طرحواره پذیرش جویی جلب توجه

طرحواره پذیرش جویی جلب توجه چیست؟ شیوه های تربیتی والدین درست یا نادرست در طول سال های کودکی تاثیرات ماندگاری بر ذهن و باور فرزندان می گذارد و ریشه بسیاری از رفتارهای آنها را شکل می دهد نحوه رفتار و تعامل نادرست بسیاری از افراد در بزرگسالی برگرفته از الگوهای رفتاری اشتباه و آموخته شده والدین است و تا حد زیادی به صورت ناخودآگاه اتفاق می افتد که ضمن آسیب به آنها باعث آزار اطرافیان می شود. برای دریافت مشاوره کودک کلیک کنید.

 

طرحواره پذیرش جویی جلب توجه

طرحواره پذیرش یکی دیگر از تله های روانی است که توسط جفری یانگ ابداع شد. طرحواره ها الگوهای رفتاری نادرستی هستند که توسط رفتارها و برخوردهای والدین شکل می گیرند و باورهای فرزندان را می سازند. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه طرحواره درمانی یانگ کلیک کنید.

تله رفتاری که ریشه در کودکی فرد و نوع رفتار والدین با کودک دارد که باعث می شود فرد در بزرگسالی به دنبال جلب توجه گرفتن از اطرافیان و تایید آنها باشد. فردی که در تله جلب توجه گرفتار می شود همواره به دنبال راضی نگه داشتن دیگران برای دریافت تایید آنها است و تمایل دارد از طریق کسب شهرت، قدرت و زیبایی توجه اطرافیان را جلب کند. هرچه میزان دریافت تایید او بیشتر باشد احساس ارزشمندی او  از زندگی و خودش نیز بالا می رود.

چنین فردی بیشتر کارها و اهدافش را به منظور جلب توجه دیگران و تایید آنها انجام می دهد. تحصیل می کند و بهترین نمره را به دست می آورد تا اطرافیان او را مورد تمجید قرار دهند. به دیگران کمک می کنند تا محبوب و مورد توجه باشند. در کسب تایید دیگران آنقدر افراط می کنند تا برای اطرافیان آزار دهنده به نظر می رسند. زیرا تلاش برای جلب توجه و فخر فروشی آنها باعث می شود دیگران را تخریب کنند تا خود را خوب جلوه دهند.

باورهای شرطی مرتبط با تله جلب توجه

دو باور شرطی وجود دارند که نشانه طرحواره جلب توجه هستند و وجود آنها دلالت بر این است که شما دچار این طرحواره شده اید. این دو باور شامل موارد زیر می شوند.

• اگر مردم از من تعریف و تمجید کنند به این معناست که آنها مرا قبول دارند: فردی که دچار این تله است برای این که بتواند تمجید دیگران را به دست آورد تمام تلاش خود را می کند که جایگاه بالایی در روابط اجتماعی به دست آورد. ثروت و اندوخته ای کسب کند و دست آوردهای مهمی در زندگی داشته باشد و به ظاهر خود اهمیت زیادی می دهد تا با دریافت تمجید دیگران حس کند که مورد قبول آنها واقع شده است.
• اگر من را قبول دارند پس من باارزشم: حس ارزشمندی در بیماران مبتلا به این طرحواره به شدت وابسته به نظر و قضاوت دیگران است. اگر بتوانند توجه و تایید شدن توسط دیگران را بگیرند حس ارزشمندی نیز خواهند کرد. این افراد عمیقا باور دارند که برای داشتن حس خوب باید نظر دیگران را جلب کنند. گاهی نیز این طرحواره جبران افراطی تله های دیگر از قبیل محرومیت هیجانی و انزوای اجتماعی است.

 

انواع طرحواره پذیرش جویی جلب توجه

طرحواره جلب توجه با توجه به شیوه واکنش افراد درگیر در آن و رفتارهای آنان در مقابل این تله روانی به انواع مختلفی قابل تقسیم است که در ادامه ملاحظه می نمایید.

