پدر پایین بوده. میزان باروری مردان به کیفیت اسپرم موجود در منی آن ها وابسته است. کیفیت اسپرم تحت تاثیر عواملی می تواند افزایش یا کاهش پیدا کند. استفاده از مواد می تواند منجر به تغییرات اپی ژنتیکی در سلول های اسپرم، تغییر بیان ژن و به طور بالقوه بر سلامت و رشد نسل های آینده شود. استفاده ترکیبی از تنباکو/نیکوتین و الکل می تواند اثر هم افزایی بر کیفیت اسپرم داشته باشد و تأثیر منفی بر باروری مردان را تشدید کند. در این مقاله به بررسی این موارد پرداخته می شود.
 

اسپرم چیست؟

اسپرم به سلول های جنسی مرد گفته می شود، که در غده های جنسی تولید می شود. اسپرم در بدن انسان در بیضه، کیسه هایی که خارج از بدن واقع شده اند، ساخته می شود و زمانی که در اپیدیدیم تکامل یافت با منی از بدن خارج می شود. چنانچه در ساخت اسپرم یا آزادسازی آن مشکلی به وجود بیاید، می تواند موجب ناباروری در مردان شود. تولید اسپرم به دلیل این که سلول جنسی است از فرایندهای پیچیده و طولانی در بدن است. چرا که با تخصصی شدن سلول های جنسی اولیه در جنین شروع می شود. برای آشنایی با دلایل ناباروری در مردان و زنان کلیک کنید. 

عدم تعادل هورمونی از نتایج مصرف مواد دخانی و الکلی بوده و قرار گرفتن در معرض نیکوتین می تواند سطح هورمون ها را در بدن مختل کند و بر تولید تستوسترون و سایر هورمون هایی که برای تولید و بلوغ اسپرم ضروری هستند تأثیر بگذارد. همچنین سیگار کشیدن و مصرف نیکوتین با افزایش خطر اختلال نعوظ مرتبط است که می تواند بر عملکرد جنسی و باروری تأثیر بگذارد.

اینفوگرافیک تاثیر سیگار و الکل بر اسپرم

تاثیر سیگار و الکل بر اسپرم | اسپرم سالم

برای این که یک اسپرم، سالم و با کیفیت بوده و توان باروری داشته باشد، باید از نظر کیفی و کمی بررسی شود. زیرا این دو فاکتور، تعیین کننده میزان توانایی منی برای لقاح هستند. منظور از کیفیت اسپرم از نظر ژنتیکی، تحرک و حجم اسپرم است و تحرک اسپرم، ملاک مهمی برای ارزیابی سلامت اسپرم به شمار می رود. چون کم تحرکی اسپرم باعث کاهش باروری اسپرم می شود. اسپرم کم تحرک نمی تواند به راحتی شنا کرده خود را به رحم برساند. برای کسب آگاهی بیشتردر این رابطه از مشاوره جنسی کلیک کنید.

• دیگر فاکتورهای اسپرم که در میزان توانایی منی تاثیر می گذارند موارد زیر هستند.
• میزان حجم منی که بر حسب میلی متر اندازه گیری می شود.
• تعداد کل اسپرم موجود در منی که باید بین 33 تا 46 میلیون اسپرم باشد.
• غلظت اسپرم که منظور تعداد اسپرم در هر میلی لیتر از مایع منی می باشد.
• شکل ظاهری اسپرم که از نظر سلامت بررسی می شود.
• زمان آبکی شدن اسپرم. غلظت مایع منی در ابتدا زیاد است اما به فاصله 30 دقیقه رقیق می شود.
• قابلیت زنده ماندن اسپرم که در آنالیز منی مورد بررسی قرار می گیرد.
• میزان PH منی که از فاکتورهای مهم است و اسیدیته بالای منی می توان باعث از بین رفتن اسپرم شود.
• تعداد سلول های سفید خونی در منی که زیاد بودن آن می تواند، نشانه عفونت در منی باشد.

