بهتر شدن آموزش مجازی | راه های جذب دانش آموزان به کلاس های آنلاین

بهتر شدن آموزش مجازی این روز ها به یکی از مسائل مهم تبدیل شده است. یکی از دغدغه های امروز معلمان و والدین فراگیری دروس به شکل آموزش مجازی است. خیلی ها تصور می کنند آموزش مجاری باعث بی مسئولیتی، بی رغبتی و تنبلی دانش آموزان شده است. حال آن که با استفاده از یک سری متدها می توان این مشکلات را تا اندازه ای برطرف کرد. در ادامه مقاله به آموزش مجازی و راه کارهایی برای بهتر شدن تدریس مجازی می پردازیم. برای کسب اطلاعات در مورد مشاوره تحصیلی کلیک کنید.  

آموزش مجازی چیست

آموزش و تحصیل همیشه یکی از نیازهای بشر در طول تاریخ بوده است. هر چند با پیشرفت فناوری آموزش شکل های مختلفی به خود گرفته است. آموزش به دو صورت است. آموزش به صورت زنده که با حضور اساتید و مدرس انجام می شود و دیگری آموزش به شکل مجازی که توسط نرم افزارهای مختلفی مانند adobe connect, webinar, webex  انجام می شود. با توجه به افزایش جمعیت آموزش نمی تواند پاسخگوی همه افراد جامعه باشد. علاوه بر آن برخی افراد در مناطق دور افتاده زندگی می کنند یا برای رفتن به مکان های آموزشی هزینه زیادی باید بپردازند.
البته این گونه آموزش ها هم نقص ها و کمبودهایی دارد که باید گام به گام با ارزشیابی دقیق در جهت رفع آن کوشید. آموزش مجازی از طریق اینترنت یا آموزش الکترونیکی در ایران، صنعتی نوپا در تکنولوژی آموزشی از راه دور است. بنابراین مراکز و موسسات آموزشی به ویژه دانشگاه ها و مدارس در تلاش هستند تا هر چه سریعتر آموزش‌ها را با ساختاری استاندارد و متناسب با کشور خودمان ارائه دهند.  

اینفوگرافیک بهتر شدن آموزش مجازی

تاریخچه آموزش مجازی

اینترنت آموزشی چالش های نوین ایجاد کرده و استفاده از آن برای آموزش طی سالیان دراز مورد استقبال قرار گرفته است. آموزش مجازی، آموزش مبتنی بر کامپیوتر و آموزش مبتنی بر وب نمونه های انتخاب شده برای روش های جدید آموزشی هستند. با توجه به تعریف ارائه شده آموزش مجازی فرایند و ابزار انتقال دانش به سوی یاددهی-یادگیری با یک شیوه جدید با مزایای نسبی است.
تحقیقات نشان می دهد آموزش مجازی در واقع با آموزش سنتی در اواسط دهه ۱۸۰۰ میلادی شروع شده است. اکنون نیز در نقاط مختلف ایران از این شیوه آموزش برای فراگیری دانشجویان و دانش آموزان استفاده می شود. ابزار های مانند اسلاید و تصاویر متحرک با تولید و توسعه وسایل سمعی بصری به عنوان ابزار کمک آموزشی به مکان های آموزشی راه پیدا کرده و شکل گیری صنعت تلویزیون نقطه عطفی را در روند تکمیلی آموزش از راه دور به وجود آورد.

شیوه ابتدایی آموزش مجازی

جالب است بدانید که اولین شکل آموزش مجازی آموزش از راه دور اروپا به صورت دوره های مکاتبه ای شروع شد. این شکل از آموزش تا اواسط قرن به صورت کارآمد مورد پذیرش بود تا موقعی که رادیو و تلویزیون آموزشی به وجود آمد. اشکال اساسی آموزش از طریق رادیو و تلویزیون نبود ارتباط متقابل بین استاد و شاگرد بود. زمانی که فناوری ارتباطی به وسیله فراگیران در دسترس قرار گرفت این نظام آموزشی مورد استفاده واقع شد.
در حال حاضر بهترین ابزار ارتباطی رایانه‌ای شامل پست الکترونیکی با استفاده از تابلوهای اعلانات و اینترنت، کنفرانس های شنیداری و تلفنی و کنفرانس های تصویری با استفاده از یک یا دو ویدئو، اجتماع دو طرفه از طریق ضبط صوت، کابل تلفن، ماهواره و مایکروویو مدار بسته هستند. این شیوه آموزش هم مزایا و معایبی دارد که به چند مورد آن اشاره می کنیم.  

