دکتر برای فوبیا | چگونه فوبیا را مهار و کنترل کنیم؟

کدام دکتر برای فوبیا مناسب است؟ فوبیا یک ترس طاقت فرسا و ناتوان کننده از یک شی، مکان، موقعیت، احساس یا حیوان است. فوبیاها بیشتر از ترس ها مشخص و واضح هستند. زمانی ایجاد می ‌شوند که یک فرد نسبت به موقعیت یا شیئی احساس خطر اغراق‌آمیز یا غیرواقعی داشته باشد. اگر فوبیا بسیار شدید شود، ممکن است فرد زندگی خود را بر اساس اجتناب از چیزی که باعث اضطراب او می شود سازماندهی کند. علاوه بر محدود شدن زندگی روزمره می تواند باعث ناراحتی زیاد و شکل گیری احساسات منفی مانند شرمساری و انزوا نیز بشود. تشخیص و درمان فوبیا بر عهده دکتر روانشناس و روانپرشک می باشد. برای دریافت مشاوره تلفنی فردی کلیک کنید.

 

تفاوت بین ترس و فوبیا

در حالی که برخی از افراد می توانند با موفقیت زندگی خود را بدون ترس از فوبیا بگذرانند، برخی دیگر ترس های خاصی از چیزهای روزمره دارند که به سادگی نمی توانند از آن ها اجتناب کنند که می تواند باعث ناراحتی و اختلال مکرر یا دائمی در کیفیت سبک زندگی آن ها شود. ترس یک پاسخ روانی یا عاطفی به یک تهدید واقعی یا درک شده است.

به عنوان مثال ممکن است ترس از ارتفاع، فضاهای بسته، سگ، مار و غیره داشته باشید به این معنا که آن را دوست ندارید و هنگام مواجهه با آن احساس ناراحتی می کنید. فوبیا بسیار شبیه به این موقعیت است اما یک تفاوت اصلی وجود دارد:‌ اضطراب و پریشانی که هنگام رویارویی با چیزی که از آن می ترسید تجربه می کنید بسیار قوی تر است و در توانایی شما برای عملکرد عادی اختلال ایجاد می کند. حتی می تواند از درگیر شدن کامل شما با آن جلوگیری کند.

اغلب اوقات افرادی که فوبیای واقعی نسبت به چیزی دارند، تلاش زیادی برای اجتناب از آن انجام می دهند. به عنوان مثال شخصی ممکن است ترس از پرواز داشته باشد و اگرچه از آن لذت نمی برد، اما بتواند سوار هواپیما شده و پرواز کند. در حالیکه اگر فردی فوبیا از پرواز داشته باشد، معمولاً با فکر کردن در مورد آن، آنقدر اضطراب را تجربه می کند که این نگرانی در زندگی روزمره او اختلال ایجاد کرده و حتی می تواند مانع از سوار شدن کامل او به هواپیما شود.

تعیین درمان مناسب

برای تعیین درمان مناسب فوبیا و ترس، مهم است که بین آن ها تمایز قائل شوید اما این تمایز می تواند یک منطقه خاکستری باشد و تعیین مرز چندان اسان نباشد. اینکه چه چیزی به عنوان ترس یا فوبیا تعریف می شود، در نهایت توسط بیمار مشخص شده و معمولاً با توجه به میزان ناراحتی که بیمار هنگام‌ مواجهه با یک مساله احساس می کند تعیین می شود.

 

علائم فوبیا

فوبیا نوعی از اختلالات اضطرابی است. ممکن است تا زمانی که با منبع فوبی خود مواجه نشده باشید هیچ علامتی را تجربه نکنید. اما در برخی موارد حتی فکر کردن به منبع فوبیا می‌تواند باعث ایجاد احساس اضطراب یا وحشت در فرد بشود که با عنوان اضطراب پیش بینی شناخته می شود. علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• بی ثباتی
• سرگیجه
• سبکی سر
• تهوع
• تعریق. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه غلبه بر ترس کلیک کنید.
• افزایش ضربان قلب و تپش قلب شدید
• تنگی نفس لرزش یا تکان های ناخوداگاه بدن و ناراحتی معده

اگر اغلب مواقع با منبع فوبی خود در تماس نباشید به ندرت زندگی روزمره شما تحت تأثیر قرار می گیرد. اما اگر فوبیای پیچیده ای مانند آگورافوبیا دارید داشتن یک زندگی عادی غالبل بسیار دشوار می شود.

