روش های نوین کمک باروری | معرفی کامل روش ها و تفاوت هر کدام

خوشحال می شویم برای دیدن ویدیوهای مرتبط با روش های نوین کمک باروری پیج اینستاگرام دکتر فرزاد طباطبایی را دنبال کنید.

روش های نوین کمک باروری همانطور که از اسمشان پیدا است به زوج هایی که با چالش بچه دار نشدن مواجه هستند کمک می کنند. پدر یا مادر شدن اتفاقی است که می تواند هر کسی را به وجد آورد. اما چه می شود اگر در مراحل وقوع بارداری مشکلی پیش آید و زوجین متوجه شوند که نمی توانند لذت داشتن بچه را تجربه کنند؟ به طور حتم احساسات ناخوشایندی به سراغ این زوج می آید اما مسئله این است که آیا واقعا قرار است این زوج از این لذت بی بهره باشند؟ باید بگوییم امروزه روش های بسیار زیاد و متنوعی برای درمان ناباروری وجود دارد. 
در بعضی مواقع ناباروری منشاء روانی دارد و یا دلیل آن اختلالات جنسی زوجین است که می توان به سهولت از طریق مشاوره جنسی در جهت رفع این مشکلات اقدام نمود. برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص مشاوره جنسی و زناشویی کلیک کنید.
 

مروری بر ناباروری

هنگامی که زوجی پس از یک سال رابــطه جنسی بدون محافظت، بچه دار نشوند می توان آن ها را نابارور تلقی کرد؛ البته برای زنان 35 سال به بالا این زمان به 6 ماه تقلیل می یابد. این مدت زمان به این علت است که در هر چرخه قاعدگی احتمال ایجاد حاملگی فقط 15 تا 20 درصد است. 
حدود ده تا 15 درصد از زوجین، نابارور هستند. در بین زوج های نابارور، 40 درصد عامل بروز ناباروری در زنان، 40 درصد در مردان و 20 درصد در هر دو نفر است. برای ایجاد باروری باید دستگاه تولید مثل زن و مرد کاملا سالم باشد و عملکرد مناسبی داشته باشد. سن، مشکلات تخمک گذاری و نــارسایی زودرس تخمدان، اضافه وزن، عدم توانایی در تولید اسپرم و عوامل مختلف دیگری می توانند از دلایل ناباروری باشند، همچنین در ده درصد از ناباروری ها علت مشخصی برای این اتفاق نمی توان یافت. برای آگاهی بیشتر درباره دلایــل ناباروری در مردان و زنان کلیک کنید.  

اینفوگرافیک روش های نوین کمک باروری

درمان ناباروری

پس از این که زوجی تشخیص ناباروری گرفتند به احتمال زیاد به یک متخصص مراجعه می کنند تا مشکل خود را حل کنند. خوشبختانه برخلاف گذشته که دانش کافی برای این امر وجود نداشت، امروزه درمان های متنوعی وجود دارد که احتمال باردار شدن و درمــان ناباروری را به طور قابل ملاحظه ای افزایش می دهند.

حفظ خونسردی و آرامش

شاید مهم ترین مسئله در مواجهه با این مشکل این است که زوجین آرامــش ذهن خود را حفظ کرده و به جای فرار از مشکل در صدد حل آن برآیند. برای این کار بهتر است اول به یک مشاور و متخصص در این حوزه مراجعه نموده تا مشکل آن ها بررسی شده و ریشه یابی شود؛ گاهی تنها به این دلیل که زوج از روش صحیح و اصولی رابطه جنسی منجر به بــاردار شدن اطلاعات کافی ندارند باروری رخ نداده است.

فواید روش های کمک باروری

روش های کمک باروری مزایای متعددی را برای افراد یا زوج هایی که ممکن است مشکلات باروری یا مشکلات باروری طبیعی را تجربه کنند، ارائه می دهد. برخی از مزایای کلیدی روش های کمک باروری عبارتند از:

1. افزایش شانس باروری: روش های کمک باروری، مانند لقاح آزمایشگاهی (IVF) یا لقاح داخل رحمی (IUI)، می تواند به طور قابل توجهی شانس باروری را برای افراد یا زوج هایی که با ناباروری دست و پنجه نرم می کنند، افزایش دهد.
2. درمان مسائل مختلف باروری: روش های کمک باروری می تواند به رفع طیف گسترده ای از مسائل باروری، از جمله اختلالات تخمک گذاری، انسداد لوله های فالوپ، تعداد کم اسپرم و سایر شرایط سلامت باروری کمک کند.
3. غربالگری ژنتیکی: تکنیک های کمک باروری اغلب شامل غربالگری ژنتیکی جنین قبل از لانه گزینی می شود که می تواند به شناسایی و جلوگیری از انتقال اختلالات ژنتیکی به فرزندان کمک کند.
4. گزینه هایی برای زوج های همجنس و والدین مجرد: روش های کمک باروری گزینه هایی را برای زوج های همجنس و افراد مجردی که می خواهند از طریق اسپرم اهدایی، تخمک اهدایی، رحم جایگزین یا سایر فناوری های کمک باروری بچه دار شوند، فراهم می کند.
5. حفظ باروری: روش های کمک باروری، مانند انجماد تخمک یا بانک اسپرم، به افراد اجازه می دهد تا باروری خود را برای استفاده در آینده حفظ کنند، به ویژه در مواردی که درمان های پزشکی یا عوامل مرتبط با سن ممکن است بر باروری تأثیر بگذارند.
6. حمایت روانی: کلینیک های کمک باروری اغلب خدمات مشاوره و پشتیبانی را برای کمک به افراد و زوج ها ارائه می دهند تا چالش های عاطفی مرتبط با ناباروری و کمک باروری را حل کنند.
7. طرح‌های درمانی شخصی‌شده: روش‌های کمک باروری را می‌توان بر اساس نیازها و شرایط فردی تنظیم کرد که امکان برنامه‌های درمانی شخصی‌سازی‌شده را فراهم می‌کند که مسائل باروری، سابقه پزشکی و ترجیحات خاص را در نظر می‌گیرد.
8. به طور کلی، روش‌های کمک باروری، امید و فرصت‌هایی را برای افراد و زوج‌هایی که برای باردار شدن طبیعی تلاش می‌کنند، فراهم می‌کند و راهی را برای والدینی می گشاید که در غیر این صورت امکان آن نبود.

درمان با روش های نوین کمک باروری

از جمله مهم ترین روش های درمان ناباروری می توان به موارد زیر اشاره کرد که خوشبختانه همه ی آن ها با کیفیت ممتاز و در سطح استاندارد های بین المللی در ایران در دسترس زوجین است:

• دارو درمانی یکی از روش هایی است که هم برای مشکلات مرتبط با زنان و هم مشکلات مرتبط با مردان  مانند راه های افــزایش اسپرم در مردان انجام می شود.
• استفاده از رحم اجاره ای یا اسپرم یا تخمک و یا حتی جنین اهدایی نیز از دیگر روش های درمان است که معمولا زمانی که دیگر روش ها به نتیجه نرسید می توان به سراغ آن رفت.
• جراحی برای برطرف کردن مشکلات آناتومیک در زنان یا مردان نیز گاهی لازم است.
• روش دیگر درمان باروری استفاده از روش های نوین کمک باروری است که انواع مختلفی دارد.

انتخاب نوع درمان بستگی به سن زوجین، مدت زمان نابارور بودن و اولویت های شخصی زوجین دارد. تاثیر سن در قدرت باروری مردان بسیار زیاد است. درمان ناباروری گاهی زمان بر بوده و نیازمند صبر و صرف زمان کافی، حمایت مالی و فیزیکی است زیرا ممکن است در مراحل اولیه درمان موفقیتی حاصل نشود. همچنین برخی از دلایل ناباروری ممکن است هیچ گاه درمان نگردد. 
یک نکته مهم در درمان ناباروری که باید حتما مورد توجه قرار بگیرد این است که زوجین برای هر کدام از روش هایی که قرار است برای درمان در پیش بگیرند ضروری است که به مراکز تخصصی و مورد تأئید مراجعه کنند. زیرا متأسفانه گاهی شنیده می شود که برخی مطب ها و مراکز غیر تخصصی اقدام به انجام درمان ناباروری می کنند. مراجعه به این مکان ها اگر ضرری در پی نداشته باشد حداقل می توان به طور قطع گفت که نتیجه ای هم نخواهد داشت و فقط منجر به صرف وقت و هزینه خواهد شد.

روش های نوین کمک باروری

همه روش های درمانی که در آن تخمک و اسپرم در خارج از بدن افراد دستکاری می شوند تا برای مــراحل لقاح و شکل گیری جنین آماده باشند و سپس به رحم انتقال می یابند را روش های نوین کمک باروری یا ART می نامند. استفاده از این روش ها یکی از تصمیمات مهم و احتمالا سخت است که یک زوج نابارور برای حل مشکل خود می گیرند.
برای انجام این روش های درمانی به یک تیم متخصص شامل متخصص زنان، متخصص اورولوژی، متخصص ژنتیک پزشکی جهت بررسی احتمالات بــیماری های ژنتیکی، متخصص پاتولوژی، جنین شناس، تکنسین آزمایشگاه و پرستار نیاز است. این گروه پس از انجام اقدامات تشخیصی و بررسی نتایج آزمایشات و مشخص شدن علت ناباروری، روش درمانی مؤثر و مناسب را به زوجین پیشنهاد داده و مزایا و معایب آن روش را برای آن ها به طور کامل شرح می دهند. به هر حال مسلم است که تصمیم نهایی را زوجین به کمک این گروه متخصص خواهند گرفت. انواع مختلفی از روش های نوین کمک باروری وجود دارد که در ادامه به آن ها اشاره می شود:

1-روش های نوین کمک باروری | لقاح مصنوعی یا IVF

زمانی که ناباروری به علت انسداد لوله های رحمی در زن یا کاهش تعداد اسپرم و یا کم تحرک بودن اسپرم در مرد اتفاق بیافتد از لقاح آزمایشگاهی استفاده می شود. به این صورت که تخمدان با استفاده از دارو یا روش دیگری برای تخمک گذاری تحریک شده و تخمک گیری انجام می شود. سپس در ظرف آزمایشگاهی تخمک و اسپرم لقاح می یابند و بعد از دو تا پنج روز جنین به رحم مادر منتقل می شود. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره عــمل آی وی اف یا لقاح مصنوعی کلیک کنید. 
در هر بار انتقال معمولا 2 یا 3 جنین وارد رحم می گردند و اگر جنین دیگری باقی باشد منجمد شده تا در صورت نیاز مورد استفاده قرار گیرد. در این روش بهترین جنین ها برای انتقال به رحم انتخاب می شوند و از آن جایی که تخمک بارور شده و جنین ایجاد شده است، احتمال باروری بیشتر می شود. در کنار این مزایا باید در نظر داشت که اگر برای تحریک تخمک گذاری از هورمون استفاده شود ممکن است عوارض جانبی ایجاد کند.

2-روش های نوین کمک باروری | تلقیح داخل رحمی مایع منی یا IUI

در ناباروری هایی که اسپرم به هر دلیلی توانایی رسیدن به تخمک را ندارد، یک نمونه اسپرم از مرد تهیه شده و پس از آماده سازی های لازم در زمان نزدیک به تخمک گذاری در رحم زن تلقیح می شود. این روش ساده ترین و اولین روشی است که معمولا برای کمک به باروری انجام می شود. این عمل را می توان چند بار تکرار کرد البته در هر دوره قاعدگی فقط یک بار قابل انجام است. این روش نسبت به IVF آسیب کمتری ایجاد می کند و ارزان است. باید توجه داشت که اگر در این روش برای آزاد سازی تخمک از هورمون استفاده می شود احتمال چند قلو زایی بیشتر می گردد. برای کسب اطلاعات در خصوص بــارداری دوقلو کلیک کنید.
 

3-روش های نوین کمک باروری | انتقال گامت به لوله های رحمی یا GIFT

در این روش سلول های تخمک و اسپرمی که از زن و مرد تهیه شده است را به صورت ترکیبی وارد لوله رحم می کنند تا در آن جا به طور طبیعی لقاح یابند. اگر لقاح اتفاق بیافتد سلول تشکیل شده شروع به رشد کرده و وارد رحم می شود تا دیگر مراحل بــارداری را طی کند.

4-انتقال سلول تخم به داخل لوله رحم یا ZIFT

تنها تفاوت این روش با روش IVF در این است که در این روش سلول حاصل از لقاح تخمک و اسپرم در حدود یک روز بعد از لقاح که هنوز تک سلولی است وارد لوله رحم می گردد. اگر این روش موفقیت آمیز باشد این سلول شروع به رشد کرده و وارد حفره رحم می شود و احتمال حاملگی بیشتر می شود.
 

5-میکرو اینجکشن یا تزریق داخل سیتوپلاسمی اسپرم یا ICSI
 

زمانی که مرد دچار اخــتلال نعوظ باشد و یا اینکه قادر به انزال نباشد و یا تعداد اسپرم بسیار کم باشد میکرو اینجکشن کاربرد دارد. این روش که یکی از مهم ترین روش های نوین کمک باروری است و به آن به عنوان انقلابی در حوزه ی تولید مثل نگاه می شود، فقط در مرحله لقاح با روش IVF متفاوت است به این صورت که پس از تخمک گیری، تخمک توسط پیپت مخصوص ثابت نگه داشته می شود و به وسیله سوزنی مخصوص اسپرم به درون سیتوپلاسم تخمک تزریق می شود تا لقاح اتفاق بیافتد. در این مورد نیز 2 تا 3 جنین به رحم مادر منتقل می شوند.