مقایسه آموزش مجازی و سنتی

قبل از هر چیز بهتر است نقش معلم و استاد در آموزش مجازی با آموزش سنتی را با هم مقایسه کنید و تفاوت های آن ها را بدانیم. در آموزش سنتی معلم وظیفه اش دادن اطلاعات به دانش آموزان تصمیم ‌گیری در مورد ابزارهای ارتباطی و سرعت انتقال یادگیری بود. اما در آموزش مجازی معلم نقش کمکی برای یادگیری دارد و یادگیرنده خود گام به گام مراحل یادگیری اش را انتخاب می کند. هم چنین در این آموزش معلمان به نیازهای یاد دهنده ها پاسخ می دهند و پیشنهادهایی را بر اساس تجربه شان به آنها می‌دهند.

تکالیف و ارزیابی در آموزش مجازی

در آموزش‌های سنتی تکالیف توسط معلم تنظیم می شد و راهی هم برای ارزیابی دانش‌آموزان بود. اما در آموزش مجازی تکالیف مدرسه برای یادگیرندگان نقش خود ارزیابی را دارد و مشکلات مربوط به تکالیف در این گونه آموزش بیشتر شده است.
بازخورد در آموزش های سنتی به صورت پرسیدن شفاهی و یا کتبی از دانش آموزان بود و گاهی زمینه علائم استرس و اضطراب را در برخی فراگیران ایجاد می‌کرد. اما در آموزش مجازی این بازخورد متفاوت است و نوشتاری رایج ترین نوع آن به شمار می‌رود.
تکالیف گروهی معمولاً در آموزش سنتی نادر بود اما آموزش مجازی تکالیف گروهی زیادی را توانست برای فراگیران ایجاد کند. حمایت و پشتیبانی در آموزش سنتی و در کلاس‌های درسی توسط معلمان و دیگر مشاوران و کارکنان مدرسه انجام می شد. اما این حمایت در آموزش مجازی به این شکل وجود ندارد و این خود یکی از محدودیت های این روش است.  

معایب آموزش مجازی

آموزش مجازی و از راه دور نگرانی های خاصی را هم برای افراد فراهم کرده است که از آن جمله می‌توان به دور شدن از ارتباطات اجتماعی و حرکت به دنیای مجازی اشاره کرد. کاهش ارتباط متقابل با استاد باعث اضطراب در بعضی از یاد گیرندگان می شود. گاهی ممکن است این برنامه های آموزشی الکترونیکی از کیفیت کافی هم برخوردار نباشند. محدودیت آموزش مجازی شامل امکان بالای ترک تحصیل توسط یادگیرنده ها، عدم سازگاری با محدودیت ها و نقاط ضعف و قوت دانش آموزان و دانشجویان و نارسایی به دلیل فقدان تجزیه و تحلیل است.
هم چنین عدم حضور فیزیکی و استفاده از زبان بدن برای بازخورد دادن و فقدان کنترل کافی و دقیق معلم بر  درسی از دیگر محدودیت های آموزش مجازی به شمار می روند. محدودیت‌های اقتصادی آموزش مجازی، هزینه بالای استفاده از تجهیزات کامپیوتری، گرفتن موبایل برای نوجوانان و بالا بودن هزینه به دلیل استفاده از خطوط تلفن هستند. محدودیت های فرهنگی مواردی مثل از بین رفتن تنوع فرهنگی و عدم آشنایی معلمان و اساتید با قوانین کپی هستند. گاهی هم دانشجویان و دانش‌آموزان به دلیل آشنا نبودن با دانش کامپیوتری و یا عدم دسترسی به خدمات جانبی آن در این آموزش ها دچار مشکل می شوند.  

بهتر شدن آموزش مجازی | مزایای آموزش مجازی

آموزش مجازی نسبت به آموزش قدیم مزایای زیادی دارد. انعطاف پذیری و حذف رفت و آمد های پر هزینه برای شرکت در دوره های آموزشی از ضروری ترین آنها به شمار می‌آید. اما این آموزش ها مزایای دیگری هم دارند که شامل موارد زیر می باشد:
هزینه برگزاری دوره های آموزش از راه دور زیاد نبوده و با استفاده از نرم افزارها و سایر ابزارها می توان این دوره ها را به راحتی برگزار کرد.

