خوابگردی | علل، نشانه‌ها و نحوه درمان خوابگردی

خوابگردی یکی از انواع اختلالات خواب می‌باشد که در آن فرد در هنگام خواب، روی تخت می‌نشیند، می‌ایستد و یا شروع به راه رفتن می‌کند. بسیاری از افرادی که دچار این اختلال هستند در مورد علل آن و روش‌های درمانی کنجکاو می‌باشند. خوابگردی می‌تواند نتیجه مجموعه‌ای از عوامل باشد و معمولا علت واحدی ندارد. از جمله این عوامل می‌توان به استرس، تب و ایجاد اختلالاتی در برنامه خواب اشاره کرد. ما در این مقاله در مورد نشانه‌ها، علل و درمان اختلال خوابگردی توضیحاتی را ارائه خواهیم کرد. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

خوابگردی چیست؟

خوابگردی به معنای نشستن، ایستادن یا راه رفتن در طول خواب است. این اختلال خواب در کودکان و جوانان از شیوع بالاتری برخوردار است و معمولا در سال‌های نوجوانی بروز می‌کند. عموما خوابگردی مشکلی جدی در سلامت به وجود نمی‌آورد با این حال در صورتی که به طور مکرر اتفاق بیفتد نشان دهنده اختلال اساسی در خواب است و می‌تواند کیفیت بهداشت روانی فرد را در طول روز نیز تحت تأثیر قرار دهد.

وقوع خوابگردی در سنین بزرگسالی به احتمال بیشتری با سایر اختلالات خواب همراه است و ممکن است برخی مشکلات پزشکی را نیز به همراه داشته باشد. اگر یکی از اعضای خانواده‌ شما به اختلال خوابگردی مبتلا می‌باشد، مراقبت از وی در برابر خطرات احتمالی بسیار اهمیت دارد. به همین خاطر بهتر است با یک متخصص در این زمینه مشورت کنید.

برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه اختلالات خواب کلیک کنید.

اینفوگرافیک خوابگردی

خوابگردی و علائم آن

خوابگردی معمولا در ساعات ابتدایی شب اتفاق می‌افتد یعنی تقریبا زمانی که تنها یک یا دو ساعت از به خواب رفتن فرد گذشته است. این مشکل می‌تواند با علائم زیر همراه باشد.

• بلند شدن از رخت خواب و راه رفتن در محیط پیرامون 
• نشستن روی تخت خواب و باز کردن چشم‌ها در حالی که فرد همچنان از لحاظ سطح هشیاری در خواب است
• ناتوانی در برقراری ارتباط با دیگران در طول خوابگردی
• احساس گیجی و سردرگمی تا مدت کوتاهی  پس از بیدار شدن
• به یاد نیاوردن خاطرات مرتبط با لحظات خوابگردی پس از بیدار شدن
• تجربه اختلال وحشت شبانه در کنار خوابگردی
• داشتن اختلالاتی در عملکرد روزانه به دلیل خواب آشفته 

برای آشنایی بیشتر در زمینه اختلال کابوس کلیک کنید.
همچنین ممکن است فرد مبتلا به این اختلال در طول خوابگردی کارهای زیر را نیز انجام دهد.

• - انجام فعالیت‌های روزمره نظیر لباس پوشیدن، غذا خوردن و حرف زدن با دیگران
• - بیرون رفتن از خانه
• - رانندگی
• - انجام رفتارهایی غیرمعمول نظیر ادرار کردن در خانه
• - درگیر شدن در فعالیت جنسی بدون آگاهی و هشیاری کافی

نکته مهم این است که انجام فعالیت‌هایی نظیر بالا رفتن از پله‌ها یا بیرون رفتن از خانه در طول خوابگردی خطر جراحت و مصدومیت را به همراه دارد به همین خاطر مراقبت از فردی که دچار خواب است در طول زمان خواب اهمیت زیادی دارد.

علت خوابگردی چیست؟

خوابگردی می‌تواند نتیجه مجموعه‌ای از عوامل باشد و معمولا علت واحدی ندارد. از جمله این عوامل می‌توان به استرس، تب، ایجاد اختلالاتی در برنامه خواب به دلایلی نظیر مسافرت و محرومیت‌های طولانی از خواب اشاره کرد. در برخی موارد این اختلال می‌تواند تحت تأثیر شرایط خاصی نظیر موارد زیر آغاز شود.

- آپنه یا اختلال انسداد تنفس در خواب

- مصرف برخی داروهای روانپزشکی نظیر خواب‌آورها و آرام‌بخش‌ها

- مصرف مواد

- ابتلا به سندروم پاهای بی‌قرار

برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه سندروم پاهای بی‌قرار کلیک کنید.

روش‌های درمان

ایجاد تغییراتی در سبک زندگی می‌تواند به شما کمک کند تا بتوانید بر این مشکل غلبه کنید.

- برای مثال برنامه منظمی برای زمان خواب خود در نظر بگیرید و هر شب قبل از به خواب رفتن تمرین‌های آرام‌سازی یا همان ریلکسیشن را به طور منظم انجام دهید.

- مصرف الکل یا مواد را خاتمه دهید و اگر داروهای روانپزشکی مصرف می‌کنید در مورد عوارض آن با پزشک خود گفت‌وگو کنید.

اگر با استفاده از این روش‌ها بازهم به طور مکرر خوابگردی را تجربه می‌کنید به یک روانشناس بالینی مراجعه کنید. روانشناس با بررسی عوامل زمینه ساز این مشکل نظیر اضطراب‌های روزمره و ارائه راهکارهایی برای مدیریت آن‌ها، به شما برای درمان اختلال خوابگردی کمک خواهد کرد. در صورت نیاز به درمان‌های دارویی، روانشناس شما را به پزشک ارجاع خواهد. پزشک نیز با تجویز داروهایی نظیر آرام‌بخش‌ها و ضدافسردگی‌ها روند درمان را تسهیل خواهد کرد.

برای آگاهی بیشتر در زمینه تنظیم خواب کلیک کنید.

سؤالات متداول

- چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به اختلال خوابگردی هستند؟

عواملی نظیر ژنتیک و سن جزء عوامل خطر برای ابتلا به این اختلال محسوب می‌شوند. از آن جهت ژنتیک در ابتلا به خوابگردی مؤثر است که مشاهده شده افرادی که یکی از والدینشان به این اختلال مبتلا می‌باشد با احتمال بیشتری درگیر آن می‌شوند. این احتمال زمانی که هردو والدین به خوابگردی مبتلا باشند تا حد زیادی بالاتر خواهد رفت. در مورد تاثیر سن نیز می‌توان گفت به طور کلی کودکان، نوجوانان و جوانان بیش از دیگران در معرض ابتلا به این نوع از اختلال خواب قرار دارند.

- چه زمانی لازم است به خاطر این اختلال به متخصص مراجعه کنیم؟

اگر خوابگردی به طور مکرر اتفاق می‌افتد برای مثال بیش از دو بار در هفته یا بیش از یک بار در طول شب، احتمال آسیب و خطرات ناشی از آن بالا می‌رود و به همین خاطر لازم است که برای درمان آن به یک متخصص مراجعه کنید. همچنین شرایطی نظیر انجام رفتارهای پرخطر در طول خوابگردی، بروز برای اولین بار در بزرگسالی، مختل شدن زیاد کیفیت خواب و کاهش عملکرد روزانه از جمله شرایط هشداردهنده‌ای هستند که لازم است برای رسیدگی به آن‌ها مراجعه به روانشناس یا روانپزشک را در دستور کار خود قرار دهید.

برای دریافت مشاوره در زمینه خوابگردی می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.