6-انتقال جنین منجمد یا CET

زمانی که تعداد تخمک ها زیاد باشد و تعداد جنین های حاصل از لقاح آزمایشگاهی بیشتر از حد نیاز شود، تعدادی از جنین ها را منجمد می کنند تا در صورت عدم بارداری در آینده مورد استفاده قرار دهند.

7-رحم اجاره ای

هنگامی که به دلایل مختلف امکان رشد جنین در رحم مادر وجود نداشته باشد، تخمک و اسپرم لقاح یافته را وارد رحم زن دیگری می کنند تا مراحل رشد جنینی در آن جا طی شود. مادر جایگزینی موظف است که از جنین مراقبت های لازم را به عمل آورد و پس از تولد نوزاد، او را به زوج تحویل دهد.

عوارض روش های نوین کمک باروری

مسلما این روش ها نیز مانند هر روش درمانی دیگر دارای عوارضی است که بهتر است پیش از انجام آن ها از این عوارض آگاهی یافت. یکی از رایج ترین عارضه های روش های درمانی کمک باروری، چند قلو زایی است. عارضه دیگر سندرم تحریک بیش از حد تخمدان است که به علت استفاده از داروهایی که به القای تخمک گذاری کمک می کنند ممکن است رخ دهد و در نتیجه آن تخمدان ها متورم و دردناک می شوند.
زایــمان زودرس و یا کم وزن بودن نوزاد هنگام تولد و یا تولد نــوزادان نارس نیز در بارداری های ناشی از روش های نوین کمک باروری می تواند اتفاق بیافتد که یکی از دلایل آن چند قلو بودن نوزادان است. خونریزی و عفونت نیز در مواردی اتفاق می افتد که البته احتمال آن در روش های کمک باروری بسیار کمتر از روش های تهاجمی دیگر برای درمان ناباروری است.  

فشار های روحی ناشی از ناباروری

نابارور بودن یک زوج می تواند مشکلات روحی و روانی را برای آن ها در پیش داشته باشد. کنار آمدن و پذیرفتن این مشکل می تواند به شدت دشوار باشد. در این مواقع زوجین در کنار اقدام به درمان و حل مسئله، نیازمند کمک های روحی و مشاوره تخصصی هستند. همچنین راهکار هایی وجود دارد که می تواند کنار آمدن با شرایط و غــم بچه دار نشدن را راحت تر کند برای مثال بهتر است زوج ها به طور کامل در مورد روند درمان و تمام نتایج احتمالی آن آگاهی یابند تا برای هر نتیجه ای آماده باشند یا در کنار استفاده از روش های درمانی به جایگزین های دیگری مثل به سرپرستی گرفتن یک کودک یا استفاده از جنین اهدایی و یا حتی نداشتتن بچه نیز فکر کنند.

در حین درمان ناباروری نیز بهتر است زوجین با تغییر سبک زندگی خود و با داشتن تــغذیه سالم و انجام ورزش های روزانه به بهبود روند درمان کمک کنند. کاهش استرس نیز در حین درمان می تواند به نتایج بهتری بیانجامد. همچنین در طول انجام درمان ناباروری توصیه می شود که زوجین با افرادی که دوستشان دارند در ارتباط باشند تا احساس حمایت و انگیزه کنند. در این دوران بروز دادن احساسات و کمک خواستن از دیگران می تواند احساس بهتری در زوج نابارور ایجاد کند تا راحت تر بتوانند مسیر درمان را طی کنند. برای کاهش این فشارهای روانی بهترین کار، مــشاوره خانواده است.  

توصیه نهایی درباره روش های نوین کمک باروری

نتیجه ی درمان ناباروری هر چه که باشد، فرد در طول درمان یا پس از حصول یا عدم حصول نتیجه به دلایل مختلفی مثل استرس و ترس از شکست، طولانی بودن و هزینه بر بودن مسیر درمان، حرف های اطرافیان یا چند قلو زایی و ... ممکن است دچار اضطراب یا افــسردگی شود، بنابراین بهترین کار این است که هر زوج نابارور در هر مرحله از فرآیند ناباروری (مواجهه با ناباروری، تصمیم برای درمان، حین انجام درمان، حصول نتیجه، عدم حصول نتیجه، تولد فرزند) تحت نظر یک مشاور متخصص باشند تا بتوانند با کمک او فشار های روحی و عاطفی ایجاد شده را راحت تر و با آسیب کمتر پشت سر بگذارند. مشاوران حامی هنر زندگی می توانند در این زمینه یاری گر شما باشند. برای کسب اطلاعات بیشتر از مشاوره روانشناسی کلیک کنید.