تاثیر سیگار بر اسپرم

هم تنباکو/نیکوتین و هم الکل می توانند باعث آسیب DNA در سلول های اسپرم شوند و خطر ناهنجاری های ژنتیکی در فرزندان و مشکلات باروری را افزایش دهند. به طور خاص استعمال سیگار و نوشیدن الکل مضرات زیادی دارد. فقط محدود به آلودگی ریه ها یا ناراحتی قلبی نمی شود. سیگار کشیدن می تواند با ایجاد تغییر در فاکتورهای حجم و غلظت و تحرک اسپرم روی باروری مردان تاثیر بگذارد. در ادامه نمونه هایی از تاثیر سیگار بر اسپرم را ملاحظه می کنید. استعمال تنباکو و استفاده از محصولات نیکوتینی می تواند منجر به کاهش تعداد اسپرم، تحرک (حرکت) و مورفولوژی (شکل) شود. این می تواند کیفیت کلی اسپرم را کاهش دهد و شانس لقاح موفق را کاهش دهد.

 برای کسب اطلاعات بیشتر درباره عوارض سیگار کشیدن کلیک کنید.

1-تاثیر سیگار و الکل بر اسپرم |کاهش غلظت

تعداد اسپرم های موجود در منی، میزان غلظت منی را تعیین می کنند. در افراد سیگاری غلظت اسپرم نسبت به سایر افراد کمتر است. وقتی غلظت منی کاهش پیدا می کند به این معنا است که در هنگام انزال تعداد اسپرم های موجود در منی کم شده است. زمانی که تعداد اسپرم از 15 میلیون اسپرم در یک میلی لیتر منی، کمتر باشد یعنی وضعیت غیر عادی است. کم بودن تعداد اسپرم در منی درصد بارداری را کاهش می دهد، اما از بین نمی برد.

2-تاثیر سیگار و الکل بر اسپرم |تغییرDNA

دود تنباکو و توتون حاوی مواد شیمیایی و سموم مضری است که می تواند باعث استرس اکسیداتیو و آسیب DNA در سلول های اسپرم شود. این آسیب می تواند بر زنده ماندن اسپرم تأثیر بگذارد و خطر ناهنجاری های ژنتیکی را در فرزندان افزایش دهد.

از تاثیرات سیگار کشیدن، شکستن و تکه تکه شدن DNA اسپرم است که باعث صدمه به DNA شده و آسیب وارده به DNA ممکن است باعث سقط جنین شود و یا مشکلات در بارداری به وجود بیاورد. مانند اینکه بارداری خارج از رحم اتفاق می افتد. یا موجب اختلال در رشد جنین می شود. مشکلات باروری یکی از سختی های ازدواج با فرد سیگاری است که باید به آن دقت داشت.

3-تاثیر سیگار و الکل بر اسپرم |مورفولوژی

مورفولوژی به معنی تغییر شکل ظاهری اسپرم است. در بررسی و تحقیقات علمی نشان داده شده که شکل ظاهری اسپرم در مردان سیگاری، طبیعی نیست و اسپرم هایی با اشکالی عجیب و غریب تولید می کنند، که باعث می شود اسپرم نتواند به خوبی شنا کند و خود را به تخمک برساند و آن را بارور کند. سوء مصرف الکل نیز می تواند منجر به تغییراتی در مورفولوژی اسپرم شود، از جمله ناهنجاری در شکل و ساختار اسپرم، که می تواند عملکرد و لقاح اسپرم را مختل کند. برای درمان یا پیشگیری از آسیب های گفته شده ترک الکل و سیگار ضروری است. در رابطه با ترک مشاوره ترک اعتیادبه مواد مخدر پاسخگوی شما خواهد بود.