1-انعطاف پذیری با استعدادهای دانش آموزان

دانش‌آموزان و دانشجویان قادر به تنظیم زمان یادگیری با توجه به شرایط فردی خودشان هستند و اکثر برنامه های آموزش مجازی را میتوان در فرصت کافی از آنها استفاده کرد. برعکس آموزش های سنتی که به زمان و مکان خاصی نیاز دارد و انعطاف پذیری آن کمتر می باشد.
سرعت یادگیری آموزش مجازی نسبت به آموزش های قدیمی به مراتب بیشتر بوده و دست کم ۵۰ درصد بهبود و سرعت را در بر می گیرد. فراگیران این دوره ها می توانند برخی مطالبی که بر آنها تسلط دارند را مطالعه نکنند و به بررسی موارد جدید بپردازند.
آموزش مجازی همچنین می تواند امکان استفاده از آموزش خصوصی را فراهم کند چیزی که در آموزش سنتی امکان پذیر نبود و به صورت حضوری هم هزینه زیادی را در بر می‌گرفت. در این شیوه آموزش کسانی که ضعیف ترهستند و کودکان دیر آموز می توانند وقت بیشتری را صرف یادگیری کنند و افرادی که در در دروس تسلط بهتری دارند می توانند به راحتی از آن بگذرند و سراغ مطالب جدیدتر بروند. این امر خود اضطراب و استرس و نگرانی دانشجویان و دانش آموزان را تا حد زیادی کاهش می‌دهد.

2-سازگاری با محیط زیست

آموزش مجازی پیام های همسان و یکنواخت برای ایجاد ارتباط با مخاطب استفاده می‌کند. این آموزش ها به دلیل این که به صورت متن، تصویر، صدا و حرکت ارائه می‌شود نیاز کمتری به قلم و کاغذ دارد که هم باعث صرفه جویی در این وسایل می شود و هم جذابیت بیشتری را برای فراگیران ایجاد می کند.

3-سرعت انتقال محتوای آموزشی

تحقیقات نشان داده که در دانشگاه های مجازی به روش های یادگیری اهمیت بیش تری می‌دهند. هم چنین در این گونه دانشگاه ها استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات و تبدیل فرصت‌ها به ثروت بسیار اهمیت دارد.
به روزرسانی دوره های مبتنی بر آموزش مجازی به راحتی و با سرعت انجام می شود موضوعات و محتویات دروس تغییر می کنند و بر روی سرویس های مربوطه قرار می گیرند. یادگیرنده ها معمولاً به سرعت از نتایج آن استفاده می‌کنند.

4-ماندگاری محتوای آموزشی

آموزش مجازی باعث حفظ بیشتر اطلاعات در یادگیرنده ها می شود. چرا که در صورتی که فردی یک بخش از مطلب را یاد نگیرد می تواند در زمان مناسب به آن رجوع کند و قسمت های آن را با دقت دوباره مطالعه کند. چیزی که به راحتی در آموزش سنتی امکان پذیر نبود. آموزش مجازی به طور غیر مستقیم بر اقتصاد هم اثر می گذارد. از جمله کاهش هزینه‌های تولید لوازم تحریر مثل کاغذ و قلم و به دنبال آن حفظ محیط زیست می باشد.

5-دسترسی بدون محدودیت زمان و مکان

از مزایای زمانی می‌توان به در دسترس بودن آموزش از راه دور به صورت ۲۴ ساعته اشاره کرد. مزایای فرهنگی آن جهانی شدن یادگیری مجازی به دلیل استفاده از اینترنت و امکان ساخت اجتماعی از افراد در محیط وب و فضای مجازی هست.
مزایای آموزشی یادگیری با توجه به نیاز فراگیران شامل آسانی دسترسی به منابع مختلف و امکان ثبت و ضبط فعالیت‌ها و برنامه‌ها، پیگیری مستمر پیشرفت تحصیلی، ارائه آماده سازی مدل های آموزشی مختلف وخدمات تحصیلی - مشاوره‌ای برای فراگیران، همچنین افزایش نیروی انسانی همزمان با فناوری اطلاعات و ارتباطات می شوند.

6-سرعت در ارزیابی

فایده مهم دیگر آموزش مجازی ارزشیابی است. در این نوع آموزش ها ارزیابی فراگیران با سرعت انجام می شود و باعث می شود که آن ها به شناخت بهتری نسبت به خودشان برسند. آموزش مجازی شیوه سنتی آموزشی یعنی دیداری شنیداری و سنتی را با هم ترکیب می کنند. ویژگی منحصر به فرد آن این است که کارایی بیشتر آموزش و فراگیری را برای افرادی ایجاد می کند که نه فقط در یک منطقه بلکه در تمام دنیا پراکنده اند.  