• تسلیم در مقابل طرحواره جلب توجه: در این شیوه شما دست به هرکاری می زنید تا توجه دیگران را به خودتان جلب کنید و تمام کارهای خود را نظر دیگران تنظیم می کنید. در این مسیر تا جایی ادامه می دهید که کارهایی انجام می دهید که مورد علاقه شما نیست اما انتخاب شما تسلیم شدن در مقابل این تله است بنابراین مطابق با نشانه ها رفتار می کنید. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه طرحواره درمانی کلیک کنید.
• اجتناب از تله جلب توجه: در این روش برخورد با تله شما از موقعیت هایی که می بایست مورد تایید دیگران باشید فرار  می کنید. هر شرایطی که باعث می شود شما در موقعیت تایید نظر دیگران باشید حذف می کنید. ممکن است در برخی جمع ها شرکت نکید یا از بعضی مشاغل فاصله بگیرید که نیازی به تایید دیگران نداشته باشید.
• جبران افراطی:در این شیوه واکنش شما برعکس تله خواهد بود. شما در این نوع اهل دوست شدن با دیگران و معاشرت با آنها نیستید و از بودن در جمع ها خودداری می کنید و دلتان نمی خواهد که دیگران به شما توجه کنند یا شما را در مورد خاصی تایید کنند. لذا ممکن است احساس تنهایی بکنید و بخاطر انزوا از جمع افسردگی شوید.

 

ریشه های شکل گیری طرحواره جلب توجه

همانطور که پیش تر اشاره شد ریشه بسیاری از رفتارهای غلط افراد به خردسالی و نحوه رفتار والدین با آنها برمی گردد. تله جلب توجه نیز از این قائده استثنا نیست و برگرفته از برخورد و شیوه های تربیتی والدین است. در ادامه برخی از عوامل شکل گیری این طرحواره عبارتند از:

1-والدین با تله جلب توجه یا متفاخر و مقایسه گر

والدینی که با تملق دیگران به دنبال جلب توجه هستند با ناگاهی الگوی نامناسبی برای فرزندان هستند زیرا کودکان تصویری از شیوه های رفتار ندارند و هرکاری که والدین انجام می دهند به شکل اتوماتیک تقلید می کنند. درواقع والدین با چاپلوسی کردن برای جلب توجه و گرفتن تایید به فرزند خود یاد می دهند که برای دریافت دیگران باید از همین شیوه استفاده کند. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه والدین سمی کلیک کنید.

در خانواده هایی که والدین به دنبال چشم و هم چشمی هستند و برای این کار خود را به زحمت می اندازند به زیبایی و تحصیل خود و به دست آوردن مدارج بالا مبادرت می ورزند که توجه دیگران را جلب کنند نیز به فرزندان خود یاد می دهند همین شیوه را پیش بگیرند. فرزندان یاد می گیرند که برای تایید دیگران و دریافت پاسخ تایید کننده باید همانقدر تلاش کنند و با چشم و هم چشمی مقایسه کردن و تلاش زیاد توجه جلب کنند.

2-والدین مهرورز و تایید طلب یا عشق مشروط

برخی والدین نیز مهربان و فرزند دوست هستن اما به این دلیل که شخصیت تاییدطلبی یا شخصیت مهر طلب دارند به ظواهر اهمیت زیادی می دهند و به نوعی نظر دیگران برایشان اهمیت دارد به همین دلیل الگوی رفتاری برای فرزند خود می سازند که علی رغم دریافت محبت از والدین وابسته به واکنش و تایید دیگران هستند و دقیقا مانند والدین خود عمل می کنند و کارهای خود را با لحاظ نظر و تایید دیگران انجام می دهند.