4-تاثیر سیگار و الکل بر اسپرم |کم تحرکی

وقتی توانایی شنا کردن اسپرم مختل می شود، اسپرم دچار کم تحرکی شده است. این عارضه در مردان سیگاری به طور قابل توجهی می شود. اسپرم کم تحرک در رساندن خود به تخمک، دچار ناتوانی شده نمی تواند آن را بارور کند. مصرف مزمن الکل می تواند روند تولید اسپرم (اسپرماتوژنز) را مختل کند و منجر به کاهش تعداد و کیفیت اسپرم شود. الکل همچنین می تواند بر تنظیم هورمونی تولید اسپرم تأثیر بگذارد.

 برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه مشکلات جنسی مردان کلیک کنید.  

تاثیر الکل بر باروری مردان

الکل می تواند در تنظیم هورمون بدن اختلال ایجاد کند و بر سطح تستوسترون و سایر هورمون های دخیل در تولید اسپرم و سلامت باروری مردان تأثیر بگذارد. مصرف الکل باعث کوچک شدن بیضه ها می شود، که به ناتوانی در نعوذ و ناباروری منجر می شود. مصرف الکل باعث کاهش هورمون تستوسترون می شود. در نتیجه غلظت مایع منی، حجم آن و تحرک اسپرم ها کاهش پیدا می کند. شکل ظاهری اسپرم و به طور کلی کیفیت اسپرم کم می شود. نوشیدن الکل با تاثیر بر کبد نیز بر کیفیت اسپرم تاثیر می گذارد. مصرف بیش از حد الکل می تواند به کبد نیز آسیب برساند و بر توانایی آن در متابولیسم هورمون ها و سموم تأثیر بگذارد. این می تواند بر سلامت کلی و کیفیت اسپرم تأثیر بگذارد.
همچنین باعث کمبود میل جنسی مردان و به تبع آن کاهش رابطه جنسی می شوند. بنابراین روی باروری تاثیر منفی می گذارند. الکل به جهت تاثیر مستقیم بر روی اندام تناسلی، باعث اختلال در سیستم تولید مثل شده و با تاثیر بر غدد جنسی در فرایند تولید اسپرم و تغییر میزان هورمون های جنسی، موجب زود انزالی می شود.
گنادوتروپین، هورمون های گلیکو پروتئینی هستند که به طور مستقیم در تولید مثل، در تولید و کیفیت اسپرم تاثیر می گذارند و در عملکرد جنسی نقش اساسی دارند. مصرف زیاد الکل موجب کاهش ترشح این هورمون ها می شود. بنابراین روی باروری تاثیر منفی می گذارد. در این زمینه می‌توانید مقاله‌‌ ترک اعتیاد به الکل را مطالعه کنید.  

تقویت اسپرم و باروری در مردان

از آن جا که سه ماه طول می کشد تا اسپرم بالغ شود، بنابراین از وقتی که اقدام به ترک سیگار یا الکل می کنید سه ماه زمان لازم دارید تا مطمئن شوید که اسپرم سالم است و می توانید برای بارداری اقدام کنید.
برای از بین بردن اثرات سوء مصرف الکل و سیگار، فقط گذر زمان کافی نخواهد بود. به منظور جبران اثرات ناباروری باید اقداماتی انجام دهید تا با تولید اسپرم سالم و افزایش کیفیت آن از نظر تحرک، غلظت و حجم آن در منی، باروری افزایش پیدا کند. همانطور که می دانید مردان هر سه ماه یک بار اسپرم تازه تولید می کنند. بنابراین راه کارهایی که جهت تقویت باروری انجام می شود برای سه ماه بعد تاثیر گذاری خود را نشان می دهد. برای رسیدن به این مقصود، راهکارهای ارائه شده در ادامه مطلب، ممکن است بتواند به شما کمک کند. برای کسب آگاهی بیشتر از راه های افزایش اسپرم در مردان کلیک کنید.

