درمان فوبی کودکان | پیامدها و روش‌های درمان فوبی در کودکان

روش‌های درمان فوبی کودکان کدام‌اند؟ فوبی کودکان همان ترس‌های نامتناسب و غیر منطقی است که منجر به اجتناب کودک از موضوع ترس آور می‌شود. اغلب فوبیاهای بزرگسالی ریشه در کودکی دارد. در واقع نادیده گرفتن درمان فوبی کودکان منجر به تشدید آن در بزرگسالی و یا گسترش آن به سایر اختلالات روانی می‌گردد. فوبیا اختلالی نیست که با گذشت زمان درمان شود و از آن جایی که می‌تواند ریشه در کودکی داشته باشد، بهتر است تشخیص و درمان فوبی کودکان جدی گرفته شود. آگاهی والدین از ترس‌های کودک و آموزش نحوه برخورد مناسب با آن‌ها می‌تواند کمک کننده باشد. در این مقاله می‌توانید با اختلال فوبی کودکان و روش های درمان فوبی کودکان آشنا شوید. برای اطلاع از نشانه‌های استرس در کودکان کلیک کنید.

اختلال فوبی در کودکان

فوبیا ترسی شدید، غیر معقول و پایدار از یک جسم، شخص، حیوان یا موقعیت است که باعث اجتناب در کودک می‌شود و زندگی اش را مختل می‌کند. برخلاف بزرگسالان، کودکان معمولا تشخیص نمی‌دهند که ترس‌هایشان غیر واقعی است. کودکان مبتلا به فوبی، ممکن است آنقدر به این نگرانی‌ها و آسیب‌های ناشی از آن اشتغال ذهنی داشته باشند که نتوانند از فعالیت‌های روزمره شان لذت ببرند. برای اطلاع از نشانه‌ها و درمان استرس در کودکان کلیک کنید.

پیامد های فوبی در کودکان

کودکان مبتلا به فوبی، در مواجهه با محرک  هراس آور، بلافاصله دچار اضطراب می‌شوند که به صورت گریه کردن، سر و صدا راه انداختن، سفت شدن اندام‌ها یا چسبیدن به دیگران ظاهر می‌شود. در برخی از کودکان، فوبی به صورت عدم تمایل برای برقراری ارتباط با افراد ناشناس می‌باشد و هنگام حضور در کنار سایر همسالان یا بزرگسالان صورتشان سرخ می‌شود، سکوت می‌کنند، به والدینشان می‌چسبند یا سعی می‌کنند مخفی شوند. این اختلال باعث اجتناب و محدود شدن فعالیت‌های کودک شده و در برخی از کودکان باعث کناره گیری از موقعیت‌های اجتماعی می‌شود. در نهایت به منزوی و گوشه گیر شدن کودک منجر می‌شود. برای اطلاع بیشتر از فوبیا کلیک کنید.

به دنبال کاهش ارتباط کودک با محیط بیرون، مهارت‌های اجتماعی و شناختی متناسب با مراحل رشدی، در کودک شکل نمی‌گیرد. قدرت ابراز وجود در برخی از این کودکان پایین است در نتیجه ممکن است به هدفی برای زورگویی سایر بچه‌ها تبدیل شود. برای اطلاع بیشتر از روانشناسی رشد و مراحل رشدی کلیک کنید.

آیا تمام ترس‌های کودکان نیاز به درمان دارد؟

گاها برخی خانواده‌ها به کوچک‌ترین ترس‌های کودک خود حساسیت و واکنش نشان می‌دهند و گمان می‌کنند کودکشان فوبیا دارد. توجه داشته‌باشید که گاه حساسیت زیاد و واکنش‌های افراطی به ترس‌های منطقی کودکان، ترس آن‌ها را تقویت می‌کند و باعث ایجاد توجه طلبی در کودک می‌شود. برای مثال ترس از ارتفاع در کودکان می‌تواند طبیعی باشد. مانند زمانی که بر لبه‌ی پشت بوم می‌ایستند گریه می‌کنند، دچار استرس و تعریق می‌شوند و ضربان قلب ان‌ها افزایش می‌یابد. اما زمانی که کودک با بالا رفتن از نردبان کوچک یا پله‌ها دچار استرس زیادی می‌شود، نیاز به درمان دارد. برخی از ترس‌های کودکان را می‌توان در محیط خانواده و یا با مواجهه سازی تدریجی درمان کرد.