دسته ای از والدین نیز کودکان خود را مشروط بر اینکه به خواسته آنها عمل کنند دوست دارند. یعنی به کودک می فهماند که اگر عشق و حمایت ما را می خواهی باید مطابق خواسته ما رفتار کنی. باید به این سبک زندگی کنی و... این رفتارها باعث می شود کودک باور کند که عشق و محبت در دنیا شرطی است و اگر بخواهد مخالف نظر دیگران رفتار کند محبت و توجهی دریافت نمی کند و این باور در برزگسالی نیز تاثیرات منفی خود را در زندگی فرد برجای می گذارد.

3-طرحواره پذیرش جویی جلب توجه |والدین سلطه گر

این والدین نیز به جای فرزندان خود تصمیم می گیرند و علایق خود را به کودک تحمیل می کنند. مسیر تحصیلی فرزند، مسیر کار او و... همه را خودشان تعیین می کنند و کودک با این شیوه تربیتی در بزرگسالی نیز باور دارد که باید مطابقه خواسته دیگران زندگی کند تا مورد پذیرش باشد. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه والدین کنترل گر کلیک کنید.

 

نشانه های طرحواره جلب توجه

طرحواره ها شیوه های رفتارهای نادرستی هستند که از والدین به فرزندان منتقل می شود و در رفتارهای فرزندان و تعامل آنها با جامعه خود را نشان می دهد. نشانه های این طرحواره عبارتند از:

• تبحر در چاپلوسی کردن و تملق دیگران
• متغییر بودن و عدم ثبات در رفتار
• فخر فروشی به خاطر دارایی
• وابسته بودن به نظر و تعریف دیگران. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه نظر دیگران درمورد من کلیک کنید.
• تلاش برای رسیدن به جایگاه اجتماعی به منظور تایید گرفتن
• نمایش زندگی خود به صورت مدام در شبکه اجتماعی و معرض دید همه
• جشن گرفتن به هر بهانه ای و برای موقعیت های مختلف

ویژگی شخصیتی افراد پذیرش جو

اگر نیمی از خصوصیات زیر را در رفتار و باور خود ملاحظه می کنید به این معناست که شما دچار طرحواره پذیرش جویی جلب توجه هستید. این ویژگی ها عبارتند از

• نگران هستید که مردم درباره شما چه فکری می کنند.
• عامل و محرک بیشتر تصمیمات شما نظر دیگران بوده است.
• در اغلب موقعیت های اجتماعی دچار اضطراب می شوید زیرا نگران هستید اطرافیان شما را قضاوت کنند یا مورد پذیرش نباشید. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه کنترل اضطراب کلیک کنید.
• عملکرد و اعمالم بیشتر بستگی به فردی دارد که با او در تعامل هستم. یعنی شخصیت، موقعیت، افکار و نگرش مخاطب در سیستم عملکرد من تاثیر گذار است.
• حس می کنید شخصیت مستقل و هویت یکتایی ندارید و خود را وابسته به نگاه و نظر دیگران می بینید.
• هر زمان بشتر مورد توجه و ستایش دیگران قرار می گیرید بیشتر حس ارزشمندی می کنید.
• می خواهید که همه شما را دوست داشته باشند و این برایتان مهم است.
• برای شما داشتن موقعیت اجتماعی بالا و پول بسیار مهم است. زیرا می خواهید دیگران را تحت تاثیر قرار دهید.
• اعتماد به نفس شما به طرز فکر دیگران درباره تان بستگی دارد.
• مدام به کارهایی که انجام می دهید فکر می کنید که مبادا کسی را نیازرده باشید و این موضوع تبدیل به نشخوار ذهنی شده است.

 

چهره های متفاوت طرحواره جلب توجه

طرحواره جلب توجه با توجه به نشانه های ابرازی آن با دو تا از اختلالات روانی دیگر همپوشانی دارد یعنی اشخاصی که این اخلالات را دارند نیز در علائم و نشانه های طرحواره جلب توجه اشتراک دارند. این دو اختلال عبارتند از:

• اختلال شخصیت نمایشی: افرادی که به اختلال شخصیت نمایشی مبتلا هستند همواره در تلاش هستند به هر قیمتی شده مرکز توجه باشند و نگاه و نظر دیگران را به خودشان جلب کنند. و برای این هدف هر کاری انجام می دهند. این اختلال از این جهت که شخص در انجام کارها و رفتارهایش وابسته به نظر دیگران است و دوست دارد مورد توجه و تایید اطرافیان باشد با تله جلب توجه همپوشانی دارد. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه درمان اختلال شخصیت نمایشی کلیک کنید.
• افراد خودشیفته: افراد خودشیفته دارای این ویژگی هستند که حس برتری نسبت به دیگران دارند و مدام برای ارضای این حس خود به تحسین و تعریف دیگران وابسته هستند و اگر میزان تمجید کاهش پیدا کند آسیب می ببنند. این افراد اطراف خود را از کسانی پر می کنند که ایشان را تمجید و تایید کنند. این اختلال نیز از این نظر با تله جلب توجه هم پوشانی دارد زیرا در این تله نیز افراد دوست دارند که مورد تایید و تعریف دیگران قرار بگیرند تا حس ارزشمندی و برتری بکنند.

 

درمان طرحواره پذیرش جویی

اگر به طرحواره پذیرش جویی و جلب توجه دچار هستید و به طور مداوم در معرض پیامدهای این تله روانی هستید می توانید با پیگیری نشانه های این اختلال و راه های درمان آن الگوی رفتاری نادرست خود را اصلاح کرده و برای تغییر رفتار و نگرش و زندگی خود قدم بردارید. راه های درمان تله جلب توجه شامل موارد زیر می شود.

1-طرحواره پذیرش جویی جلب توجه | تقویت عزت نفس

اغلب تله های بزرگسالی به دریافت محبت های مشروط کودکی یا عدم دریافت محبت به وجود می آید. اگر در کودکی و درنتیجه شیوه های غلط رفتار والدین به باور رسیده اید که فرد دوست داشتنی نیستید به احتمال بسیار بالا در بزرگسالی به تله های روانی از قبیل طرحواره جلب توجه دچار می شوید.

سعی کنید با افزایش عزت نفس خود با استفاده از تکنیک های لازم، به خودتان کمک کنید و از دام این طرحواره جلب توجه خارج شوید. افرادی که خودشان را دوست دارند و برای خود ارزش قائل هستند کمتر برای کسب محبت و توجه دیگران وابسته به تایید اطرافیان هستند وبرای دریافت محبت آنها خود را آزار نمی دهند.

2-استفاده از عبارات تاکیدی و کمک گرفتن از درمانگر

با استفاده از این عبارات به خودتان بقبولانید که برای خوب بودن و با ارزش بودن به تایید و توجه دیگران نیاز ندارید. به خود بگویید که انسان ارزشمندی هستید. برای خودتان کافی هستید. عزت نفس و اعتماد به نفس دارید. با تکرار این جملات کم کم ذهن شما آنها را باور می کند و در وجود شما نهادینه می شود. برای دریافت مشاوره تلفنی فردی کلیک کنید.

اجازه بدهید یک روان درمانگر در مسیر اصلاح الگوهای رفتاری اشتباه در کنار شما باشد تا به شما کمک کند متوجه شوید خطاها از کجا شروع شدند و ریشه مشکلات رفتاری شما کجا بوده و سپس قدم به قدم با آموزش تکنیک ها و مهارت های ارتباطی درست مشکلات رفتاری شما را حل کند.

 

سخن آخر درمورد طرحواره پذیرش جویی جلب توجه

برای درمان طرحواره و الگوهای رفتاری می بایست صبر و حوصله به خرج دهید. آنچه در طول زمان در باور شما نشسته یک شبه از بین نمی رود. ضمن این که درمان تله های روانی کار سختی است پس انتظارات نامعقول از خود نداشته باشید و به خاطر تکرار اشتباه خود را مواخذه نکنید. باید اجازه دهید در طول زمان مشکلات رفتاری اصلاح شود. برای دریافت اطلاعات بیشتر از خدمات مشاوره روانشناسی کلیک کنید.