1-تاثیر سیگار و الکل بر اسپرم |رژیم غذایی مناسب

از یک برنامه غذایی مناسب پیروی کنید که بتواند در تقویت اسپرم از نظر حجم، غلظت و تحرک موثر باشد از جمله مواد غذایی که در ادامه معرفی می شوند:

استفاده از منابع غنی ویتامین D :مواد غذایی حاوی ویتامین D، میزان تستوسترون را افزایش می دهند و موجب افزایش تحرک اسپرم می شوند. 
مصرف زینک: از غذاهای سرشار از زینک مانند گوشت، صدف و تخم مرغ، گوشت گوساله، دانه کنجد، کدو تنبل، ماست، نخود فرنگی و میگو استفاده کنید، تا میزان روی در بدنتان افزایش یابد. کمبود روی در بدن، کیفیت اسپرم را پایین می آورد و باعث بالا رفتن ریسک ناباروری در مردان می شود. 
استفاده از منابع کلسیم: از عوامل افت روابط جنسی، کاهش هورمون تستوسترون است. برای جبران آن استفاده از مواد غذایی کلسیم دار توصیه می شود.  
خودداری از مصرف محصولات سویا:  از مصرف مواد استروئیدی که در باشگاه های ورزشی برای افزایش حجم استفاده می شود اجتناب کنید. 
سیر: مصرف سیر بخاطر وجود سلنیوم و آنتی اکسیدان یک انتخاب مناسب است، که به تحرک بیشتر اسپرم ها کمک می کند. همچنین آلیسین موجود در سیر از اسپرم ها محافظت می کند و به بهبود ترشح هورمون های جنسی کمک می کند. 
گردو:  جهت اشباع بودن از اسیدهای چرب، علاوه بر افزایش سرعت و تحرک اسپرم به توانایی زنده ماندن آن ها هم کمک می کند. 
انار: انار نیز سرشار از آنتی اکسیدان است و به عنوان تامین کننده سلامت اسپرم شناخته شده است. انار با کاهش ماده شیمیایی مالون به زنده ماندن و حفظ سلامتی اسپرم ها کمک می کند. 
موز: موز با نقشی که در تنظیم هورمون های جنسی دارد، به استقامت اسپرم و افزایش باروری مردان کمک می کند. 
مصرف آواکادو: آواکادو به دلیل دارا بودن میزان بالای ویتامینE، ویتامین B6  و اسید فولیک در افزایش تحرک اسپرم مفید است.

2-انجام ورزش های هوازی

انجام ورزش های هوازی مانند پیاده روی و دوچرخه سواری برای تقویت قوای جنسی و سلامتی اسپرم ها مفید است. پیاده روی ورزش سبکی است، که باعث کاهش بیماری قلبی و دیابت می شود. در هفته سه یا چهار بار پیاده روی می تواند در تقویت اسپرم و باروری مردان موثر باشد.

3-کاهش استرس

زندگی همراه با استرس، سطح رضایت از رابطه جنسی را کاهش می دهد. میزان کورتیزول بالا، اثرات منفی و کاهشی، روی هورمون تستوسترون می گذارد. برای کاهش استرس می توانید از انجام تمرینات مدیتیشن و پیاده روی، استفاده از هوای پاک و طبیعت بهره ببرید.

4-پوشیدن لباس زیر راحت

پرهیز از پوشیدن لباس زیر تنگ و شلوار جذب، باعث تقویت اسپرم و به طبع، بهبود باروری مردان می شود. بنابراین سعی کنید لباس های زیر راحت بپوشید و اندام تناسلی خود را در تنگنا قرار ندهید. لباس زیر تنگ ممکن است به افزایش دمای بیضه ها بینجامد.

5-داشتن وزن نرمال

مردانی که وزن بالایی دارند و در رنج چاقی قرار می گیرند، مانع افزایش تعداد و تحرک اسپرم می شوند. سعی کنید آب به میزان کافی بنوشید. کمبود آب در بدن موجب کاهش تعداد و تحرک اسپرم می شود. از مصرف نوشیدنی های الکلی و کافئین دار پرهیز کنید.