درمان فوبی در کودکان

کودکان مبتلا به ترس‌های غیر منطقی و اختلال فوبیا، همانند کودکان استثنایی نیازمند درمان‌های ویژه هستند. برای اطلاع بیشتر از کودکان استثنایی کلیک کنید. برای درمان فوبی کودکان چندین روش درمانی وجود دارد که متخصصان از آن‌ها استفاده می‌کنند. در ادامه هر کدام از این درمان‌ها را به اختصار توضیح خواهیم داد:

1. مداخله های خانوادگی در درمان فوبی کودکان

درمان فوبی کودکان در بافت خانواده نسبت به روش‌هایی که تمرکز صرفا روی کودک است تأثیرات چشمگیرتری خواهد داشت. در واقع بافت خانواده و شیوه تعامل اعضای آن می‌تواند نقش کلیدی در اثربخشی درمان فوبی کودکان داشته باشد. والدین باید از کوچک جلوه دادن ترس کودک و مسخره کردن او پرهیز کنند. درک شدن کودک، توسط اعضای خانواده و پذیرش آن‌ها، می‌تواند نقش موثری در بهبودی کودک ایفا کند. والدین نباید کودک را وادار کنند که با ترس خود رو به رو شود و یا با عصبانیت، با او برخورد کنند چون موجب تشدید ترس در کودک می‌شود. دریافت مشاوره خانواده به والدین کمک خواهد کرد تا بتوانند رفتاری موثرتر داشته باشند.

2. یادگیری مشاهده‌ای در درمان فوبی کودکان

کودکان، بسیاری از رفتارها را از طریق مشاهده همسالان خود و بزرگسالان یاد می‌گیرند. والدین می‌توانند با رفتار شجاعانه هنگام مواجهه با عامل ترس در کودک، به الگوی مناسبی برای او تبدیل شوند. روانشناسان از همین روش برای درمان فوبی کودکان به صورت پلکانی استفاده می‌کنند و در نهایت از کودک می‌خواهند تا رفتار شجاعانه را تقلید کند.

3. رفتار درمانی در درمان فوبی کودکان

رفتار درمانی برای شناسایی رفتارهای ناسالم و کمک در ایجاد تغییر آن رفتارها برای کودک استفاده می‌شود. در رفتار درمانی، ابتدا عامل هراس در کودک شناسایی می‌شود. سپس میزان ترس کودک در ارتباط با آن موضوع تعیین می‌شود و با تکنیک‌های موجود، به دنبال خاموش کردن پاسخ ترس در کودک می‌باشند. بهترین شیوه برای از بین بردن ترس کودک، مواجهه کردن تدریجی او با عامل ترس است که باید زیر نظر متخصص صورت بگیرد. با توجه به شدت بیماری، مدتی طول خواهد کشید تا کودک به مرور زمان ترس خود از موضوع را از دست بدهد. برای کسب اطلاع از روش‌های رفتار درمانی کلیک کنید.

3. درمان شناختی _ رفتاری

درمان شناختی رفتاری به کودک کمک می‌شود که از تأثیر نحوه تفکر خود در بروز نشانه‌های اضطراب آگاه شود در واقع کودک درک بهتری از مسائلی که در او هراس ایجاد می‌کند داشته باشد و به آن‌ها کمک می‌شود تا افکار نادرست خود را اصلاح کنند. بررسی‌ها نشان می‌دهند که این روش درمانی در کوتاه مدت بسیار موثر است به طوری که حدود 70 درصد کودکان در پایان درمان، ترس مفرطی را که در تشخیص اولیه داشتند، نشان نمی‌دادند. این روش برای درمان ترس از تاریکی بسیار مفید می‌باشد.

4. دارو درمانی

اگر ترس‌های کودکان خیلی شدید باشند بهتر است برای درمان فوبی کودکان از روانپزشک نیز کمک گرفته شود. برای درمان علائم اضطراب در کودکان از داروهای مختلفی استفاده می‌شود. این دارو‌ها همراه با رفتار درمانی یا درمان شناختی _ رفتاری استفاده می‌شود. برای اطلاع از علائم اضطراب کلیک کنید.

نکاتی برای درمان فوبی در کودکان

• رفتارهای جسورانه کودک را در مواجه با عامل ترس‌آور تشویق کنید هر چند این رفتارها کم باشند.
• برای کودک خود الگو باشید. مثلا اگر از حیوانی می‌ترسد، سعی کنید به آن حیوان نزدیک شوید و او را نوازش کنید.
• با توضیحات کوچک و قابل فهم ترس کودکان را کاهش داده و باورهای آن‌ها را تغییر دهید.
• به کودک اجازه دهید احساساتش را بیان کند و از ترس‌هایش بگوید. احساساتش را انکار نکنید.
• مهارت‌های غلبه بر ترس مانند تکنیک‌های تنفسی را به کودک بیاموزید
• میزان ترس کودک را ارزیابی کنید و از او بخواهید به ترس‌های خود بر اساس شدت آن‌ها نمره بدهد.
• به کودک اطمینان بدهید که همواره در کنار او هستید و از او مراقبت می‌کنید. برای درمان قطعی ترس‌های شدید کودکان که علت‌های روانی دارند، بهتر است از مشاوره کودک بهره‌مند شوید.
  
  

برای دریافت مشاوره در زمینه درمان فوبی در کودکان می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.