انواع ترس کداماند و چه تأثیری بر عملکرد زندگی انسان میگذارند؟ ترس یکی از هیجانات اصلی انسان است که در پی مواجهه با خطری بیرونی ایجاد میشود. این هیجان به خودی خود نه تنها امری منفی نیست بلکه کمک میکند تا بتوانیم در برابر رویدادهای تهدیدآمیز بیرونی پاسخ مناسبی نشان داده و در نهایت از خود محافظت نماییم. با این حال در برخی موارد افراد دچار واکنشهایی افراطی و نامتناسب با موقعیت پیرامونی میشوند که به آنها ترسهای پاتولوژیک گفته میشود. در روانشناسی ترسهای پاتولوژیک تحت عنوان فوبیا مطرح شده و روشهای درمانی خاصی برای بهبود علائم آنها وجود دارد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد انواع ترس تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
ترس، واکنش هیجانی به خطری واقعی یا تهدیدی قریب الوقوع است. این احساس به ما کمک میکند تا بتوانیم درک بهتری از محیط پیرامون داشته باشیم و واکنشهای متناسب با آن را از خود نشان دهیم. در واقع میتوان گفت که اگر انسان هیجان ترس را تجربه نمیکرد هرگز نمیتوانست از خود در برابر عوامل خطر محافظت نماید و در نتیجه جان او همواره در معرض خطر قرار میگرفت.
در نتیجه اگر این هیجان در برابر عاملی ایجاد شود که به طور جدی سلامت ما را تهدید میکند و یا باعث ایجاد ضرر و زیانی به ما میشود میتوان گفت که واکنشی سالم و طبیعی است. اما اگر واکنشهای مرتبط با هیجان ترس با میزان خطر موجود تناسب نداشته باشد و به طور افراطی یا پایدار تجربه شوند اغلب به عنوان هراسی بیمارگون یا همان فوبیا در نظر گرفته میشوند. این شرایط برای تشخیص، به ارزیابیهای دقیقتری توسط روانشناسان یا روانپزشکان نیاز دارد و در صورتی که عملکرد زندگی فرد را تحت تأثیر قرار داده باشد دریافت درمانهای روان شناختی ضرورت مییابند.
ممکن است برخی افراد هنگام مواجهه با اجسام یا موقعیتهای خاصی دچار نگرانی مفرط شوند و بیمناکی شدیدی را تجربه کنند که در نهایت به عقب نشینی و اجتناب آنها منجر شود. اگر این اجسام و موقعیتها در دنیای واقعی خطری جدی محسوب نشوند و واکنشهای فرد نسبت به دیگران بسیار شدیدتر باشد و نوعی ناهم خوانی با موقعیت در آن دیده شود به عنوان ترسی بیمارگون در نظر گرفته شده و فوبیای خاص نامیده میشود. در این اختلال ترس، اضطراب و اجتناب همیشه بلافاصله پس از مواجهه با موقعیت ترسناک به درجاتی خیلی بیشتر از آنچه که خطر واقعی ایجاب میکند شروع شده و تداوم مییابد. فوبیای خاص انواع گوناگونی دارد که از جمله رایجترین آنها میتوان به ترس از حیوانات، محیط طبیعی، خون، تزریق و جراحت، ترس موقعیتی و سایر ترسهای طبقه بندی نشده اشاره کرد.
ترسهای رایجی در زندگی وجود دارند که در اختلالات روانپزشکی تحت عنوان خاصی طبقه بندی نشدهاند. از جمله این ترسها میتوان به مواردی نظیر ترس از شکست، ترس از موفقیت یا ترس از قضاوت دیگران اشاره کرد. ما در ادامه به طور اجمالی به معرفی و توضیح این موارد پرداختهایم.
افرادی که دچار ترس از شکست هستند افکار فاجعه باری این باره دارند و فکر میکنند که باید همواره کامل بوده و در هر موقعیتی موفقیت را تجربه کنند. این ترس خود میتواند نشان دهنده وضعیت روانشناختی خاصی نظیر کمال گرایی افراطی باشد که نیازمند درمان است چراکه افراد مبتلا به این نوع از کمال گرایی به دلیل ترسی که از شکست دارند اغلب از وارد شدن به هر رقابتی اجتناب میکنند و همین موضوع باعث میشود که عملکردشان از آنچه واقعاً هست پایینتر باشد.