6-استفاده از مکمل ها

مصرف مکمل های ویتامین مانند روی، ویتامین ای، سلنیوم، الکارنین(درگوشت قرمزو شیر یافت می شود)، فولیک اسید( تخم مرغ، گوشت و کنجد) در افزایش حرکت و تعداد اسپرم ها تاثیر بسیاری می گذارد. برقراری رابطه جنسی متعدد در طول هفته و تجربه انزال در رابطه جنسی سالم باعث افزایش کیفیت اسپرم می شود.

7-کاهش دمای بیضه ها

بیضه ها را خنک نگه دارید زیرا دمای طبیعی برای اسپرم حدود 34 درجه است. قرار گرفتن کیسه بیضه ها در بیرون از بدن برای جلوگیری از دمای زیاد است. خنک بودن بیضه ها به کیفیت اسپرم کمک می کند. قرار گیری در مقابل امواج وای فای و استفاده زیاد از لب تاپ در کاهش تعداد اسپرم موثر است. بنابراین استفاده از این وسایل را محدود کنید. گوشی یا لب تاپ را روی پای خود قرار ندهید. استفاده از دوش آب گرم یا رفتن به سونا از تحرک و تقویت اسپرم جلوگیری می کند. برای کسب آگاهی بیشتر از مواد مضر برای میل جنسی کلیک کنید.

8-تقویت با طب سنتی

در طب سنتی اغلب از داروهای گیاهی برای تقویت و افزایش اسپرم استفاده می شود که به تعدادی از آن ها اشاره می شود. 
زنجبیل: یکی از ادویه های بسیار قوی برای تقویت اسپرم و تخمک به شمار می رود. زنجبیل میل و قوای جنسی را افزایش می دهد و انرژی گرمایی زیادی دارد. از این رو آن را در صدر داروهای تقویت اسپرم می دانند.
مارچوبه: میزان بالایی ویتامینc دارد که به مقابله با رادیکال های آزاد می پردازد و از اکسیداسیون اسپرم جلوگیری می کند و میزان تحرک اسپرم ها را افزایش می دهد. 
برگ تمشک قرمز: حاوی مقدار زیادی کلسیم است که می تواند در تنظیم هورمون های جنسی و رفع اختلالات تخمک گذاری موثر باشد. این گیاه از معروف ترین گیاه ها، راهی طبیعی برای درمان ناباروری است. 
شیرین بیان: گیاهی است که تستوسترون بالا و استروژن کمی دارد. وجود تستوسترون در بهبود و تقویت اسپرم و تخمک مفید است.
مصرف هل، زردچوبه و زیره: استفاده از هل و ادویه هایی مانند زردچوبه و زیره در تقویت نیروی جنسی موثر هستند، به این دلیل که باعث افزایش جریان خون و بالا رفتن انرژی جنسی می شوند. 
ریشه گیاه جنسینگ: این گیاه با تقویت محور( هیپوتالاموس، هیپوفیز، آدرنال) به تعادل هورمون های جنسی بدن کمک می کند و در بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن و همچنین کنترل استرس تاثیرگذار است. در نهایت به افزایش میل جنسی و درمان نعوظ کمک می کند و در تقویت اسپرم مردان نقش موثری دارد.  

تاثیر سیگار و الکل بر اسپرم | سخن آخر

استعمال سیگار و نوشیدن الکل شاید باعث ناباروری کامل نشوند ولی از میان تمام عوامل موثر در کاهش کیفیت اسپرم و باروری مردان، جزء بدترین انواع آن هستند که نه فقط به سلامتی خود فرد بلکه به سلامتی فرزند و نسل بعدی آسیب می رساند. تصمیم شما برای ترک سیگار، سلامتی فرزند شما را تضمین می کند. برای ترک سیگار، الکل یا هر ماده اعتیاد آور دیگری مشاوره روانشناسی کمک شایانی به شما خواهد کرد.