راهکارهای بهتر شدن آموزش مجازی

با توجه به شیوع ویروس کرونا این روزها اموزش مجازی اهمیت بیشتری پیدا کرده است. راه های بهتر آموزش مجازی شامل موارد زیر می شود:

1-جذاب کردن آموزش برای سنین پایین

کسانی که در پایه های اول دبستان و پیش دبستانی کار می کنند و همچنین با رده های سنی ۵ تا ۱۰ سال، توصیه می شود برای آموزش در این فضای مجازی از جاذبه های زیادی استفاده کنند. مثلاً استفاده از بازی و یاد دادن حروف الفبا با شعر و آهنگ پیشنهاد می شود چرا که برای کودکان نشستن میز کامپیوتر در زمان طولانی خسته کننده است.
بنابراین معلمان و مربیان خلاق برای آموزش به کودکان در این رده های سنی از انواع بازی ها و جاذبه های دیگر کمک می گیرند تا هم کیفیت آموزش بالا برود و هم کودکان جذب کلاس های درس مجازی شوند. هم چنین در خانه هم لازم است والدین قبل از آموزش آنلاین این کودک را برای کلاس درس آماده کنند مثلاً کتاب ها دفتر و انواع مداد های او را برایش تهیه کنند و فضایی در خانه ایجاد کنند تا کودک با تمرکز سر کلاس باشد. نیاز است که وسایل حواس پرتی  را از جلوی چشم کودک بردارند و همچنین برای رفع خستگی فرزندشان خوراکی های مقوی به او بدهند.

2-استفاده از تصاویر، ویدیو، پادکست، برای بهتر شدن آموزش مجازی

بهتر است در این آموزش ها دانش آموزان را گوش به زنگ کنید. از انواع ویدئوها و جاذبه های تصویری استفاده کنید تا آنها دست را بهتر فرا گیرند. استفاده از یک نوع روش تدریس و گوینده صرفه بودن معلم باعث یکنواختی و بی علاقگی و بی انگیزگی کودکان به کلاس درس آنلاین می شود پس تا می توانید حمل دانش آموزان را مشارکت دهید و هم از انواع روش های سمعی و بصری برای تدریس استفاده کنید.
راهکار دیگر برای بهتر شدن آموزش در فضای مجازی استفاده از داستان و قصه است. این نوع روش تعامل شما با فراگیران را افزایش می دهد آنها از این که ببینند می‌توانند در این نوع آموزش مجازی در کلاس مشارکت کنند و نظرات خود را بگویند و خلاقیت خود را سر کلاس پیاده کنند لذت می برند. این روشی هوشمندانه برای آموزش است چراکه باعث ماندگاری بهتر اطلاعات در دانش آموزان می شود.

3-بهتر شدن آموزش مجازی با شروع پر انرژی

_  سعی کنید در ابتدای کلاس مقدمه را جذاب شروع کنید. این کار بسیار اهمیت دارد چراکه حفظ فراگیران در کلاس درس بستگی به صحبت آغازین مدرس دارد. معلمی که در ابتدای کلاس با طرح سوالی کنجکاوی دانش آموزان را بالا ببرد توجه دانش آموزان را تا انتهای کلاس می تواند به خود جلب کند.
یکی دیگر از راه های بهتر شدن آموزش مجازی این است که در کلاس شوخ طبع باشید و گاهی نیاز است تایم استراحت ۱۰ دقیقه ای به یاد گیرندگان بدهید. از زمان های طولانی و پشت سر هم تدریس بپرهیزید چرا که کیفیت آموزش را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد.

4-مرور روزانه و دریافت بازخورد برای بهتر شدن آموزش مجازی

پیگیری را فراموش نکنید.  برای ایجاد رغبت در فراگیران توصیه می شود به آنها بازخورد روزانه دهید برایشان ایمیل ارسال کنید تا با حمایت و پشتیبانی شما کیفیت آموزش بالاتر برود.
قبل از شروع کلاس آنلاین زمان کلاس را به فراگیران اطلاع دهید. برای سنجش میزان یادگیری آنان هم می‌توانید با طرح چند سوال دانش قبلی آنها را مرور کنید تا مانند کلاس های حضوری در صورت عدم یادگیری دانش آموزان اشکالات آنان را برطرف کنید. حضور غیاب دانش آموزان را را انجام دهید  در صورت غیبت دانش آموزی، با ثبت و ضبط محتوای آموزشی از کلاس درس عقب نماند.  

سخن آخر درباره بهتر شدن آموزش مجازی

آموزش مجازی در کنار تسهیل یادگیری افراد، برای همه کارآمد نیست. گاهی فرزندان به دلیل بی رغبتی و بی انگیزگی به درس و یا مسائل دیگر به راحتی نمی توانند آموزش را فرا بگیرند. در این زمینه لازم است به مشاوران تحصیلی و روانشناسان مراجعه کنید تا با ارزیابی همه جانبه در این مسیر به شما کمک کنند. برای دریافت خدمات مشاوره تحصیلی می توانید به روانشناسان ما در حامی هنر زندگی مراجعه کنید. برای کسب آگاهی بیشتر از مشاوره روانشناسی کلیک کنید.