برای شناخت بیشتر در مورد ترس از شکست کلیک کنید.
مبتلایان به ترس از قضاوت شدن ممکن است در ارزیابیهای روانشناختی تشخیص فوبیای اجتماعی را دریافت کنند. این افراد معمولاً از ظاهر شدن در جمع میترسند و همواره در مورد ارزیابی شدن توسط دیگران و یا قضاوت شدن توسط آنها مشغولیت ذهنی دارند. این مشکل میتواند تا حد زیادی عملکرد اجتماعی افراد را تحت تأثیر قرار داده و آنها را به انزوا و گوشه گیری بکشاند.
برای اطلاعات بیشتر در مورد ترس از قضاوت شدن کلیک کنید.
شاید برایتان عجیب باشد اما افرادی هستند که از موفقیت و پیشرفت میهراسند. این وضعیت اغلب تحت عنوان عقده یونس شناخته میشود. علل مختلفی میتوانند در ترس از شکست دخیل باشند که از جمله مهمترین آنها میتوان به کمبود اعتماد به نفس، احساس وابستگی به موقعیت فعلی و نگرانی در مورد از دست دادن جایگاه بالا اشاره کرد.
برای آگاهی بیشتر در مورد ترس از موفقیت کلیک کنید.
ترسهای افراطی میتوانند موضوعات مختلفی را در بر بگیرند. اما مشخصه همه آنها شدت غیر طبیعی، تداوم بیش از حد و تلاش برای اجتناب از آن موضوع خاص است. برای مثال در اختلالی به نام آگورافوبیا یا همان گذرهراسی فرد ممکن است از قرار گرفتن در محیطهای شلوغ، محیطهای بسته یا برخی موقعیتهای باز نظیر قرار گرفتن در صف بترسد. اغلب افکار تحریف شده و نادرستی زیربنای این اختلالات هستند که با رفع آنها این مشکلات نیز برطرف میشوند.
برای مثال در گذرهراسی افراد اکثراً فکر میکنند که اگر در این موقعیت قرار بگیرند ممکن است دچار حمله عصبی شده و علائمی را تجربه کنند که از دید دیگران غیر قابل تحمل یا شرمنده کننده به نظر برسد. در پی ترس از این موضوع، فرد احتمالاً دچار علائم جسمانی مختلفی میشود که از جمله مهمترین آنها میتوان به بیقراری، احساس تشویش، خستگی زودرس، مشکلات تمرکز، خالی شدن ذهن، تحریکپذیری و تنش عضلانی و اختلالات خواب اشاره کرد.
ترسها اگر واکنشی سالم و طبیعی در برابر خطرهای پیرامونی باشند نیاز به درمان ندارند اما در ترسهای پاتولوژیک که زیربنای شناختی داشته و با واکنشهای ناهمخوان با موقعیت همراه هستند ارزیابی روانشناختی و پیگیری جلسات روان درمانی از اهمیت بسزایی برخوردار است. معمولاً برای درمان این شرایط از رویکرد شناختی-رفتاری استفاده میشود. درمانگران در این رویکرد تلاش میکنند تا افکار زیربنایی ترسها را شناسایی کرده و به اصلاح آنها کمک کنند. همچنین استفاده از تکینیکهای رفتاری نظیر مواجه سازی تدریجی و آموزش روشهای آرام بخشی به فرد کمک میکند تا با سهولت بیشتری بهبود علائم مرتبط با ترس را تجربه کند.
برای آشنایی بیشتر در زمینه مشاوره تلفنی کلیک کنید.
ترسهای افراطی که در قالب اختلال فوبیای خاص خود را نشان میدهند اغلب به درمانهای روان شناختی نظیر درمان شناختی-رفتاری به خوبی پاسخ میدهند و نیازی به استفاده از داروهای روانپزشکی برای درمان آنها نیست. مگر اینکه این اختلال شدت بسیار زیادی پیدا کرده باشد و یا در کنار آن اختلالات اضطرابی دیگری دیده شود که در روند درمان مداخله نمایند. در این شرایط اگر روانشناس تشخیص دهد که به درمان دارویی نیاز دارید شما را به یک روانپزشک ارجاع خواهد داد.
برای دریافت مشاوره در زمینه انواع ترس می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
دیدگاه ها
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای مورد نیاز نشانه گذاری شده اند*