 

انواع فوبیا

طیف گسترده ای از اشیا یا موقعیت ها وجود دارد که ممکن است فرد نسبت به آن ها فوبیا پیدا کند. بطور کلی فوبیا را می توان به دو دسته اصلی تقسیم کرد. فوبیای خاص و پیچیده و فوبیاهای ساده. فوبیاهای خاص یا ساده حول یک شی، حیوان، موقعیت یا فعالیت خاص متمرکز می شوند. آن ها اغلب در دوران نوجوانی یا کودکی ایجاد می‌شوند و ممکن است با افزایش سن شدت کمتری پیدا کنند. نمونه‌های رایج فوبیای ساده عبارتند از:

• فوبیای حیوانات: مانند سگ‌ها، عنکبوت‌ها، مارها یا جوندگان،
• فوبی‌های محیطی: مانند ترس از ارتفاع، آب‌های عمیق فوبی‌های موقعیتی میکروبی: مانند مراجعه به دندان‌پزشک؛
• فوبی‌های بدنی پروازی مانند خون، استفراغ یا تزریق، فوبیا یا ترس از عملکرد جنسی ابتلا به عفونت مقاربتی (STI)

1-فوبیای پیچیده

فوبیای پیچیده نسبت به فوبیای ساده ناتوان کننده تر هستند. آن ها معمولاً در بزرگسالی ایجاد می شوند و اغلب با ترس یا اضطراب ریشه ای در مورد یک موقعیت یا شرایط خاص همراه هستند. رایج ترین فوبیای پیچیده عبارتند از:

فوبیای اجتماعی(آگورا فوبیا): آگورافوبیا اغلب به عنوان ترس از فضاهای باز در نظر گرفته می شود، اما بسیار پیچیده تر از این تعریف مشخص است. فرد مبتلا به آگورافوبیا از قرار گرفتن در مکان یا موقعیتی که در صورت حمله پانیک ممکن است فرار از آن دشوار باشد، احساس اضطراب می کند. همین اضطراب معمولاً منجر به اجتناب فرد از موقعیت هایی مانند: تنها بودن در مکان‌های شلوغ مانند رستوران‌های شلوغ یا سوپرمارکت‌ها و در محل رفت و آمد وسایل نقلیه عمومی.

فوبیای اجتماعی که به عنوان اختلال اضطراب اجتماعی نیز شناخته می شود، حول محور احساس اضطراب در موقعیت های اجتماعی است. اگر فوبیای اجتماعی دارید، ممکن است به خاطر ترس این که جلوی مردم شرمنده شوید و در ملاء عام تحقیر شوید، از صحبت کردن در مقابل مردم بترسید. در موارد شدید، این فوبیا ناتوان کننده می شود و ممکن است شما را از انجام فعالیت های روزمره، مانند غذا خوردن در بیرون از منزل یا ملاقات با دوستان باز دارد.

2-فوبیاهای رایج

• فوبیاهای اجتماعی، ترس از موقعیت های اجتماعی خاص آگورافوبیا - ترس از فضاهای باز آکروفوبیا
• فوبیای حیوانات
•  
• ترس از ارتفاعات پترومرهانوفوبا
• ترس از پرواز کلاستروفوبیا
• ترس از فضاهای کوچک و بسته اپیدیوفوبیا
• ترس از مارها سینوفوبیا
• ترس از سگ ها
• حشره هراسی

 

علت شکل گیری فوبیا

چه چیزی باعث فوبیا می شود؟ انواع فوبیاها یک علت واحد ندارند اما تعدادی از عوامل مرتبط در بروز آن ها نقش مهمی دارند. به عنوان مثال فوبیا می تواند با یک حادثه خاص مرتبط باشد یا فوبیای تروما ممکن است پاسخ آموخته‌ شده ای باشد که در اوایل زندگی از طریق والدین یا خواهر و برادر ژنتیکی ارث برسد و در ابتلای فرد ممکن است نقش داشته باشد. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه انواع فوبیا کلیک کنید.

شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد برخی از افراد با آن متولد شده‌اند مانند مستعد مضطرب بودن بیش از دیگران. فوبیا می تواند در هر زمانی از دوران کودکی، نوجوانی یا بزرگسالی ایجاد شود. همیشه مشخص نمی شود که چگونه یا چرا افراد به فوبیای خاص مبتلا می شوند. اما علل احتمالی شامل موارد زیر می باشد:

• تجربیات منفی یا آسیب زا: فوبیا می تواند در نتیجه داشتن یک تجربه آسیب زا مرتبط با یک رویداد، موقعیت یا شی خاص ایجاد شود.
• ژنتیک: شواهدی وجود دارد که نشان می دهد فوبیا می تواند از طریق اعضای خانواده منتقل شود.
• محیط: فوبیاها می توانند به مرور زمان به رفتارهای آموخته شده تبدیل شوند؛ به خصوص اگر فرد در کودکی شاهد رفتار منفی یا ترس از والدین یا مراقبان خود نسبت به چیزهای خاص بوده باشد. برای دریافت مشاوره کودک کلیک کنید.
• عملکرد مغز: تغییرات شیمیایی در مغز ممکن است در ایجاد فوبیا نقش داشته باشد.

 

دکتر برای فوبیا

برای درمان اختلالاتی مانند فوبیا نیاز به مراجعه به روانشناس و در صورت تشخیص او به روانپزشک وجود دارد. چگونه یک روانپزشک می تواند به فرد کمک کند تا بر فوبیای خود غلبه کند؟ اولین گام در درمان فوبیا، تشخیص اختلال از طریق پرسش از بیمار است که درباره علل احتمالی آغازین اختلال توضیح بدهد و بگوید چگونه ایجاد شده است، چه نوع علائمی را تجربه می‌کند و چگونه بر زندگی‌ کاری و حرفه ای و روزمره تأثیر می‌گذارد.

برخی از افراد می توانند با فوبیای خود به نحوی کنار امده و با آن زندگی کنند در حالی که برخی دیگر فوبیا از مسائل روزمره دارند که نمی توانند از آن ها اجتناب کنند، مانند رفتن به آسانسور، رد شدن از کنار سگ در خیابان، سوار شدن در وسایل نقلیه عمومی و غیره. دکتر با توجه به وضعیت شرح حال گیری از بیمار به دنبال درمان مناسب خواهد بود. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه ترس از آسانسور کلیک کنید.

فوبیا معمولاً ابتدا به طور رسمی تشخیص داده نمی شوند. چرا که اکثر افراد مبتلا به فوبیا خود به طور کامل از این مشکل آگاه هستند. یک فرد گاهی اوقات گذراندن زندگی عادی و کنار آمدن با فوبیا را انتخاب می کند و مراقب است که از شی یا موقعیتی که از آن می ترسد اجتناب کند. اما اگر فوبیا دارید تلاش مداوم برای اجتناب از چیزی که از آن می ترسید وضعیت را بدتر می کند. اگر فوبیا دارید از پزشک عمومی کمک بخواهید. آن ها شما را به یک دکتر متخصص با تخصص در زمینه رفتار درمانی مرتبط با اختلالات اضطرابی و فوبیا مانند روانشناس ها و در صورت نیاز به روانپزشکان ارجاع می دهند.

فوبیای دکتر(یاتروفوبیا)

افراد مبتلا به این نوع از فوبیا ترس شدیدی از پزشکان و آزمایشات پزشکی دارند. این کلمه از iatros  به معنای شفا دهنده و phobos  به معنای ترس گرفته شده است. فرد مبتلا از مراجعه به پزشک خودداری می کند. حتی زمانی که بسیار بیمار است یا علائم یک بیماری جدی را نشان می دهد. آن ها ممکن است تا زمانی که نیاز به بستری شدن در بیمارستان نداشته باشند علائم را نادیده بگیرند.

با توجه به این تعداد افراد مبتلا به یاتروفوبیا در نتیجه همه‌گیری ویروس کرونا افزایش داشته است. افراد ممکن است به دلیل خطر قرار گرفتن در معرض ویروس از مراجعه به پزشک خود بترسند. افراد مبتلا به یاتروفوبیا حتی پس از قرار گرفتن در معرض ویروس شناخته شده یا شروع علائم COVID-19 ممکن است کمتر مورد آزمایش قرار بگیرند.

 

درمان فوبیا

تقریباً تمام فوبیاها را می توان با موفقیت درمان و کنترل کرد. فوبیای ساده را می توان از طریق قرار گرفتن تدریجی در معرض شی هراس آور، حیوان، مکان یا موقعیتی که باعث ترس و اضطراب می شود درمان کرد که با عنوان درمان حساسیت زدایی و قرار گرفتن تعمدی در معرض عامل ترسناک شناخته می شود. می توانید این روش ها را با کمک یک متخصص یا به عنوان بخشی از یک برنامه خودیاری امتحان کنید. درمان فوبیای پیچیده اغلب طولانی‌تر است و بهتر است با کمک حرفه ای انجام بشود؛ شامل درمان‌های گفتاری(روان درمانی) مانند مشاوره های روان درمانی شناختی رفتاری می شود.

معمولاً از دارو برای درمان فوبیا استفاده نمی شود اما گاهی اوقات برای کمک به افراد برای مقابله با اثرات اضطراب تجویز می شود. داروهایی که ممکن است مورد استفاده قرار گیرند عبارتند از: داروهای ضد افسردگی داروهای مسدودکننده بتا. دارو را می توان همراه با درمان استفاده کرد که باعث کاهش علائم بیمار می شود. با این حال، دارو فوبیا را درمان نمی کند و صرفا اضطراب آن ها را کاهش می دهد اما ترس آن ها همچنان وجود دارد.

مواجهه درمانی

مواجهه درمانی معمولا موفق ترین درمان است که شامل قرار دادن آرام بیمار در معرض منبع اضطراب یا پریشانی او می باشد و با انجام این کار به او کمک می کند تا آن را مدیریت یا بر آن غلبه کند. ایده این است که به آرامی با فوبیای خود روبرو شوید. این امر مستلزم سطح مشخصی از تعهد بیمار با برداشتن گام‌های کوچک اما قدرتمند برای غلبه بر فوبیا است. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه بهترین روش درمان در روانشناسی کلیک کنید.

هر بیمار به طور معمول آستانه ترس خود را دارد، با این حال، هنگامی که یاد می‌گیرد از این آستانه عبور کند (با حمایت روانپزشک) اغلب متوجه می‌شود که می‌تواند در اطراف فوبیای خود قرار بگیرد و وضعیت خود را مشاهده کند. هر چه بیمار بیشتر از آستانه عبور کند، اضطراب کمتری را تجربه می کند.

 

سخن آخر

فوبیا شایع ترین نوع اختلال اضطراب است. هر فردی را بدون در نظر گرفتن سن، جنس و پیشینه اجتماعی می تواند تحت تاثیر قرار بدهد. تقریباً همه فوبیاها را می توان با موفقیت درمان کرد، اما همیشه به طور کامل "درمان" نمی شوند. کاری که درمان انجام می دهد این است که ناراحتی و اضطرابی را که بیمار تجربه می کند کاهش می دهد و آن را بسیار قابل کنترل تر می کند و در نتیجه کیفیت زندگی بیمار را بهبود می بخشد.

اگر فوبیا دارید و می‌خواهید راه‌هایی برای درمان آن پیدا کنید، از نمایه پزشکان برتر متخصص در زمینه درمان اختلالات اضطرابی و ترس و فوبیا دیدن کنید و یک قرار ملاقات برای ویزیت با او رزرو کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر از خدمات مشاوره روانشناسی کلیک کنید.